کتابخانهها محل انبار کتابها شدهاند
منیژه آرمین در گفتوگو با میزان پیرامون اهمیت مطالعه گفت: بیماری کرونا تاثیر و ابعاد گستردهای بر فرهنگ و اقتصاد همه کشورها داشته و حتی فرهنگ را در پس لرزههای خود محدود کرد، اما افزایش سرانه مطالعه در ایران نیازمند کارهای زیر بنایی است و چنانچه این مهم مورد توجه قرار نگیرد شاهد تحول کاهش سرانه مطالعه در کشور خواهیم بود، زیرساختهای فرهنگی نیازمند ساز و کارهای اساسی بوده و در این زمینه نیاز است تا رویکردهای مشخص و کارشناسی شده در نظر گرفته شود، ولی با این حال میزان مطالعه نسبت به گذشته تغییر کرده و توجه مردم در اوقات فراغت به مطالعه افزایش یافته است.
آرمین نقش مراکز فرهنگی همانند کتابخانه را برای افزایش سرانه مطالعه مهم دانست و ابراز کرد: افزایش سرانه مطالعه همواره طی سالهای اخیر مورد تاکید بوده، اما در عمل شاهد تحولی در آن نبودیم اگرچه برخی از کتابخانهها و مراکز فرهنگی توانستهاند تا حدود بسیاری رویکردهای ارزنده و تاثیرگذاری را در پیش بگیرند، اما با این همه این حرکت به صورت محدود انجام میشود پس کمرنگ بوده و اثر گذار نخواهد بود.
وی در همین راستا ابراز کرد: برخی از این مراکز فرهنگی و کتابخانهها با برگزاری مراسمهایی همانند رونمایی و یا معرفی کتاب و یا کمک گرفتن از پوستر حتی دعوت از نویسنده برای گفتوگوی مستقیم با مخاطب شرایط مناسبی را جهت ارتباط نویسنده و مخاطب و معرفی کتابها فراهم میکنند، اما کم تعداد بودن این فعالیتها و عدم اطلاع عموم مردم از این نوع برنامهها سبب شده میزان مخاطب کم باشد این در حالی است که برگزاری برنامههای فرهنگی به صورت زنده، در جذب مخاطب بسیار اثر گذار است.
این فعال فرهنگی نقد کتاب در کتابخانهها را عاملی برای جذب مخاطب دانست و تاکید کرد: بسیاری از مراسم نقد کتابها برای مخاطبان و جامعه جذاب است و آنان را ترغیب به خواندن کتاب میکند این دست فعالیتها اگرچه به عنوان وظایف کتاب داران محسوب نمیشود، اما میتواند فعالیتهای موفقی در جلب نظر جامعه به سوی کتابهای منتشر شده باشد.
وی با انتقاد از عملکرد برخی از کتابخانهها اظهار کرد: برخی از کتابخانهها و یا مراکز فرهنگی بسیار منفعل عمل میکنند و تنها به انبار کردن کتابها در کتابخانهها و ایجاد مراکز مطالعه برای قشر خاصی همانند کنکوریها بدل شده اند، این در حالی است که مراکز فرهنگی نیازمند برنامههایی هستند که مراکز فرهنگی را فعال و پر جنب و جوش برای علاقمندان به فرهنگ نشان دهد بدین ترتیب مخاطبان و عموم جامعه را تحت تاثیر قرار میدهند پس برای این منظور دعوت از نویسندگان و حتی استفاده از سایر هنرها همانند هنرهای تجسمی، تئاتر، نمایش فیلم و سایر فعالیتها فرهنگی را طلب میکند.
نویسنده کتاب «شباویز» تصریح کرد: متاسفانه شرایط به گونهای شده است که برخی افراد کتاب را به عنوان یک کالای لوکس و تجملی در نظر میگیرند و این دیدگاه سبب مهجور ماندن کتابهای با ارزش و نویسندگان توانمند شده است عاملی که در کاهش سرانه مطالعه نیز موثر است.
وی در همین راستا بیان کرد: نمیتوان از کنار فعالیتهای فرهنگی به سادگی عبور کرد، بلکه این نوع از فعالیتها نیازمند کار کارشناسی و در عین حال ابتکار عمل هستند کتابخانههایی وجود دارد که موفق عمل کرده و رونق بسیاری دارند پس باید در مورد فعالیت این مراکز توجه داشت و آنها را به سایر مراکز فرهنگی تسری داد، باید توجه داشت که جذب مخاطب تنها در قالب چهار چوب خاص و قانون معینی امکان پذیر نیست، بلکه خلاقیت در کنار کار کارشناسی میتواند عامل جذب مخاطب شود.
آرمین پیرامون سیاستگذاریهای انجام شده برای افزایش سرانه مطالعه خاطرنشان کرد: سیاستگذاریهایی که از سوی مسئولان امر در دستور کار قرار گرفته است نتوانسته به جلب نظر اذهان عمومی کمک کند یعنی آنچه تا بحال به مرحله اجرا در آمده نواقصی را به همراه داشته است فعالان عرصه ادبیات در ایران نیازمند حرکتهای فرهنگی ارزنده هستند تا بتوانند جامعه را به سوی تعالی حرکت دهند از سوی دیگر فعالیتهای فرهنگ کوچک نمیتواند تاثیر شگرفی بر تغییرنگرش جامعه نسبت به کتاب کتابخوانی داشته باشد.