مخاطبان شعر انقلاب همه مردم هستند/ شعر انقلاب اسلامی دستوری و سفارشی نیست

به گزارش گروه فرهنگی به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری،  ابوالقاسم حسینجانی، شاعر، نویسنده، مترجم و پژوهشگر قرآنی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری با بیان اینكه انقلاب اسلامی برای همه مردم كشور است، اظهار كرد: انقلاب یعنی مردم و هر انقلابی كه مردم را از آن حذف كنیم و یا دسته بندی خودی و غیر خودی در آن داشته باشیم، تهی می‌شود.
 
وی ادامه داد: اگر به انقلاب خود و پیروزی‌اش برگردیم و امكانات و توانمندی‌هایی كه منجر به پیروزی این جریان شد را بررسی كنیم، می‌بینیم كه همه مردان، زنان و اقشار و لایه‌های مختلف جامعه در آن دخیل هستند. هر چه از اوج انقلاب فاصله می‌گیریم، كم كم می‌بینیم كه بعضی‌ها فاصله می‌گیرند، قهر می‌كنند و یا حذف می‌شوند و در واقع به نوعی یا از این قطار پیاده می‌شوند و یا پیاده‌شان می‌كنند كه این اشتباه است.
 
حسینجانی درباره تعریف شعر انقلاب گفت: شعر انقلاب نیز بر همین مبنا باید بتواند تمام مطالبات و تعریف‌هایی كه در آن انقلاب وجود داشته در بر بگیرد. اگر نتوانیم تمام مواردی كه باعث شده انقلاب به وجود بیاید ببینیم و رشد و شكوفایی آن را بررسی كنیم، شعر انقلاب نیز ناقص می‌شود.
 
نویسنده كتاب «محراب، چشمه آرامش» اظهار داشت: انقلاب اسلامی مردمی‌گری است و بین مردمی‌گری و عوام‌گری تفاوت وجود دارد. این دو را باید از هم تفكیك كرد. همچنین وقتی می‌خواهیم انقلاب و شعر انقلاب را تعریف كنیم، باید به مطالبات و نیازهای مردم بپردازیم و انقلاب را به صورت ریشه‌ای نگاه كنیم و ببینیم كه نیازها و دلایل به وجود آمدنش چه بوده است.
 
این شاعر و نویسنده با تاكید بر اینكه مخاطبان شعر انقلاب را باید همه مردم دانست، عنوان كرد:  انقلاب یكپارچگی مردم است. شعر هم مانند همان حادثه‌ای كه انقلاب به وجود آورده است، باید این جریان را بیان كند و در قالب اندیشه و واژگان بنشاند. اگر نتواند این كار را بكند به نوعی معلول است و مشكل دارد. تمام كسانی كه به نوعی می‌خواهند مردم را حذف كنند، نسبت درستی با اصل انقلاب ندارند. شعر انقلاب باید بتواند تنها در این راستا جلو برود  و اگر عده خاصی با عناوین مختلف خود را شاعر انقلاب بدانند و به هم نان قرض بدهند، هرگز نمی‌توانند با شعر انقلاب ارتباط تنگاتنگی برقرار كنند و رشد و بالندگی داشته باشند.
 
وی تصریح كرد: كسانی می‌توانند شعر انقلاب بگویند كه به استقلال و قله رسیده باشند و خودشان در تنگاتنگ زندگی و تعریف حیات، روحشان انقلابی و جرئت‌مند باشد. نمی‌شود ترسید، اما فهمید. اگر بخواهید جریانی به وجود بیاورید حتما باید خودتان جرئت داشته باشید. جرئت‌های تازگی می‌تواند ما را به  بالندگی و شكوفایی برساند. نمی‌شود جرئت نداشت و ترسید، اما فهمید. خود فهمیدن، جرئت می‌خواهد. برخی می‌ترسند بفهمند، چرا كه نمی‌توانند هزینه‌اش را پرداخت كنند.
 
حسینجانی همچنین گفت: باید به این پرسش نیز توجه داشت كه متولی شعر انقلاب كیست؟ مگر امام خمینی (ره) نمی‌گفتند كه مردم ولی نعمت ما هستند؟ حال اگر برخی بخواهند برای مردم تكلیفی تعیین كنند، آن ها هستند كه اشتباه می‌كنند. اگر بخواهیم به وقایع انقلاب بپردازیم هم می‌بینیم كه چه كسانی در پیروزی انقلاب اسلامی نقش داشتند و چه كسانی بعدها حضور پیدا كردند. معمولا وقتی درختان میوه می‌دهند، خیلی‌ها كه در زمان كاشت و آبیاری و نگاهداشت درخت نبودند، برای برداشت حضور پیدا می‌كنند.
 
این مترجم و پژوهشگر قرآنی درباره نسبت نسل‌های جدید با انقلاب اسلامی نیز گفت: نسل‌های بعد انقلاب اسلامی باید ثمرات انقلاب را ببینند. نباید فقط برایشان انقلاب را تعریف كنیم. ائمه می‌فرمودند كه عمل و كردار شما برای مردم روشن می‌كند كه به كدام سمت بروید؛ نه گفتار و سخنرانی‌هایتان. متاسفانه ما بیشتر سخنرانی می كنیم. شعر انقلاب اسلامی دستوری، فرمایشی و سفارشی نیست. عاشقی سفارشی نمی‌شود، عاشقی یك نیاز است و به همان صورت انقلاب اسلامی نیز یك نیاز است. باید بتوانیم در رابطه بسیار تنگاتنگی كه با نسل‌های بعدی داریم مبانی همچون استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی را روشن كنیم و بگوییم كه اساسا چه نیازی به انقلاب وجود داشته است. باید این‌ها را روشن كنیم و به سوال‌هایشان جواب بدهیم.
 
وی خاطرنشان كرد: شعر در نهایت شعور است، نباید تصور كنیم با وارد كردن چند كلید واژه راهپیمایی و شعار و ... در شعر، شعر انقلاب گفته‌ایم. شعر می‌تواند اثرگذار باشد. كسانی مانند اقبال لاهوری، سیف فرغانی و حافظ كه می‌گوید «دیو چو بیرون رود، فرشته در آید» و بسیاری شاعران دیگر نشان داده‌اند كه می‌توان در شعر تاثیر عمیق بر مخاطب گذاشت. گاهی كلمات كارهایی می‌كنند كه شاید خیلی از نمایش‌ها، فیلم ها و سخنرانی‌ها نمی‌توانند این اندازه از تاثیرگذاری را داشته باشند. می بینیم كه گاهی یك تابلو كاری می‌كند كه بسیاری از آثار حجیم نمی‌توانند انجام دهند.
 
حسینجانی با بیان این كه تاثیرگذاری شعر انقلاب بستگی به شاعر دارد كه چقدر آزاده، پرتوان و انقلابی باشد، اظهار كرد: آثاری كه تعدادی از شعرسازان سفارشی كه گاهی در همایش‌ها حضور پیدا می‌كنند، درباره انقلاب می‌نویسند؛ شعر انقلاب نیست. این گونه افراد بر اساس منافع خود آثارشان را می سرایند و به همین دلیل نیز اثرشان نمی‌تواند تاثیرگذار باشد.
 
گفتنی است ششمین جشنواره بین المللی شعر انقلاب، به منظور پاسداشت و ارتقای دستاوردهای شعر انقلاب و همچنین كشف استعدادهای برتر، در بخش های مسابقه ملی (شعرمجموعه و تك اثر و پژوهش)، مسابقه بین المللی (شعر تك اثر) دی ماه 1395 در استان فارس برگزار می شود.