چالش آب آشامیدنی در اروپا؛ فرانسه در آستانه جنگ آب قرار دارد؟
خبرگزاری میزان - مجمع عمومی سازمان ملل در جولای ۲۰۱۰ پس از مذاکرات ۱۵ ساله با صدور قطعنامهای غیرالزامآور دسترسی به آب آشامیدنی سالم و سیستم تخلیه فاضلاب را یکی از حقوق اساسی انسانها اعلام کرد.
برخی از کشورهای غربی مانند کانادا، آمریکا و انگلیس از جمله کشورهایی بودند که به بهانههایی مانند عدم ارائه مفهوم روشن حق اساسی دسترسی به آب سالم یا تضعیف روند شورای حقوق بشر سازمان ملل درباره حق دسترسی به آب سالم به قطعنامه مذکور رای ممتنع یا منفی دادند.
براساس آمار سازمان ملل، دستکم ۸۸۴ میلیون نفر در جهان به آب سالم دسترسی ندارند و دستکم ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر از شبکه فاضلاب مناسب محروم هستند.
این سازمان همچنین تخمین میزند که سالانه دستکم یکونیم میلیون کودک زیر پنج سال در دنیا به دلیل عوارض ناشی از آلودگی آب یا عدم وجود شبکه فاضلاب مناسب جان خود را از دست میدهند.
براساس تحقیقات جدید، یک چهارم جمعیت جهان با استرس شدید آبی مواجه است.
بحران آب در اروپا
گزارش جدید موسسه منابع جهانی (WRI) با اشاره به مواجهه یک چهارم جمعیت جهان با استرس شدید آبی، آورده است که از ۲۵ کشور در معرض استرس شدید آب در سطح جهان سه کشور اروپایی هستند؛ قبرس، بلژیک و یونان.
وضعیت برای دیگر کشورهای اروپایی نیز خوشایند نیست؛ اسپانیا در پی خشک شدن مخازن آب خود، محدودیتهایی را برای مصرف آب معرفی کرد؛ در تابستان سال جاری بیش از ۴۰ هزار فرانسوی از دسترسی به منابع آب قابل اعتماد محروم ماندند؛ و کشورهای پایین دست مانند آلمان و ایتالیا که در ماههای خشک سال برای آبیاری به آب نیاز دارند، احساس فشار میکنند.
در عین حال، دانشمندان هشدار میدهند که خشکسالیهای شدید سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ در بخشهای وسیعی از اروپا و همچنین سیلهای ویرانگر در آلمان، بلژیک و هلند در سال ۲۰۲۱ و امسال در اسلوونی میتواند به یک امر عادی تبدیل شود.
از آنجایی که اروپا بهویژه در منطقه مدیترانه به شکل مکرر کمبود آب را تجربه میکند، رقابت بر سر منابع آبی مشترک در قاره سبز در حال افزایش است؛ بهعنوان مثال، فعالان محیط زیست و کشاورزان در فرانسه و اسپانیا با هم درگیر شدهاند و طرفین در مورد چگونگی اولویتبندی منابع با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
البته خطر درگیری به گروههای ذینفع محدود نمیشود: آلمان و لهستان دیدگاههای متفاوتی در مورد نحوه مدیریت رودخانه مشترک «اودر» دارند و تنشها بین اسپانیا و پرتغال پس از سالهای متوالی خشکسالی شدید و عقبنشینی سطح آب در مخازن بار دیگر آشکار شد.
همزمان مقامهای اروپایی میگویند که هیچ اهرم مستقیم سیاسی برای حلوفصل این مشکل در اختیار ندارند و موضوع آب برای هر یک از کشورهای اروپایی یک موضوع جدی ملی است.
آژانس خشکسالی اروپا در ماه ژوئن اعلام کرد که یک سوم قاره سبز در شرایط خشکسالی قرار دارد و ۱۰ درصد از اروپا در وضعیت بحرانی قرار دارند.
بحران آب در فرانسه
بحران آب در فرانسه در میانه دمای بالا و خشکسالی بدتر میشود.
فرانسه اخیرا بدترین خشکسالیهای خود را تجربه کرده است؛ در ماه جولای، بیش از دو سوم ذخایر طبیعی آب زیرزمینی فرانسه کمتر از حد نرمال بود.
بحران آب در فرانسه نه تنها نتیجه موج گرمای سال جاری نیست، بلکه فراتر از مرزهای اروپایی این کشور بحرانی جدی در قلمروهای فرامرزی فرانسه است.
در سال گذشته دستکم ۷۰۰ بخش فرانسه بخشی از هر روز را بی آب میماند و در تابستان امسال نیز مردم بخشهای مختلف فرانسه دشواریهای آبی را متحمل شدند.
