مذاکره برای مذاکره؛ هرگز/ تصمیم با آمریکا و ۱+۴ است
- مذاکرات موسوم به احیای برجام که در وین بین ایران و ۱+۴ دنبال می‌شد به دلیل ادامه بدعهدی اروپایی‌ها و تضمین ندادن آمریکایی‌ها در عمل به تعدات خود ذیل تواقفنامه برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ در همان دولت قبلی که از قضا خود شروع‌کننده مذاکرات منتهی به برجام بود در دور ششم متوقف شد.
حالا پس از ۴ ماه که شاهد پارادایم‌شیفت گفتمانی در عرصه سیاست خارجی دولت مردمی با تکیه بر همان مبانی سه‌گانه «عزت، حکمت و مصلحت» هستیم، بناست دور جدید گفتگوها برای لغو تحریم‌های ظالمانه آمریکا از سر گرفته شود منتها تفاوت عمده این دور از گفت‌وگو با دوره‌های قبلی آن است که دولت جدید بنا ندارد سفره مردم را به مذاکرات گره بزند چه آنکه مسیر خنثی‌سازی و رفع تحریم‌ها را توأمان پیگیری می‌کند.
علی باقری کنی معاون سیاسی وزیر امور خارجه که هدایت تیم مذاکره کننده ایران را نیز بر عهده دارد، در گام اول با انریکه مورا معاون سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که هماهنگی کمیسیون مشترک برجام را نیز بر عهده دارد، در تهران، دیدار و گفت‌وگو کرد.
وی در این دیدار با تاکید بر اینکه دستیابی به نتایج ملموس برای ایران موضوعیت دارد، گفت: ایران برای مذاکرات جدی که نتیجه آن توافق عملی و نه توافق کاغذی باشد، همواره آماده است.
معاون وزیر امور خارجه همچنین با اشاره به این موضوع که تردید جدی در مورد اراده واقعی آمریکا برای انجام تعهداتش وجود دارد، از بیعملی طرف‌های اروپایی در اجرای تعهدات خود ذیل برجام انتقاد و بر ضرورت مسؤولیت پذیری آن‌ها تاکید کرد.
در پایان این دیدار مقرر شد که رایزنی هم دو طرف در بروکسل ادامه پیدا کند.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه پیش از دیدار با مورا در بروکسل، در یک توییت نوشت: روز چهارشنبه، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام را در بروکسل ملاقات خواهم کرد تا گفت‌وگوهایمان را درباره مذاکرات نتیجه‌محور ادامه دهیم. ایران مصمم به انجام مذاکراتی است که تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی را به صورت کامل و موثر لغو کرده، عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران را تضمین و ضمانت‌های معتبری برای عدم بدعهدی بیشتر فراهم کند.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه در ادامه آورده است: مسئله این است که آیا طرف‌های مقابل از آمادگی واقعی برای انجام تعهدات خود، از جمله فراخواندن یک ناقض غیرعضو به ترک خط مشی‌ها و میراث مخرب گذشته برخوردارند؟ ادامه سیاست شکست‌خورده فشار حداکثری قطعا نمی‌تواند موانع پیش روی «مذاکرات برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه» را بردارد، بلکه بر پیچیدگی‌های فراوان مذاکرات خواهد افزود.
علی باقری کنی چهارشنبه ۵ آبان‌ماه با انریکه مورا در بروکسل ملاقات و درباره لغو موثر تحریم‌ها و پایبندی سایر طرف‌ها به تعهدات خود، گفت‌وگو کرد. وی پس از این دیدار در توییتی نوشت: گفت‌وگویی جدی و سازنده با انریکه مورا در مورد عناصر ضروری مذاکرات موفق داشتم. توافق کردیم پیش از پایان ماه نوامبر مذاکرات را شروع کنیم. تاریخ دقیق هفته بعد اعلام خواهد شد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان پس از سفر به بروکسل، به دعوت سرگئی ریابکوف همتای خود در وزارت امور خارجه فدراسیون روسیه، در رأس هیئتی وارد مسکو شد.
باقری در بدو ورود خود به مسکو اظهار داشت که مذاکرات درباره لغو تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی آمریکا، با حضور سه کشور اروپایی، چین و روسیه از سر گرفته خواهد شد. قرار بر این است که ما به طور دو جانبه با کشور‌های عضو گروه ۱+۴ در چارچوب اقتضائات و الزاماتی که از نظر ما باید در گفت‌وگو‌ها رعایت شود، صحبت کنیم.
معاون وزیر امور خارجه همچنین در مصاحبه‌ای هدف از مذاکرات با ۱+۴ را لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه آمریکا علیه ایران، عنوان کرد.
وی پس از دیدار با سرگئی ریابکوف در صفحه توییتری خود نوشت: در یک جلسه مثبت و ثمربخش با سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه، تحولات اخیر را مرور کرده و در مورد مذاکرات برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه به تبادل نظر پرداختیم. تصمیم گرفته شد رایزنی‌های خود را در سطوح مختلف برای تقویت مواضع مشترک ادامه دهیم.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان نیز در اولین نشست خبری خود پس از اجلاس همسایگان افغانستان در تهران درباره از سرگیری مذاکرات در وین گفت: نمی‌خواهیم از نقطه بن بست مذاکرات وین وارد مذاکرات شویم، ولی فرمتی که در مذاکرات وین شکل گرفته را قبول داریم و به زودی پس از ارزیابی از گفت‌وگو‌های امروز باقری با مورا درباره اینکه در چه تاریخی وارد گفت‌وگو با ۱+۴ شویم، تصمیم می‌گیریم.
ابوالفضل ظهره‌وند در همین زمینه به میزان گفت: مذاکراتی که در گذشته تحت عنوان مذاکرات وین انجام شده است، بحثی است که با مسیری که دولت قبل رفته است مرتبط می‌شود و اگر نقاط قوتی داشته باشد، دولت سیزدهم روی آن نقاط خواهد ایستاد.
سفیر پیشین ایرات در ایتالیا تصریح کرد: واقعیت این است که در این دولت آنچه که می‌تواند محور هر نوع مذاکره‌ای باشد، منافع و مصالح ملی ایران است که در رأس آن مسئله لغو تحریم‌ها و دوم صیانت از ظرفیت‌های تکنولوژیکی ایران در حوزه فناوری هسته‌ای است.
ظهره‌وند با تاکید بر اینکه چیزی تحت عنوان مذاکره برای مذاکره و یا مذاکره برای اینکه آمریکا به برجام بازگردد، اصلا مطرح نیست، اضافه کرد: آمریکایی‌ها همانطور که به قول خودشان زیر میز زدند، مذاکرات را بر هم زده و تحریم‌هایی بر خلاف برجام را بر ایران تحمیل کردند، برای بازگشت به میز مذاکره قطعاً باید به تعهدات خود بازگردند.
وی تصریح کرد: برای ایران آمدن یا نیامدن آمریکا اهمیتی ندارد؛ اما واقعیت این است که طرف اصلی در هر نوع مذاکره هسته‌ای قطعاً آمریکایی‌ها خواهند بود و آمریکایی‌ها هم با اهرم تحریم‌های ثانویه، آمده بودند که برجام را به وضعیت فعلی دچار کردند.
سفیر پیشین ایران در افغانستان افزود: بنابراین فعلاً برنامه‌ای که هست این است که با ۱+۴ مذاکرات شروع شود و قطعاً مواضعی را هم که تا الان دولت اعلام کرده است، در آن سر میز مذاکره هم اعلام خواهد شد و این ۱+۴ که هم در برابر صیانت از برجام و هم اینکه آمریکایی‌ها را سر عقل بیاورد، مسئولیت دارد. اگر قرار است که برجام نجات پیدا کند باید بر آمریکایی‌ها فشار بیاورند و آن‌ها را در موزه قرار دهند که شایسته تداوم برجام است.
ظهره‌وند با بیان اینکه این معادله روشن است، خاطرنشان کرد: یعنی ما با مذاکره مواجه نیستیم؛ در واقع آمریکایی‌ها و ۱+۴ با یک تصمیم جدی مواجه هستند؛ که آیا خواهان حفظ برجام هستند و اینکه آیا می‌خواهند بازی خودشان را که تا الان انجام می‌دادند، ادامه بدهند؟ تصمیم با خود آمریکایی‌ها و ۱+۴ است.