سینمای مستقل در همه جای دنیا محجور است

به گزارش ، هدی سیاه تیری عضو هیات انتخاب این جشنواره درباره سینمای مستقل گفت: سینمای مستقل، وابسته به بستری که در آن از سینما صحبت می کنیم تعاریف متفاوتی دارد، اما به طور معمول سینمایی است که پروداکشن های کم هزینه تری دارد و یا روند پروداکشن اش روندی متفاوت است و در ملزومات صنعت سینما قرار نمی گیرد. 

وی ادامه داد: باید توجه داشت که عمدتا ممکن است در سینمای مستقل درآمد قابل توجهی از فیلم حاصل نشود اما همین امر دست فیلمساز را برای تجربه گرایی باز می گذارد و به او فرصت می دهد که پا از غالب های معمول سینمایی فراتر گذارد. هر چند که از نظر مهندسی فیلم و شیوهای روایت، کار فیلمساز بسیار پیچیده تر و حتا سخت تر است، اما این آزادی عمل را دارد تا مخاطب را به نوع دیگری از روایت و سینما دعوت کند. به  همین دلیل است که فیلم های تجربی، مستقل هستند. این نوع از سینما سعی دارد به ذات هنر، خلاقیت و ساختارشکنی نزدیک شود و تجربه گرایی یکی از مهمترین عناصر آن است.

سیاه تیری با بیان اینکه در کشور ما سینمای تجربه گرا وجود ندارد گفت: به نوعی می توان گفت اغلب فیلمهایی که در ایران ساخته می شوند مستقل هستند، اما این مستقل بودن کمتر به دلیل انتخاب فیلمساز و بیشتر به دلیل نبودن فضای درست مارکتینگ فیلم در ایران است و این نوع از سینمای مستقلِ اجباری بعید به نظر می رسد که راه به فضای تجربی ببرد! یکی از مهمترین دلایل اینست که دست سینماگرهای ما از نظر مالی باز نیست.

وی افزود: با اینکه این نوع سینما مخاطب کمی دارد اما در کشورهای پیشرفته بودجه های اصی را در بخش سینما برای این نوع فیلم ها درنظر می گیرند. در غرب و مشخصا اروپای مرکزی ارگان هایی وجود دارد تا برای سینماگرانی که می‌خواهند در فضای تجربه گرا فیلم بسازند، امکانش را فراهم کند. اما در کشور ما چنین چیزی وجود ندارد و یا اگر هم باشد بسیار ناچیز است مثلا در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی این کار صورت می گیرد که بودجه آن بسیار کم است و عملا فرصت زیادی به فیلمهای تجربه گرا داده نمی شود.

سیاه تیری عنوان کرد: علاوه بر تأمین منابع مالی، در کشورهای دیگر فیلم های مستقل و تجربه گرا جشنواره های خاصی دارند تا به نمایش درآیند و به این شکل فرصت حضور و وجود پیدا کنند. درواقع پشتوانه های غیر مستقیم دولتی برای آنها وجود دارد.

وی درباره جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید گفت: ابتدا باید دید این جشنواره تا چه اندازه مستقل عمل می کند. گاهی کشوری، یک یا دو جشنواره مستقل دارد اما این دو جشنواره آنقدر مهم اند که مخاطبان سینمای تجربه گرا و مستقل می دانند چیزی که می‌خواهند را می توانند در آنجا پیدا کنند. اینجاست که جشنواره ها خود نیز به سیستم فیلمسازی کمک می کنند. برای کشور ما که عملا فیلم تجربه گرا در آن ساخته نمی شود، به نظرم جشنواره خورشید می تواند فرصتی باشد تا اولا فیلمسازان و مخاطبان ایرانی بدانند فیلم تجربه گرا چیست و دوما فیلمسازان با ساز و کار فیلمسازی تجربه گرا آشنا شوند و بیاموزند چگونه و از کجا می توانند منابع مالی آنرا تأمین کنند.

وی با بیان اینکه برگزاری جشنواره برای فیلم های مستقل در ایران در مقایسه با کشورهای دیگر تفاوت های زیادی دارد، گفت: به هر حال فیلمسازی مستقل و به خصوص تجربه گرا در همه جای جهان محجور است. اما اغلب جشنواره های گاها کوچک اما معتبری هستند که این فیلمسازان را گرد هم می آورند یا فرصتی برای تازه کارها ایجاد می کنند تا با دیگر کارها، فیلمسازان و نگرشها آشنا شوند.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که بخش های جانبی جشنواره ها بسیار مهم اند و مهمترین نکته در این نوع جشنواره ها این است که باید فضای مارکتینگ به فیلم ها داده شود و برای برگزاری ورک شاپ ها نیز از فیلمسازان و اساتیدی استفاده شود که نوع نگاه هنری خاصی را به سینما دارند. 

سیاه تیری با بیان اینکه سینمای مستقل و تجربه گرا باید مخاطب خود را تربیت کند، گفت: در این زمینه جشنواره خورشید قدم هایی را برداشته و می تواند جرقه های خوبی را بزند اما باید بخش های جنبی را برای فیلمسازان در این حوزه پشتیبانی کند ضمن اینکه باید توجه داشت برای اینکه این نوع نگاه در فیلمسازی پا گیرد ابتدا باید این نوع فیلمسازها وجود داشته باشند.

این عضو هیات انتخاب جشنواره خورشید ادامه داد:  متاسفانه در کشورما فیلم های مستقل و تجربه گرا وجود ندارد و برای این امر بخش آموزش و تبادل فرهنگی مهم است که در ایران به شدت کور است و اگر هم باشد بسیار کم است. 

سیاه تیری ادامه داد: در همه کشورهایی که از نظر فرهنگی حرفی برای گفتن دارند دانشگاه هایی وجود دارد که مشخصا در آنها فیلم های مستقل و تجربه گرا تدریس و ترویج می شود. این ها همه نکاتی است که در داشتن سینمای تجربه گرا تاثیرگذار است.

وی گفت: امیدوارم مدیران این جشنواره  بتوانند این راه را ادامه دهند و ریشه های خود را گسترده تر کنند و با سینمای مستقل دنیا ارتباط برقرار کنند زیرا سینمای مستقل کلا محجور است و جشنواره های کمی به آن اختصاص داده شده است. در نتیجه بهترین راه کمک به پیشرفتش، ارتباط با دیگر فیلمسازان تجربه گرا و تبادل فرهنگی است. به اینصورت شاید مخاطب ایرانی هم برای دیدن این نوع فیلم ها تربیت شود و آثار هردو کشور دیده شود و رفت و آمدها تنها منحصر به یک تور گردشگری نباشد.

سیاه تیری در پایان گفت: امیدوارم جشنواره خورشید بتواند فرهنگ سازی کند که فیلم تجربه گرا چیست؟ چه نوعی از روایت و سینما می تواند نگاه تجربه گرا داشته باشد؟ چطور می توان موضوعات معمول را به واسطه این نوع فیلمسازی به چالش کشید؟ در ایران متاسفانه اینطور جا افتاده که هر نوع فیلم داستان گو با روایت غیرخطی فیلم تجربی است درحالیکه اینطور نیست. به نظرم در جشنواره فیلم کوتاه مستقل خورشید بهتر است این موضوعات مطرح شود تا پتانسیل هایی برای فیلمسازان ایجاد کند.

«پنجمین جشنواره فیلم مستقل خورشید» به‌عنوان رویداد ویژه سینمای مستقل تجربه گرا در کشور به همت پایگاه حمایت از فیلم کوتاه مستقل و دبیری مهدی یارمحمدی، دی ماه سال جاری در تهران برگزار می شود.