امیرعبداللهیان: احتمال باز شدن جبهههای جدید علیه اسرائیل وجود دارد
خبرگزاری میزان - حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه با رسانه آمریکایی نیویورک تایمز مصاحبهای داشت که مشروح آن در زیر آمده است.
نیویورک تایمز: نخستین سوال در رابطه با وضعیت جنگ در خاورمیانه است؛ سفر شما و رایزنیها چطور پیش رفته و فکر میکنید خطر جنگ چقدر زیاد است؟
امیرعبداللهیان: با توجه به تحولاتی که اکنون در منطقه غرب آسیا جریان دارد، سفر من به نیویورک با هدف حضور در نشست مجمع عمومی صورت گرفت؛ البته مایل بودم سهشنبه به نشست شورای امنیت برسم، اما قبل از آن، نشست موسوم به ۳+۳ یعنی کشورهای قفقاز جنوبی با حضور وزرای خارجه روسیه، ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان در تهران در حال برگزاری بود و نتوانستم به موقع به نشست شورای امنیت برسم؛ فکر میکنم اگر بخواهم روی مباحث سیاسی تمرکز کنم، باید بگویم در حال حاضر در بحران فلسطین در چه نقطهای هستیم؛ روز ۷ اکتبر، یک اقدامی را حرکت آزادی بخش حماس انجام داد که یک جنبش فلسطینی است؛ آنها خودشان تصمیم گرفتند و خودشان عمل کردند؛ مبنایی برای عمل خودشان داشتند و این مبنا بر میگشت به ریشه اشغال فلسطین توسط رژیم اسرائیل.
در عین حال، آنچه تصمیم حماس را برای انجام این عملیات در داخل سرزمینهای اشغالی تشدید کرد، اقدامهای افراطی نتانیاهو در ماههای اخیر در مقابله با ساکنان فلسطینی غزه و کرانه، توهین به مسجد الاقصی که برای مسلمانان و حتی مسیحیها مکان مقدسی است و اقدام برای یهودیسازی مسجد الاقصی بود؛ ما تلاشمان متمرکز است بر اینکه حملات سازمانیافته رژیم اسرائیل علیه غیرنظامیان در غزه و کرانه متوقف بشود، کمکهای انساندوستانه بهطور گسترده وارد غزه بشود و در دسترس مردم قرار بگیرد و در عین حال کوچ اجباری ساکنان غزه از شمال به جنوب متوقف شود؛ این سه ضلع کار سیاسی است که در منطقه ما، بین کشورهای اسلامی و عربی روی آنان تمرکز شده است.
حتی امروز در ملاقاتی که با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل داشتم، ایشان هم بر این موضوع تمرکز دارند که در توقف جنگ و ارسال کمکهای انساندوستانه بتوانند گامهایی بردارند، اما بخش دوم کار به این برمیگردد که آمریکا به برخی طرفها و ایران پیام دادند، که ۱) «لطفا خویشتنداری کنید»، ۲) «ما خواهان جنگ نیستیم»؛ اما در عمل خودشان یک طرف جنگ و آن هم طرف رژیم اشغالگر قرار دارند.
آمریکا در جایگاهی قرار ندارد که بخواهد دیگران را توصیه به خویشتنداری بکند، اما خودش نسبت به وضعیتی که وجود دارد خویشتنداری نکند؛ ما درک میکنیم که آمریکا به دنبال توسعه جنگ نیست، اما به دنبال تشدید شدت جنگ است؛ چرا که با حضور سیاسی، کمکهای تسلیحاتی و مالی و نظامی آمریکا، رژیم اسرائیل دارد به تشدید جنگ تشویق میشود؛ نتیجه این شده است که در حدود سه هفته، آماری که امروز به من داده اند، بیش از ۷ هزار و ۳۰۰ فلسطینی غیرنظامی کشته شدهاند.
