کارنامه خشن‌ترین پلیس اروپا؛ فهرست طولانی خشونت‌های مرگبار پلیس فرانسه
نهادینه بودن خشونت در پلیس فرانسه و حمایت سیستم قضایی این کشور از روند یادشده، سبب شده تا فهرست طولانی قربانیان خشونت فرانسه با سرعت افزایش پیدا کند.
خبرگزاری میزان -
خبرگزاری میزان – پرونده خشونت پلیس فرانسه، یکی از مهم‌ترین پرونده‌ها در کارنامه نقض حقوق بشر این کشور است؛ به این معنا که پلیس فرانسه به‌عنوان نهاد تحت کنترل فرهنگ خشونت و دارای سویه‌های نژادپرستانه در رویداد‌های مختلف در این کشور و در قلمرو‌های فراسرزمینی به ابزار سرکوب خشونت‌بار هرگونه اعتراض و تجمع حتی مسالمت‌آمیز تبدیل می‌شود یا به دلیل ویژگی‌های پیش گفته دست به قتل شهروندان فرانسوی می‌زند.
جدیدترین نمونه خشونت پلیس به ساعات پایانی یکشنبه، ۱۷ تیر، یعنی روز برگزاری دور دوم انتخابات پارلمانی این کشور بازمی‌گردد؛ شماری از مناطق سراسر فرانسه، در آن شب درپی اعلام نتایج دور دوم انتخابات پارلمانی زودهنگام شاهد وقوع خشونت‌های جدی از سوی حامیان راست افراطی از یک‌سو و خشونت پلیس علیه تجمع‌کنندگان از سوی دیگر بودند.
پلیس فرانسه پیشتر با طرح ادعای نگرانی از بروز خشونت و ناامنی در پایان برگزاری انتخابات، از استقرار ۳۰ هزار نیروی خود در سراسر فرانسه خبر داده و اعلام کرده بود ۵ هزار نفر از این رقم در پاریس، پایتخت مستقر می‌شوند.
با وجود اینکه بیشتر تجمع‌های انتخاباتی یاد شده به‌صورت مسالمت‌آمیز برگزار شدند، خشونت‌های پلیس در فرانسه با گستردگی رخ داد.
پاریس کانون این خشونت‌ها بود؛ پلیس ضد شورش تجمع افراد را در شهر‌هایی مانند پاریس و نانت با گاز اشک‌آور متفرق کرد.
خشونت‌های مرگبار پلیس فرانسه
خشونت‌های مرگبار پلیس فرانسه که عمدتا ریشه در فرهنگ نهادینه نژادپرستی این نهاد دارند، در سالهای اخیر بیش از هر زمانی آشکار شده‌اند؛ در فرانسه هفته‌ای بدون انتشار ویدیو‌های مربوط به خشونت پلیس نمی‌گذرد.
از جمله ویدیو‌هایی که به‌تازگی منتشر شدند، می‌توان به دستگیری خشونت‌آمیز یک مرد بیمار ۳۲ و تعقیب‌وگریز مرگبار یک جوان ۲۲ ساله اشاره کرد.
تراژدی‌های مرگبار متعددی ناشی از خشونت و نژادپرستی پلیس فرانسه وجود دارند که فهرست بلندی را ایجاد می‌کنند؛ فقط در ۱۰ روز منتهی به سه جولای ۲۰۲۴ (۱۳ تیر ۱۴۰۳) پلیس فرانسه ۲ نفر را به قتل رساند؛ یکی از این دو نفر، مرد بی‌خانمان الجزایری‌الاصل ۳۰ سالهای بود که در گوشه‌ای از یک باغ پناه گرفته بود.
منتقدان از این روند با عنوان نژادپرستی مرگبار دولتی در فرانسه یاد کرده و خواهان پایان یافتن خشونت‌های مصون از مجازات پلیس این کشور هستند.
این ۲ تراژدی مرگبار اخیر در حالی رقم خوردند که فرانسه سال گذشته در پی قتل ناهل مرزوق، نوجوان آفریقایی‌الاصل به دست پلیس شاهد اعتراض‌ها و ناآرامی‌های گسترده‌ای در اعتراض به خشونت و نژادپرستی پلیس بود.
سرکوب خشونت‌بار این اعتراض‌ها تحت حمایت دولت فرانسه و گفتمان غالب نژادپرستانه آن همچنان ساختار خشونت‌بار پلیس فرانسه را حفظ می‌کند؛ این ساختار خشونت عمدتا اقلیت‌های قومی و نژادی و ساکنان مناطق حاشیه‌ای را هدف قرار داده و به قتل می‌رساند.
جدیدترین موارد خشونت پلیس فرانسه
اگرچه برخی از موارد اعمال خشوت از سوی پلیس فرانسه از دیگر موارد بیشتر مورد توجه قرار گرفته و سطح گسترده‌تری از افکار عمومی را تحت تاثیر قرار داده است، نباید این‌گونه تصور شود که خشونت پلیس فرانسه محدود به موارد یادشده است.