در عین حال کیفیت پایین آب آشامیدنی در سرزمینهای مرزی و فرامرزی فرانسه چالشهای جدی را برای مردم در زمینههای مختلف از جمله بهداشتی رقم زده است.
موج گرمای شدید در تابستان ۲۰۲۳ فرانسه را با جدیتر بحران آب مواجه کرد؛ فرانسه که گرمترین سال خود را در ۲۰۲۲ تجربه کرده بود، در ۲۰۲۳ شاهد چالش جدی کمبود آب بود.
فرانسه همچنین برای مقابله با بحران آب فلجکننده، قصد دارد طرحی را برای بازیابی و استفاده مجدد از فاضلاب در ماههای اوج مصرف آب اجرا کند.
آب؛ کالایی لوکس در فرانسه
در هفتههای پایانی تابستان امسال حدود ۴۰ هزار فرانسوی ساکن جنوب فرانسه از دسترسی به منابع آب قابل اعتماد محروم شدند و آبرسانی به آنها با تانکر یا بطریهای آب انجام شد.
بسیاری از شهرهای فرانسه همچنان با کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند؛ تقریبا ۲۰۰ شهرداری بهویژه در جنوب فرانسه مجبور به تامین آب شهروندان از طریق تانکرها یا بطریهای آب شدهاند.
بحران آب به صدور ممنوعیتهایی برای استخرها در فرانسه بهعنوان یکی از کشورهای اروپایی با تعداد بالای استخرهای خصوصی منجر شده است.
اکنون آب در فرانسه به یک کالای کمیاب تبدیل شده است.
وزیر محیط زیست فرانسه هشدار داد که با وجود پایان یافتن تابستان همچنان دهها شهر در این کشور فاقد آب آشامیدنی هستند.
«کریستوف بچو»، همچنین گفت: هنوز بحران آب را پشت سر نگذاشتهایم؛ همچنان آب صدها شهرک عمدتا با تانکرهای آب تامین میشوند و در برخی مناطق آب بطری تحویل داده میشود، زیرا آب این مناطق یا قطع شده یا برای آشامیدن ناایمن هستند.
فرانسه در آستانه جنگ آب
کارشناسان با در نظر داشتن روند رو به افزایش تنشهای آبی در فرانسه میگویند که این کشور با کم شدن ذخایر آبیاش در آستانه یک جنگ بر سر آب قرار دارد.
آنها میگویند که با افزایش دما و خشکسالیهای ویرانگر، یک جنگ آب تمام عیار در این کشور در حال وقوع است که درگیریهای سنگین، جراحات و دستگیریهای زیادی را در پی دارد.
برخی نیز ژستهای «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه برای کمک به مراکش را عامل شعلهور کردن تنشهای جدی در فرانسه و در «مایوت»، قلمرو فراسرزمینی این کشور میدانند که با بحران جدی آب مواجه است.
مایوت؛ بستر بحران فاجعهبار اما قابل پیشبینی
«مایوت»، قلمرو فراسرزمینی فرانسه در حال حاضر بدترین خشکسالی خود را از دهه ۱۹۹۰ تجربه میکند و مردم این کشور جزیرهای در قاره آفریقا در معرض جیرهبندی شدید آب قرار دارند.
بحران آب زندگی روزانه بیش از ۳۰۰ هزار شهروند ساکن فقیرترین بخش فرانسه را تحت تاثیر قرار داده است؛ بحرانی که با کمبود بارندگی، زیرساختها و سرمایهگذاریهای ناکافی تشدید میشوند.
مایوت به دلیل مهاجرت از مناطق همسایه، بهویژه کومور، با نرخ رشد سالانه ۴ درصدی جمعیت مواجه است و مقامهای این کشور نگران درگیریهای احتمالی به دلیل کمبود آب و افزایش قیمت آب بطری هستند.
براساس گزارش مقامهای «مایوت»، آب این کشور از هر سه روز ۲ روز قطع است.
مقامهای بهداشت منطقهای مایوت میگویند که حدود ۳۰ درصد جمعیت «مایوت» به آب روان در خانه دسترسی ندارند؛ همین امر شمار رو به رشد افراد مبتلا به بیماریهایی مانند حصبه و اسهال را در پی داشته است.
وضعیت بحران آب در این منطقه به حدی به وخامت کشیده شده که فرانسه نیروهای نظامی را برای توزیع آب ارسالی به این منطقه در اقیانوس هند اعزام کرد؛ فرانسه در ماه سپتامبر یک کشتی باری نظامی با محموله ۶۰۰ هزار لیتری آب آشامیدنی را به مایوت فرستاد.
فرانسه همچنین اقدام به انتصاب یک بخشدار آب ویژه برای «مایوت» کرد.
انتهای پیام/