نیویورک تایمز: گفتید نیروی حماس خودش تصمیم میگیرد و دلایل خودش را دارد، اما میدانیم که جمهوری اسلامی ایران از کشورهای حمایتکننده حماس است؛ هم از لحاظ مالی و هم از نظر تکنولوژی برای ساختن سلاح و راکت؛ اینها مواردی است که ایران چندین بار گفته است؛ فکر میکنم سرلشکر فدوی چند روز پیش گفتند «با کمک ایران بود که فلسطینیها از تیرکمان و سنگ رسیدند به پهپاد و موشک»؛ ایران چقدر در جریان این عملیات بود؟ آیا مثلا کسی مثل سردار قاآنی که با محور مقاومت در تماس هستند، اطلاع داشتند (از این عملیات) این ارتباط به چه صورت است؟
امیرعبداللهیان: حماس، حزبالله، جهاد اسلامی، سالهای طولاتی است که خودشان امکانات، سلاح و حتی پهپاد تولید میکنند؛ اینکه از کجا تهیه میکنند، تهیه این اقلام در دنیای امروز کار دشواری برای آنها نیست، لذا از توانمندیهای بالای خودشان برخوردار شده اند، تجربه چند دوره جنگ با رژیم اسرائیل هم کمک زیادی به آنها کرد که خودشان راههای تجهیز، آموزش و آمادگیشان را پیدا بکنند.
ما ضمن اینکه حمایت سیاسی میکنیم از حماس و مقاومت در مقابله با پدیده شوم اشغالگری، معتقدیم که اقدام به مقابله با اشغالگری کاملا در چارچوب اصول شناخته شده حقوق بینالملل انجام میشود. اما تصمیمی که روز ۷ اکتبر توسط حماس گرفته شد، یک تصمیم کاملا فلسطینی است.
نیویورک تایمز: شما چند بار گفتید که منطقه مثل باروت است و ممکن است از کنترل خارج بشود و دستها روی ماشه است، منظورتان دقیقا چیست؟
امیرعبداللهیان: منظورم دقیقا این است که اگر راهحلهای سیاسی به نتیجه نرسد و استمرار حملات رژیم اسرائیل روی غزه و کرانه که نتیجهای جز نسلکشی و کشتار جمعی تا الان نداشته، متوقف نشود، شما میبینید حتی در بین افکار عمومی و مردم در آمریکا و اروپا هم تظاهراتهای زیادی علیه این جنگ میبینیم.
طبعا در منطقه ما و در بین ساکنان منطقه و بین کشورهای مسلمان موضوع فلسطین از حساسیت بالایی برخوردار است و قتلعام مردم در غزه باعث خشم افکار عمومی شده، در نتیجه چنین امری تاثیر دارد بر روی تصمیماتی که در منطقه گرفته میشود و همچنین توسط کنشگران و بازیگرانی که در منطقه وجود دارند؛ برداشت من بعد از اینکه با مقامات عالیرتبه سیاسی از عراق تا قطر تا سوریه و لبنان در منطقه ملاقات کردم و در ۲ کشور با سران حزبالله و سران مقاومت فلسطینی دیدار کردم، این است. منطقه به نقطه جوش رسیده و هر لحظه ممکن است به نقطه انفجار برسد؛ لذا فکر میکنم تا زمان و فرصت کمی که برای راهحل سیاسی و توقف جنگ وجود دارد، اگر اقدامی نشود، انفجار آن بشکه باروت شاید غیرقابل اجتناب باشد.
در آن صورت کنترل از دست همه طرفها خارج خواهد شد؛ لذا توصیهام به کاخ سفید این است که اگر واقعا به دنبال گسترش جنگ در منطقه نیستند، برای توقف جنگ تلاش کنند، اما اگر به دنبال بالا بردن شدت جنگ در منطقه هستند، باید مسئولیت آن را هم بپذیرد.