متفرق کردن معترض‌ها با استفاده از زور، از جمله ضربات بی‌رویه با باتوم، اغلب یک تاکتیک اولیه در فرانسه در سال ۲۰۲۳ بود.
در یکی از تازه‌ترین موارد، پلیس فرانسه به تظاهرکنندگان معترض به ساخت یک بزرگراه در جنوب این کشور حمله و آن‌ها را سرکوب کرد؛ طی این سرکوب خشونت بار شماری زخمی شدند.
در نمونه‌ای دیگر، پلیس فرانسه در هفته‌های گذشته با خشونت بسیار شدید تظاهرات دانشجویی در دانشگاه‌های این کشور در اعتراض به نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در نوار غزه را سرکوب کرده است.
در پی خشونت پلیس شماری از معترضان زخمی شدند؛ در برخی موارد، استفاده افسران پلیس از گاز اشک‌آور گزارش شده بود.
افسران پلیس اعزامی فرانسه به نیوکالدونیا به سوی مردم شلیک کردند و چند معترض بومی را به قتل رساندند؛ در عین حال، صد‌ها معترض زخمی و ۴۰۰ نفر بازداشت شدند.
مقام‌های فرانسوی همچنین با هدف مخفی نگه داشتن خشونت‌های اعمال شده پلیس این کشور علیه مردم نیوکالدونیا اقدام به ایجاد و اعمال محدودیت‌هایی در استفاده از رسانه‌های اجتماعی کردند؛ به موازات این اقدام، رسانه‌های فرانسوی اعتراض‌های نیوکالدونیا را با عبارت‌های خشونت‌بار و وحشیانه منتشر کردند تا خشونت اعمال شده از سوی پلیس فرانسه را توجیه کنند.
پلیس فرانسه سال گذشته نیز اعتراض‌های مسالمت‌آمیز به تغییر قانون بازنشستگی را به دستور امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور این کشور به شکل خشونت‌باری سرکوب کرد.
نقطه عطف استفاده پلیس فرانسه از خشونت علیه معترضان در جریان جنبش جلیقه زرد‌ها در این کشور رخ داد.
یکی از تجمع‌های مسالمت‌آمیز ممنوع شده از سوی پلیس فرانسه، مراسم یادبود آدام ترائوره، شهروند سیاه‌پوست کشته شده به دست پلیس، در جولای ۲۰۲۳ (مرداد ۱۴۰۲) بود؛ پلیس برخورد خشونت‌باری با حاضران در این تجمع کرد.
جرم‌انگاری قربانیان
کارشناسان تاکید دارند که سیستم قضایی فرانسه در حمایت از نهاد پلیس این کشور، در مسیر مصون نگه داشتن افسران پلیس از مجازات عمل کرده و دست به جرم‌انگاری قربانیان خشونت پلیس می‌زند.
ابزار مهم سیستم قضایی برای دستیابی به این هدف، متهم کردن قربانی به آنچه امتناع از رعایت قانون خوانده می‌شود، است؛ این ابزار مجوز واقعی قتل شهروندان را در اختیار پلیس فرانسه قرار می‌دهد.
قانون موجود در این زمینه از زمان تصویب تاکنون سالانه مرگ ده‌ها نفر به دست پلیس فرانسه را رقم زده است.
اعتراض به خشونت پلیس فرانسه
خشونت پلیس فرانسه موضوع جدید و نوظهوری نیست، بلکه هر بار با بروز یک حادثه جدید مربوط به خشونت پلیس، این موضوع به کانون بحث تبدیل می‌شود.
چرخه اعتراض به خشونت پلیس فرانسه به‌ویژه خشونت این نهاد علیه اقلیت‌های قومی و نژادی از دهه ۱۹۶۰ سرعت بیشتری یافت؛ پلیس فرانسه با هر بار اعتراض عمومی و سراسری به خشونت افسران پلیس در مواجهه با معترضان به خشونت گسترده‌تری دست زده و شماری را کشته یا زخمی کرد.
جامعه فرانسه به حدی از خشونت و بی‌کیفرمانی پلیس این کشور به ستوه آمده که با شرایط مشابه در دیگر نقاط جهان همذات‌پنداری می‌کند؛ نمونه این امر را می‌توان در اعتراض‌های صورت گرفته در فرانسه درپی قتل جورج فلوید، شهروند سیاه‌پوست آمریکایی به دست پلیس ایالت مینه سوتای این کشور، اشاره کرد.
- بیشتر بخوانید:
- تداوم اعتراض‌ها به خشونت پلیس در پایتخت فرانسه
- کارزار پلیس فرانسه برای ارعاب صدا‌های منتقد رژیم صهیونیستی
بی‌توجهی فرانسه به اعتراض‌ها و انتقاد‌ها علیه خشونت پلیس این کشور
موضوع خشونت مرگبار و نژادپرستی کشنده پلیس فرانسه تاکنون از سوی سازمان‌ها و سازوکار‌های مختلف بین‌المللی حقوق بشری مورد اعتراض و انتقاد قرار گرفته است.
