از سردار خوبی ها تا پاوه سرخ

به گزارش ،مصطفی چمران سال 1311 در تهران متولد شد. وی که تحصیلات دوران متوسطه را در دارالفنون و دبيرستان البرز گذراند، در دانشكده فنی دانشگاه تهران ادامه تحصیل داد و سال 1336 در رشته الكترومكانیك فارغ‌التحصیل شد. این دانشگاه یک سال افتخار تدریس چمران را داشت تا آن‌که در سال 1337 با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به آمریكا اعزام و با ممتازترین درجه علمی موفق به اخذ مدرك دكترای الكترونیك و فیزیك پلاسما شد.
 
این دانشجوی مبارز در آمریكا، با همكاری بعضی دوستانش، برای نخستين‌بار «انجمن اسلامی دانشجویان آمریكا» را پایه‌ریزی كرد. وی همچنین از موسسان انجمن دانشجویان ایرانی در كالیفرنیا بود و به همين دلیل بورس تحصیلی او از سوی محمدرضا شاه پهلوی قطع شد. چمران پس از قیام 15 خرداد سال 1342 رهسپار مصر شد و مدت دو سال سخت‌ترین دوره‌های چریكی و پارتیزانی را ‌آموخت. از او به عنوان بهترین شاگرد این دوره قدردانی شد و این رتبه، مسئولیت تعلیم چریك‌های مبارز ایرانی را بر عهده‌اش گذاشت.
 
وی که برای تعلیم چریک‌های مبارز ایرانی، ایجاد پایگاه چریكی مستقل را ضروری می‌دید، با هدف ایجاد این پایگاه به لبنان سفر کرد و توانست با کمک‌های امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان، حركت محرومین و سپس جناح نظامی آن، سازمانی را به نام «امل» بر اساس اصول و مبانی اسلامی ایجاد کند. پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 مقدمه فعالیت‌هایش در ایران شد. وی  پس از 21 سال به ایران بازگشت تا تجربیات انقلابی و علمی‌ خود را در خدمت جمهوری اسلامی ایران به كار بندد.

دکتر مصطفی چمران مبارز، پس از درگيری با ضد انقلاب در پاوه با فرمان انقلابی امام خمینی (ره)، فرماندهی منطقه پاوه را بر عهده گرفت. درخشش وی در این زمینه او را عهده‌دار وزارت دفاع نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران کرد. وی پیش از این، نمايندگي مردم تهران در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی و نمایندگی حضرت امام (ره) در شورای عالی دفاع را در کارنامه خود داشت.
 
شهریور 1395 که ناقوس جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به صدا درآمد، دکتر مصطفی چمران به جبهه‌های جنوب كشور رفت و «ستاد جنگ‌های نامنظم» را پایه‌گذاری کرد. 31 خرداد 1360 ترکش خمپاره‌ای به منطقه دهلاویه دکتر مصطفی چمران را آسمانی کرد.

در فهرست زیر بر اساس اطلاعات مندرج در سایت خانه کتاب، به مهم‌ترین و تازه‌ترین کتاب‌هایی پرداخته‌ایم که درباره این فرمانده شهید به چاپ رسیده‌اند. 
 

1. زمزم عشق: شرح مفاهيم عرفاني در نيايش‌هاي شهيد چمران/ اسماعيل منصوري‌لاريجاني/ شركت چاپ و نشر بين‌الملل/ 1394.

2. آسوده‌اش نگذاريد: دكتر مصطفي چمران

       مهدي ميركيايي ؛ ويراستار: علي عابدي ؛ تصويرگر:سيدحسام‌الدين طباطبايي/ اميركبير، كتاب‌هاي‌شكوفه/ سال 1394.