همه‌گیری خشونت و نژادپرستی پلیس در اروپا؛ معترضان پرتغالی به خیابان‌ها رفتند
خبرگزاری میزان – خشونت پلیس در کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر به شکل آشکارتری نمود یافته است؛ این خشونت که همواره معاف و مصون از مجازات بوده، فرصت تشدید و به دام انداختن قربانیان بیشتری را یافته است.
خشونت پلیس در اروپا عمدتا ارتباط تنگاتنگی با نژادپرستی نهادینه در ادارات پلیس کشورهای اروپایی دارد؛ از این رو، رنگین‌پوستان و اقلیت‌های قومی و نژادی به‌ویژه سیاه‌پوستان به‌صورت جدی در معرض خطر قرار دارند.
تظاهرات سراسری در اعتراض به خشونت پلیس در پرتغال
هزاران پرتغالی روز شنبه، پنجم آبان در اعتراض به خشونت پلیس به خیابان اصلی مرکز شهر لیسبون، پایتخت پرتغال رفتند؛ این تظاهرات پس از آن آغاز شد که پلیس یک شهروند پرتغالی سیاه‌پوست متولد کیپ‌ورد، کشور جزیره‌ای در آفریقا را هدف قرار داد.
اودیرا مونیز، آشپز ۴۳ ساله دوشنبه گذشته، ۲۱ اکتبر (۳۰ مهر) بر اثر تیراندازی پلیس جان خود را از دست داد؛ پلیس بدون پاسخ دادن به پرسش‌هایی مانند تعقیب این شهروند و بدون ارائه جزئیات، اعلام کرد که دلیل شلیک به مونیز احتمال مسلح بودنش بوده است.
مونیز پس از انتقال به بیمارستان، جان خود را بر اثر شدت جراحت‌ها از دست داد؛ وی که ۲۰ سال گذشته را در پرتغال زندگی می‌کرد، متاهل و دارای سه فرزند بود؛ معترضان تاکید دارند که تیراندازی پلیس به مونیز فقط در چارچوب تحریکات ضدمهاجران گسترده‌تر که در سیاست رسمی پرتغال و اروپا ایجاد شده است، قابل درک است.
معترضان ضمن سر دادن شعار‌هایی مانند عدالت برای مونیز، گفتند که خشونت پلیس به‌ویژه علیه سیاه‌پوستان و محله‌های فقیر در پرتغال یک موضوع عادی است.
آن‌ها خواستار توقف خشونت پلیس و معافیت آن از مجازات به دلیل اعمال خشونت بودند.
در عین حال، تظاهرات اعتراضی کوچک‌تری نیز در اعتراض به سیاست‌های ضدمهاجرتی و اقدام‌های خشونت‌بار گروه‌های راست‌گرای افراطی ضدمهاجرت در لیسبون برگزار شد.
«چگا» حزب راست‌گرای پرتغالی همزمان خواستار برگزاری تظاهرات در دفاع از پلیس شد که در نهایت به تجمع حدود ۳۰۰ نفر در مدتی کوتاه منجر شد.
مواجهه پرتغال با ناآرامی‌های جدی
در روز‌های اخیر، پلیس پرتغال بیش از ۱۰۰ مورد ناآرامی عمومی را فقط در لیسبون ثبت کرده است؛ در عین حال، پلیس بیش از ۲۰ نفر را دستگیر و هفت نفر را زخمی کرد؛ حال یکی از زخمی‌ها وخیم گزارش شده است.
پلیس لیسبون شب گذشته نیز ۳ نفر را دستگیر و اعلام کرد که حدود ۶۰ حادثه را در لیسبون و اطراف آن ثبت کرده است.
در برخی از این موارد، مداخله پلیس به درگیری خشونت‌بار با معترضان منجر شد.
ناآرامی‌های خشونت‌بار در پرتغال بسیار نادر هستند؛ با وجود این، رسانه‌های این کشور می‌گویند که جرقه ناآرامی‌ها در محله‌های فقیر و مهاجرنشین زده شده است.
ناآرامی‌های اخیر در پرتغال از سال ۲۰۰۹ بی‌سابقه بوده است و در شرایطی رخ می‌دهد که راست‌گرایان ضدمهاجر در میان سیاستمداران پرتغالی افزایش یافته و اقدام‌ها و اظهارات تحریک‌آمیز خود را افزایش داده‌اند.
سازمان‌دهندگان رویداد‌های یادشده ضمن محکوم کردن خشونت پلیس، اعلام کردند که به اعتراض‌ها تا زمانی که نتیجه‌ای به دست بیاید، ادامه می‌دهند.
تشدید تدابیر امنیتی در لیسبون
پلیس لیسبون درپی مشاهده موج‌های مختلف از ناآرامی‌ها در این شهر طی هفته‌های گذشته تصمیم به تشدید اقدام‌های امنیتی کرد.
از ۲۴ اکتبر (سه آبان) تاکنون، واحد‌های گشتی در خیابان‌های لیسبون افزایش یافته‌اند.
مشخص نیست که تشدید و تقویت تدابیر امنیتی تا چه زمانی در این شهر ادامه خواهد داشت؛ چراکه برنامه‌ریزی‌های مختلفی برای برگزاری تجمع‌ها و رویداد‌های اعتراضی در روز‌های آینده وجود دارند.
زنان سیاه‌پوست؛ قربانیان اصلی خشونت و نژادپرستی پلیس در پرتغال
بررسی‌ها نشان می‌دهند که ارتباط عمیقی میان خشونت‌های نژادپرستانه پلیس پرتغال با موضوع معافیت از مجازات وجود دارد.
در این میان، زنان سیاه‌پوست به شکل جدی‌تر و گسترده‌تری قربانی خشونت نژادپرستانه پلیس می‌شوند.
خشونت پلیس پرتغال علیه زنان و دختران سیاه‌پوست اغلب به‌عنوان یک موضوع جانبی درنظر گرفته می‌شود و چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
یکی از بدترین نمونه‌های خشونت پلیس پرتغال علیه زنان سیاه‌پوست در ژانویه ۲۰۲۰ (دی ۱۳۹۸) در لیسبون رخ داد؛ در آن حادثه، یک زن سیاه‌پوست طبقه کارگر اهل آنگولا در حالی به دست پلیس مورد ضرب‌وشتم قرار گرفت که دختر هشت ساله‌اش نیز همراهش بود.
با وجود شواهد گسترده از استفاده پلیس از زور بیش از حد علیه این زن، از جمله زخم‌های قابل مشاهده و یک ویدیوی فراگیر که رفتار افسر پلیس را به تصویر می‌کشید، سیستم قضایی پرتغال زن قربانی را به هشت ماه حبس محکوم کرد.
زنان سیاه‌پوست در پرتغال در حالی هدف خشونت‌های نژادپرستانه پلیس قرار می‌گیرند که سیستم قضایی این کشور نیز در همین چارچوب با آن‌ها برخورد کرده و دسترسی به عدالت را برای قربانیان ناممکن می‌کند.
بحران بی‌پایان خشونت و نژادپرستی پلیس در پرتغال
گزارش‌ها نشان می‌دهند که پلیس در کشور پرتغال مانند دیگر کشورهای اروپایی دارای سویه‌های خشن و نژادپرستانه است.
کمیته رفع تبعیض نژادی سازمان ملل سال گذشته اعلام کرد که نسبت به استفاده بیش از حد از زور ازسوی پلیس در پرتغال، به ویژه علیه افراد آفریقایی‌تبار نگران است.
سازمان ضدنژادپرستی SOS Racisme ضمن زیر سوال بردن روایت پلیس لیسبون از حادثه تیراندازی به مونیز، این حادثه را بخشی از حوادث ناشی از خشونت پلیس خواند.
نژادپرستی نظام‌مند و خشونت پلیس در پرتغال یک حادثه مجزا نیست، بلکه بخشی از یک الگوی تبعیض گسترده‌تر است؛ بررسی‌ها نشان می‌دهند که ۲۷ درصد از مردم آفریقایی‌تبار در پرتغال در پنج سال گذشته مورد آزارواذیت نژادی قرار گرفته و به حاشیه رانده شده‌اند.
محکومیت پلیس پرتغال ازسوی کمیته ضدشکنجه شورای اروپا
کمیته ضدشکنجه شورای اروپا CPT در سال گذشته اعلام کرد که مقام‌های پرتغالی برای تحقیق درباره اتهام‌های خشونت پلیس ناکارآمد است و باید مورد بازبینی مستقل قرار گیرد.
این کمیته با انتشار گزارش خود پس از سفر به پرتغال در سال ۲۰۲۲ از موارد متعدد بدرفتاری با زندانیان، در این کشور خبر داد.
در این گزارش آمده است: مقام‌های پرتغال باید بررسی مستقلی را در مورد شیوه انجام تحقیقات درباره اتهام‌های بدرفتاری ازسوی افسران پلیس انجام دهند؛ تحقیقات موثر در مورد این اتهام‌ها به‌عنوان یک عامل بازدارنده مهم برای افسران دخیل در اعمال بدرفتاری عمل خواهد کرد.
این گزارش همچنین بر موارد سوءاستفاده لفظی علیه زندانیان، ازجمله افسرانی که از توهین‌های نژادپرستانه استفاده می‌کنند، اشاره کرده است.
دولت پرتغال در واکنش به گزارش یادشده ادعا کرد که گام‌های قاطعی برای رسیدگی به مشکلاتی که هنوز پابرجا هستند و مانع برخورداری همه از حقوق بشر می‌شود، برمی‌دارد.
خشونت و نژادپرستی پلیس در اروپا؛ یک بحران بی‌پایان
یکی از جلوه‌های پیامد‌های منفی ابزارنگاری حقوق بشر ازسوی کشورهای غربی مدعی این حقوق، تشدید بحران‌های درهم تنیده نقض حقوق بشر در پلیس این کشورها است؛ تا جایی که فرهنگ خشونت به فصل مشترک پلیس در کشورهای غربی تبدیل شده است.
این چالش‌ها که شهروندان کشورهای یادشده را قربانی می‌کند، به نبرد‌های حقوقی طولانی‌مدتی علیه پلیس منجر می‌شود که در نهایت در سایه حمایت بی‌منطق کشورهای غربی از نهاد‌های پلیس در این کشور به محرومیت شاکیان از دسترسی به عدالت منجر می‌شود؛ نمونه‌های متعددی از این چالش‌های حقوقی در کشورهای غربی وجود دارند که معروف‌ترین آن‌ها پرونده تئو در فرانسه است.
پرونده تئو یا L'Affaire Théo بدنام‌ترین و طولانی‌ترین چالش حقوقی علیه خشونت پلیس فرانسه از سوی یک شهروند سیاه‌پوست است؛ نکته قابل توجه در این موارد تلاش‌ها گاها چند دهه‌ای کشورهای اروپایی برای مخفی نگه داشتن جنایت‌های پلیس است.
گذشته از آفریقایی‌تبارها، اقلیت‌های قومی، طبقه فقیر و کارگر کم‌درآمد اصلی‌ترین قربانیان خشونت‌ها پلیس در کشورهای اروپایی هستند؛ برخورد‌های خشونت‌بار این نهاد با معترضان به موضوع‌های مختلف مانند مسائل زیست محیطی نیز قابل توجه است.
- بیشتر بخوانید:
- فرهنگ خشونت؛ فصل مشترک پلیس در کشورهای غربی
- کارنامه خشن‌ترین پلیس اروپا؛ فهرست طولانی خشونت‌های مرگ‌بار پلیس فرانسه
انتهای پیام/