براساس اسناد موجود، دادگاه حقوق بشر اروپا از جمله نهاد‌هایی است که فرانسه را به دلیل سهل‌انگاری مرگبار پلیس این کشور محکوم کرده است.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل نیز بار‌ها از فرانسه خواسته‌اند تا روند نقض حقوق بشر و نژادپرستی مرگبار پلیس خود را متوقف کند.
آن‌ها در ژوئن سال گذشته (خرداد ۱۴۰۳)، نسبت به استفاده بیش از حد از زور علیه معترضان، روزنامه‌نگاران و ناظران در اعتراض‌ها به تغییر در قانون بازنشستگی و اعتراض‌های آب‌وهوایی، از جمله استفاده از نارنجک‌های شوکر و گاز اشک‌آور و شلیک گلوله‌های لاستیکی از وسایل نقلیه در حال حرکت ابراز نگرانی کردند.
سازمان عفو بین‌الملل نیز در گزارش‌های متعددی از جمله در گزارش سالانه ۲۰۲۳ نقض حقوق بشر در فرانسه از خشونت و نژادپرستی پلیس این کشور انتقاد کرد.
مجمع پارلمانی شورای اروپا نیز نسبت به صدمات وارده به معترض‌ها ابراز نگرانی کرد و خواستار اصلاح سازوکار‌های پاسخگویی پلیس شد.
دیوان حقوق بشر اروپا تحقیقاتی را درباره شکنجه و دیگر بدرفتاری‌های لوران ترون که به دلیل پرتاب نارنجک شوکر توسط یک افسر پلیس در اعتراض‌های سال ۲۰۱۶ بینایی یک چشم خود را از دست داده بود، آغاز کرد.
ناظر حقوق بشر اروپا-مدیترانه (یورو-مد مانیتور) نیز اعلام کرد که پلیس فرانسه تلاش کرده سرکوب تحصن دانشگاه‌های حامی فلسطین در دانشگاه سوربن را توجیه کند.
یورو-مد مانیتور نسبت به شکل دیگری از سرکوب و ارعاب هشدار داد و اعلام کرد که احضار رئیس یک حزب و فراکسیون پارلمانی فرانسه از سوی پلیس به اتهام «توجیه تروریسم» مخاطره‌آمیز است.
بدنام‌ترین پرونده حقوقی علیه خشونت پلیس فرانسه به کجا رسید؟
یکی از جلوه‌های پیامد‌های منفی ابزارنگاری حقوق بشر از سوی کشور‌های غربی مدعی حقوق بشر، تشدید بحران‌های درهم تنیده نقض حقوق بشر در پلیس این کشور‌ها است؛ تا جایی که فرهنگ خشونت به فصل مشترک پلیس در کشور‌های غربی تبدیل شده است.
این چالش‌ها که شهروندان کشور‌های یاد شده را قربانی می‌کند، به نبرد‌های حقوقی طولانی مدتی علیه پلیس منجر می‌شود که در نهایت در سایه حمایت بی‌منطق کشور‌های غربی از نهاد‌های پلیس در این کشور به محرومیت شاکیان از دسترسی به عدالت منجر می‌شود؛ نمونه‌های متعددی از این چالش‌های حقوقی در کشور‌های غربی وجود دارند که معروف‌ترین آن‌ها پرونده تئو در فرانسه است.
پرونده تئو یا L'Affaire Théo بدنام‌ترین و طولانی‌ترین چالش حقوقی علیه خشونت پلیس فرانسه از سوی یک شهروند سیاه‌پوست است که پس از گذشت هفت سال معطلی در مارپیچ سیستم حقوقی این کشور در نهایت به نتیجه رسید.
براساس حکم دادگاه سه افسر پلیس درگیر در پرونده خشونت علیه تئودور لوهاکا، جوان ۲۲ ساله سیاه‌پوست به حبس تعلیقی محکوم شدند.
تئو که در سالهای اخیر به نماد خشونت پلیس فرانسه تبدیل شده است، پس از جراحات شدید ناشی از اقدام‌های بسیار خشونت‌بار پلیس فرانسه شاهد خارج شدن زندگی خود از حالت طبیعی است.
این شهروند سیاه‌پوست ۲۹ ساله رویای فوتبالیست شدن را در سر داشت؛ وی می‌گوید که از روز حادثه «مرده است».
پرونده وی که به نمادی از تاکتیک‌های خشن پلیس فرانسه تبدیل شده است، از نادر مواردی از چالش‌های حقوقی به ثمر رسیده علیه خشونت پلیس این کشور است.
با وجود این دلایل متعددی وجود دارد که حکم دادگاه مورد اعتراض جدی و خشم عمومی قرار بگیرد؛ دادگاه حتی جراحت‌های تئو را به‌عنوان معلولیت دائمی طبقه بندی نکرد.
منتقدان و معترضان می‌گویند که صدور حکم محکومیت تعلیقی برای افسران پلیس در پرونده تئو یک بالماسکه است.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *