جذابیت‌های بصری در ایران نقش مهمی در خرید کتاب دارند
- طبق اعلام ستاد خبری چهارمین دوسالانه نشان شیرازه، مجید کاشانی، طراح گرافیک در مقایسه طراحی کتاب در ایران و کشور‌های دیگر گفت: تجربه همکاری با چند ناشر خارجی را داشته‌ام و می‌توانم بگویم لااقل برای من روند متفاوتی با کاری که در ایران انجام می‌دهم ندارند. حتی گاهی در کیفیت تولیدات نیز با هم برابری می‌کنیم. اما طراحی و تولید کتاب در ایران نسبت به نمونه‌های خارجی پُرکارتر است که یک دلیل آن می‌تواند به خاطر تفاوت فرهنگی باشد.
کاشانی افزود: یکی از تفاوت‌های اساسی که در فضای نشر با کشور‌های توسعه یافته وجود دارد، این است که درصد قابل توجهی از مخاطبان کتاب در این کشور‌ها وقتی می‌خواهند کتابی بخرند، با آگاهی درباره محتوای کتاب اقدام به تهیه آن می‌کنند، یعنی از پیش؛ کتاب مورد نظر خود را انتخاب و سپس آن‌را خریداری می‌کند. در این حالت شاید نوع متریال کتاب و طرح جلد آن چندان برای مخاطب مهم نباشد. ولی در ایران ماجرا متفاوت است.
این طراح گرافیک با اشاره به نقش طراحی جلد در جذب مخاطب در ایران عنوان کرد: با تجربه‌ای که در حوزه کتاب دارم می‌توانم بگویم اغلب خریداران کتاب در ایران، کتاب را بدون داشتن اطلاعات قبلی می‌خرند. البته شاید کتاب‌های آموزشی و درسی از این قاعده مستثنا باشند. برای همین طرح جلد کتاب در ایران نقش مهمی را ایفا می‌کند. یعنی اگر جلد کتاب مخاطب را جذب کند کتاب را می‌خرد. متاسفانه درصد پایینی هستند که آگاهانه و به‌واسطه شناخت از نویسنده، ناشر و یا آشنایی قبلی با محتوای کتاب سراغ آن می‌روند. شاید از منظر طراحی، این احتمالا تفاوت اساسی ما با بازار کتاب در خارج از ایران باشد. برای همین در ایران طرح جلد‌هایی پر از جزییات، تمهیدات چاپی و متریال‌های متنوع مورد توجه قرار می‌گیرد.
وی در مقایسه نسل قدیم طراحان جلد با نسل جدید گفت: فکر می‌کنم شاید تفاوت اساسی این دو نسل، در نوع برخوردشان با محتوای کتاب است. بسیاری از طراحان نسل قدیم با محتوای کتاب درگیر بوده‌اند و سعی می‌کردند روی جلد، آینه‌ای از آنچه که درون کتاب می‌گذرد باشد. البته هرکدام به سبک و شیوه و تکنیک خود.
کاشانی ادامه داد: طراحان نسل جدید گویا بیشتر درگیر فرم خودشان هستند و به محتوای کتاب چندان متعهد نیستند. گویا این طراحان بیشتر می‌خواهند خودشان را روی جلد کتاب ابراز کنند. به هر حال این یک روند است و نمی‌توان گفت کدام خوب یا بد است. ممکن است هر کدام حسن و ضعفی داشته باشند یا شاید در آینده این روند عوض شود.
وی همچنین درباره چالش‌های حرفه‌ای همکاری با ناشران گفت: با روندی که من با ناشران و نویسندگان همکاری می‌کنم تا به‌حال مشکل خاصی نداشتم، چون معمولا با وسواس زیادی در همه موارد اعم از متریال و.. از ابتدای کار تا چاپ نظارت دارم و سعی می‌کنم اعمال نظر کنم برای همین مشکل چندانی ندارم و نتیجه کار برای من راضی کننده است.
کاشانی درباره برگزاری جشنواره نشان شیرازه نیز گفت: من در دوره دوم این رویداد، مدیر هنری جشنواره بودم و تجربه حضور به عنوان شرکت‌کننده در این جشنواره را ندارم. فکر می‌کنم اگر مهم‌ترین هدف جشنواره، تاثیر بر روی ناشران و سیاست‌گذاران کتاب باشد، برگزاری این جشنواره می‌تواند مفید باشد.
چهارمین دوره نشان شیرازه زمستان ۱۳۹۹ برگزار می‌شود و علاقهمندان برای شرکت در این جشنواره و کسب اطلاعات بیشتر میتوانند به پایگاه اطلاعرسانی این جشنواره به آدرس https://shirazeh.farhang.gov.ir/ مراجعه کنند.