نیویورک تایمز: طی این ۲ هفته، نیروهای مقاومت یا شبه نظامیهای عراق و سوریه به پایگاههای آمریکا حمله کردند؛ دیشب هم آمریکا حمله کرد و گفت ایران پشت این حملهها است و پایگاههایی که مربوط به سپاه ایران در سوریه است را هدف قرار دادهاند؛ عکسالعمل شما به حمله دیشب آمریکا چه بود؟ آیا ایران از نیروهای شبه نظامی خواسته که به پایگاههای آمریکا حمله کنند تا واشنگتن متحمل هزینه یا فشار شود؟
امیرعبداللهیان: وضعیت منطقه ما به خاطر شدت جنگ در فلسطین و شدت حملات رژیم اسرائیل روی غزه و کرانه و کشتار دستهجمعی و قتلعام مردم، یک شرایط خاص پیدا کرده است؛ علاوه بر افکار عمومی، گروههایی که در این سالها برای مبارزه با داعش در عراق، سوریه و منطقه بهوجود آمدند و برای مبارزه با داعش اقدام کردند، این گروهها از هر اقدامی که منطقه را به بیثباتی بکشاند و احساس کنند امنیت خودشان یا منطقه در خطر است، راسا خودشان تصمیم میگیرند و اقدام میکنند؛ آنها نه از ما دستور میگیرند و نه گروههای در اختیار ما هستند؛ اساسا تعبیر این که این گروهها جنگ نیابتی یا اقدام نیابتی از طرف جمهوری اسلامی ایران میکنند، تعبیر کاملا غلطی است؛ ما اگر بخواهیم اقدامی کنیم با شفافیت و صراحت همواره مواضعمان را اعلام میکنم؛ ما در مورد فلسطین، همیشه با صدای بلند و شفافیت مواضع را اعلام کردهایم و نیازی به پنهان کاری نداریم؛ اگر آمریکا به دنبال گسترش دامنه جنگ نیست، باید واقعیتهای منطقه را خوب ببیند و بر اساس اطلاعات نادرست تصمیم نگیرد.
نیویورک تایمز: خطر اینکه ایران بهطور مستقیم وارد این جنگ بشود وجود دارد یا خیر؟ خط قرمز ایران برای اینکه خودش وارد جنگ بشود چیست؟
امیرعبداللهیان: ما همه تلاشهایمان متمرکز است بر یک راهحل سیاسی که حقوق فلسطینیها در آن تامین بشود؛ اینکه در منطقه، شرایط به چه سمتوسویی خواهد رفت، کشورها متناسب با شرایط جدیدی که حاصل میشود، تصمیمات خودشان را میگیرند و در زمان مقتضی اعلام میکنند.
نیویورک تایمز: منظور شما این است که در حال حاضر نمیشود گفت که ایران میخواهد قطعا وارد جنگ بشود یا خیر؟
امیرعبداللهیان: ما میگوییم آن چیزی که به نفع منطقه است و به نفع همه کنشگران است، تمرکز بر راهحل سیاسی و توقف کشتار، قتلعام و جنایت جنگی علیه مردم فلسطین است، اما زمانی که کنترل در منطقه از دست همه طرفها خارج بشود، یعنی بر امنیت منطقه و امنیت ملی تک تک واحدهای سیاسی که در منطقه هستند، تاثیر گذارد؛ هر واحد سیاسی متناسب با مصلحت خودش تصمیم خواهد گرفت.
نیویورک تایمز: شنیدم گفته شده اگر آمریکا مستقیم ایران را هدف قرار ندهند، تهران وارد درگیری نخواهد شد؛ صحیح است؟
امیرعبداللهیان: ایران اولا همواره در چارچوب امنیت ملی و امنیت منطقه عمل میکند، ثانیا متناسب با تحولات تصمیم میگیرد؛ ما گسترش جنگ را به نفع هیچ طرفی نمیدانیم، اما در صورتی که آمریکا سیاست نادرست کنونی را ادامه بدهد، هر احتمالی درباره باز شدن جبهههای جدید علیه اسرائیل و گسترش جنگ در منطقه متصور است؛ مسئول گسترش جنگ، در صورتی که همچنان آمریکا به حمایتهای تسلیحاتی، مالی، نظامی و مدیریت حملات نظامیان اسرائیل علیه فلسطین ادامه بدهد، مسئولیت و پیامدهایش متوجه آمریکا است.
نیویورک تایمز: اگر اسرائیل بهصورت زمینی وارد غزه بشود، حزبالله وارد میشود؟
امیرعبداللهیان: فکر میکنم هم مقاومت فلسطینی هم مقاومت در منطقه از ظرفیتهای بالایی برخوردارند که نتیجه آن این خواهد شد که امور، آن گونهای که رژیم اسرائیل میخواهد، پیش نخواهد رفت.
نیویورک تایمز: خط قرمز تعریف شدهای است که بتوانید بگویید؟ با وجود اینکه میگویید بیش از ۷ هزار نفر کشته شدهاند، هنوز نیروهای مقاومت وارد نشدهاند.
امیرعبداللهیان: اینکه مقاومت کی و چگونه عمل خواهد کرد، موضوعی است که خود مقاومت تصمیم میگیرد و ما مداخلهای در آن نداریم؛ ما بهعنوان جمهوری اسلامی ایران به گروههای مقاومت دستور نمیدهیم؛ آنها خودشان متناسب با مصالح خودشان و تحولات تصمیم میگیرند.
نیویورک تایمز: پس نقش سردار قاآنی چیست او بر روی نیرویهای مقاومت نفوذ ندارد؟
امیرعبداللهیان: سردار قاآنی برای صلح و امنیت در منطقه و مبارزه با تروریسم تلاش میکند؛ ما با نیروهای محور مقاومت در مقابله با پدیده اشغالگری و در مبارزه با تروریسم دوست هستیم.
نیویورک تایمز: نظرتان پیرامون قطعنامهای که امروز در مجمع عمومی برای آتشبس صادر شد، چیست؟
امیرعبداللهیان: فکر میکنم در سطح مجمع عمومی، در مجموع یک اقدام خوب بود و فضا را برای هرگونه ابتکار سیاسی که منجر به توقف جنایتهای جنگی در غزه بشود میتواند باز بکند و میتواند حتی بر روی صدور قطعنامهای که در چارچوب رسیدن به توقف فوری جنایتهای جنگی و ارسال کمکهای انساندوستانه باشد، کمککننده باشد.
نیویورک تایمز: شما قبل از اینکه بیایید به نیویورک، گفته بودید که ایران در جلسه ۳+۳ تلاش کرده با رایزنی با لاوروف و همکاری با چین، قطعنامه آمریکا وتو بشود؟
امیرعبداللهیان: ما در این که بخواهیم یگ گروه آزادیبخش را بهعنوان یک سازمان تروریستی فلسطینی معرفی بکنند، حتما ملاحظه جدی داریم؛ ضمنا معتقد هستیم که در هر قطعنامهای، ریشه اصلی بحران کنونی در منطقه غرب آسیا و در مورد فلسطین باید دیده بشود؛ اینکه قطعنامهای صادر بشود و به ریشه اصلی که اشغال است توجه نشود و ریشه را فقط حادثه ۷ اکتبر قلمداد بکند، اینکه قطعنامهای صادر بشود که فقط موضوع غیرنظامیان رژیم اسرائیل دیده شود، ولی به مسئله غیرنظامیان فلسطینی و کشتار این عدد بزرگ از ساکنان - غیر نظامی- غزه و کرانه باختری اشاره نشود، قابل قبول نیست؛ در خور توجه است لذا -اولا اعضای دائم شورای امنیت خودشان سازوکار و مکانیسمهایی را دارند، ولی طبعا ما هم درباره هر قطعنامهای که در شورای امنیت بخواهد صادر بشود که احساس بکنیم بندهای آن قطعنامه واقعبینانه نیست و کمکی به حل بحران در منطقه نمیکند، واکنش خود را داریم و رایزنیهای لازم را در این رابطه خواهیم داشت.
نیویورک تایمز: پیامی که شما برای آمریکا داشتید در پاسخ به آن پیامهایی که گفتید آمریکا به ایران میدهد، چه بوده است؟
امیرعبداللهیان: آمریکاییها بهطور مشخص در پیامشان میخواهند به ما اطمینان بدهند که به دنبال توسعه جنگ نیستند.
نیویورک تایمز: به نظر شما این اتفاق خوبی هست؟ شما به آمریکا چه پیام مکتوبی دادید؟ شما برای کمک به آتشبس از آمریکا درخواستی نکردید؟
امیرعبداللهیان: این حرف آمریکا بر روی کاغذ بله خوب است، اما ما براساس رفتار آمریکا قضاوت میکنیم و نه صرفا براساس گفتار آمریکا؛ طرفی که به دنبال توسعه جنگ نیست، بیحدوحصر به اسرائیل سلاح نمیدهد؛ طرفی که به دنبال توسعه جنگ نیست، فقط یک طرف جنگ را مورد حمایت قرار نمیدهد، آنهم طرف اشغالگر را!؛ شما ببینید بایدن به تلآویو آمد و خواست اشارهای هم به مسائل انساندوستانه داشته باشد؛ لذا گفت هماهنگ کردیم ۲۰ کامیون کمک انساندوستانه از رفح وارد غزه بشود؟! شما ببینید فردی در تراز رئیسجمهور آمریکا آمده در منطقه و گویی میخواهد خبری مهم بدهد و میگوید ۲۰ کامیون! کمک انسانی قرار است وارد رفح چند میلیونی و غزه چند میلیونی شود؛ چنین اظهاراتی اصلا در تراز رئیسجمهور یک کشور نیست که بخواهد به چنین شکلی صحبت کند؛ انتظار این است که وقتی از کمک انسانی صحبت میکنید، دستکم حجم بالایی از کمکهای انساندوستانه با نظارت ICRC و سازمان ملل بتواند وارد غزه شود؛ اما بایدن حتی در مورد حمله به بیمارستان المعمدانی، همان قضاوت نتانیاهو را میکند و میگوید «نه اصلا صحت ندارد و یکی از گروههای فلسطینی این بیمارستان را هدف قرار داده است؛ در حالی که میتوانست بگوید یک کمیته حقیقتیاب باید ابعاد این موضوع را روشن کند؛ هیچکس در منطقه ما این را نمیپذیرد؛ هیچ عقل سلیمی در منطقه ما نمیپذیرد که اسرائیلی که ۷ هزار زن و کودک فلسطینی را طی سه هفته به قتل رسانده، خط قرمزش یک بیمارستان باشد که آن را هدف قرار نداده باشد! کلیسا، مسجد، کلینیک کودکان همهجا را هدف قرار داد.
نیویورک تایمز: شما به آمریکا چه پیامی دادید در پاسخ به آن پیام؟
امیرعبداللهیان: میخواهم تاکید کنم ما هم واقعا دنبال توسعه جنگ نبوده و نیستیم؛ لیکن به طرف آمریکایی بهصراحت گفتیم که وقتی شما بهطور تمام عیار در کنار رژیم صهیونیستی قرار میگیرید، آن هم در شرایط جنگ و قتلعام مردم؛ آمریکا در موقعیتی نیست که به دیگران توصیه کند که خویشتنداری کنید.
نیویورک تایمز: از آمریکا برای برقراری آتشبس درخواست کمک نکردید؟
امیرعبداللهیان: درباره آتشبس، خود فلسطینیها باید تصمیم بگیرند؛ البته ما از ظرفیت سیاسی خودمان برای کمک به صلح و ثبات و امنیت در منطقه استفاده میکنیم.
نیویورک تایمز: قبل از اینکه این اتفاقها رخ دهد، ایران و عربستان و حتی ایران و مصر، قدمهایی برای عادیسازی روابط بر میداشتند، جنگ در غزه آیا باعث شده که مواضع مشترک ایران و کشورهای عرب منطقه نزدیکتر شود؟
امیرعبداللهیان: ما اخیرا نشست کمیته اجرایی OIC را در جده با حضور جمع زیادی از وزرای خارجه کشورهای اسلامی داشتیم؛ از نزدیک شاهد بودیم که شدت و گسترش جنایتهای جنگی رژیم اسرائیل باعث همبستگی، همگرایی و همدلی بیشتر کشورهای منطقه و کشورهای اسلامی شده است؛ لذا درباره همه کشورهای اسلامی و کشورهای منطقه من معتقدم که همبستگی و توافق آرای بیشتری در دفاع از مردم فلسطین و محکومیت جنایتهای جنگی رژیم صهیونیستی حاصل شده است؛ روابط ما با عربستان در مسیر درست خودش قرار دارد؛ در راستای همین تحولات و بحران منطقه، رئیسجمهوری ایران با بن سلمان، ولیعهد عربستان، نخستین تماس تلفنی را داشت؛ گفتوگویهای بسیار مهم و مثبتی انجام شد؛ من ۲ بار با وزیر خارجه مصر صحبت کردم؛ ما احساس میکنیم که امنیت یک مقوله بههم پیوسته است و اینطور نیست که اگر در بخشی از منطقه ناامنی صورت بگیرد، به بخشهای دیگر سرایت نکند؛ من فکر میکنم این فهم در بین همه کشورهای منطقه وجود دارد؛ لذا به آمریکاییها توصیه میکنیم به جای اینکه به کشورهای مختلف پیام بفرستند و بگویند «خویشتنداری کنید»، دست از حمایتهای کورکورانه از رژیم صهیونیستی بردارند و مانع قتل زنان و کودکان در غزه شوند.
نیویورک تایمز: ایران یک سال پر التهاب را پشت سر گذاشته و اعتراضهای گسترده به روش حکمرانی جمهوری اسلامی ایران بوده است؛ وضعیت ایران را چگونه میبینید؟ نگران تنش بین مردم و حکومت و بحران مشروعیت نیستید؟
امیرعبداللهیان: تنشی بین مردم و حکومت وجود ندارد؛ مشروعیت نظام در ایران برآمده از خواست مردم است؛ از شما میخواهم بپرسم؛ سال گذشته در همین ایام، بهخاطر فوت غمانگیز یک دختر ایرانی، در همین آمریکا، در اروپا چه جنجال و قائلهای برای ایجاد آشوب و بلوا در ایران ایجاد کردند؛ یک دختر ایرانی با فوت غمانگیزی که رئیسجمهور ما بلافاصله دستور دادند که کمیته حقیقتیاب تشکیل بشود، درگذشت، اما امسال بیش از ۷ هزار و ۳۰۰ زن و کودک و غیرنظامی فلسطینی در غزه قتلعام شدند، اما همان دولتهایی که پارسال برای فوت یک دختر جنجال به پا کردند، در طرف جنایتکار قرار گرفتند.
نیویورک تایمز: همین انتقاد هم از ایران میشود که آنطور که نگران کشته شدن فلسطینیها هستید، نظرتان در مورد ویدئوهایی که (از اتفاقهای سال گذشته منتشر شد) چیست؟
امیرعبداللهیان: شما این موارد را در رسانههای کاملا جهتدار دیدهاید؛ ما راجع به این مسائل مستندات زیادی در اختیار داریم که نشان میدهد عوامل خارجی که وارد شدند، بحران درست کردند؛ سال گذشته چند هزار نیروی پلیس ما زخمی شدند و تعدادی به شهادت رسیدند؛ همه این اتفاقها با گلوله مستقیم افرادی هدایت شده در ارتباط با سازمانهای تروریستی بیرونی که وارد ایران شده بودند و با این سلاحها در واقع مردم را به قتل میرساندند و پلیس را هم به قتل میرساندند، رخ داد؛ اگر بخواهیم راجع به ابعاد آن صحبت کنیم، نیازمند یک مصاحبه دیگر است.
نیویورک تایمز: نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل، را کی آزاد میکنید؟ چرا وی آزاد نمیشود؟ نوشتن و فعالیت وی چه خطری برای ایران دارد؟
امیرعبداللهیان: این جایزه با اهداف سیاسی به وی داده شده است؛ اطلاعات شما در این موضوعها کاملا یک طرفه است؛ وییا هر شخص دیگری، باید در چارچوب مقررات کشور عمل کند.
انتهای پیام/