فاجعه‌ای که در راه است؛ واکسن‌های کرونا در انحصار ۱۳ درصد جمعیت جهان

- رویکرد انحصار طلبانه دولت آمریکا در پیش خرید واکسن‌های «کرونا» در سرتاسر دنیا، چشم انداز مبارزه موثر با این ویروس را، حتی در صورت کشف واکسن‌های نهایی، با خطر مواجه ساخته است.

 

دولت ترامپ نه تنها زیر بار تعهدات اولیه خود مبنی بر همکاری با دیگر کشور‌های دنیا در خصوص توزیع متناسب و عادلانه واکسن «کووید-۱۹» در جهان نمی‌رود، بلکه قصد دارد از واکسن کرونا به عنوان دستمایه‌ای جهت اعمال فشار بر کشور‌های آسیب پذیر استفاده کند.

 

اهداف توسعه طلبانه سیاسی و اقتصادی آمریکا در ماورای پروژه پیش خرید واکسن کرونا از شرکت‌های دارویی در غرب، کاملا محسوس و قابل مشاهده است.

چین با امضای توافقنامه‌ای با سازمان جهانی بهداشت به طرح این سازمان برای توزیع واکسن کرونا پیوست و تعهد داده است، واکسن‌هایی را که در آینده برای «کووید- ۱۹» می‌سازد در اختیار کشور‌های در حال توسعه قرار بدهد.

 

چنانچه شبکه «یورونیوز» گزارش داده است، سازمان جهانی بهداشت بنا دارد تا با طرح دسترسی همگانی به واکسن کووید موسوم به کوواکس (COVAX) از هم اکنون از انباشته شدن واکسن کرونا در کشور‌های ثروتمند جلوگیری کند.

 

این نهاد بین‌المللی بیم آن دارد که آزمایشگاه‌های پیشرفته داروسازی در این کشور‌ها از توزیع واکسن کرونایی که در حال تولید آن هستند در میان کشور‌های فقیر و در حال توسعه جلوگیری کنند.

 

توافقنامه سازمان جهانی بهداشت با چین به این کشور امکان می‌دهد تا مهم‌ترین نقش را در تلاش‌های جهانی برای توزیع واکسن در کشور‌های کمتر توسعه یافته داشته باشد.

در فقدان تعهدپذیری آمریکا و متعاقب کارشکنی‌هایی که دولت آمریکا در توزیع واکسن کرونا انجام می‌دهد، فعلا چین تصمیم گرفته است این جای خالی را برای سازمان بهداشت جهانی پرکند.

 

«هووا چونینگ»، وزیر خارجه چین درباره توافق اخیر پکن و سازمان بهداشت جهانی اظهار کرد «کشورم با پیوستن به طرح کوواکس افتخار دارد که واکسن کووید-۱۹ را به عنوان کالایی عمومی برای تمام جهان تولید کند».

 

او درباره این که چین چه مبلغی را به عنوان کمک به این طرح اختصاص داده، سخنی نگفته است.

 

با این حال، هدف از طرح سازمان جهانی بهداشت جمع‌آوری ۲ میلیارد دلار برای کمک به توزیع واکسن آینده کرونا در ۹۲ کشور با درآمد اندک یا متوسط است؛ توافقی که آمریکا به هیچ عنوان زیر بار امضای آن نرفته است.

 

شبکه یورونیوز تاکید کرد «چین که نخستین کانون انتشار کرونا در جهان بوده، مدت‌هاست کار برای دستیابی به واکسن کرونا را آغاز کرده و گفته است که این واکسن را تا پیش از پایان سال جاری میلادی تهیه می‌کند. در حالی که هنوز آزمایش‌های بالینی واکسن در حال ساخت کرونا در کشور‌های رقیب چین نهایی نشده، اما صد‌ها هزار تن از سربازان، نیرو‌های امدادی و دیگر کارمندان چینی در خارج از کشور تا کنون واکسن کرونا ساخت کشورشان را دریافت کرده‌اند.»

 

با این حال رسانه‌های غربی بر این باورند که اگرچه چین به دلیل آن که نخستین محل ظهور و شیوع گسترده کرونا در جهان بود، مورد انتقاد و حمله بسیاری از کشور‌های جهان است، اما این کشور در مهار کرونا در درون مرزهایش موفق بوده است.

با این که چین تعهد رسمی خود را در خصوص توزیع واکسن کرونا به سرتاسر جهان اعلام کرده است، اما به نظر می‌رسد آمریکا و برخی کشور‌های اروپایی تصمیم خود را برای توزیع انحصاری این واکسن در داخل مرز‌های خود و جلوگیری از انتقال آن به خارج از جهان غرب گرفته اند.

سازمان بین المللی «آکسفام» اعلام کرد که چند کشور ثروتمند جهان به تنهایی بیش از نیمی از نمونه‌های واکسن احتمالی ویروس جدید کرونا را از هم اکنون پیش خرید کرده اند.

 

این گزارش، به خودی خود، خبر از یک فاجعه در آینده می‌دهد؛ این که بسیاری از شهروندان در سرتاسر دنیا به به کووید-۱۹ مبتلا می‌شوند و بسیاری از افراد نیز در معرض این بیماری قرار می‌گیرند، اما واکسنی موثر برای پیشگیری از این روند تصاعدی وجود نخواهد داشت.

 

دلیل این مسئله، توزیع انحصاری واکسن کرونا در داخل آمریکا و کشور‌های اروپایی است.

 

منابع رسمی طی ماه‌های اخیر تاکید کرده اند که میان آمریکا، انگلیس و کشور‌های اروپایی بر سر پیش خرید واکسن کرونا رقابت سختی درگرفته و بسیاری از کمپانی‌های دارویی و درمانی، محصولات بالقوه (واکسن‌های کرونا) را به این کشور‌ها پیش فروش کرده اند.

به گزارش آکسفام (Oxfam) تنها ۱۳ درصد از جمعیت جهان در این کشور‌های ثروتمند زندگی می‌کنند اما آنها از هم اکنون ۵۱ درصد از نمونه‌های واکسن بیماری همه گیر «کووید- ۱۹» را در اختیار دارند.

 

سازمان آکسفام این ارقام را با بررسی قرارداد‌هایی که شرکت‌های داروسازی با کشور‌های مختلف جهان منعقد کرده اند به دست آورده است.

 

در بررسی‌های این سازمان تنها پنج طرح تحقیقی تولید واکسن که به مرحله سوم آزمایش بالینی بر روی انسان رسیده‌اند، در نظر گرفته شده است.

 

این آمار تکان دهنده نشان می‌دهد که اکثر واکسنه‌ای کرونا، در اختیار جمعیت ۱۳ درصدی ثروتمند دنیا قرار می‌گیرد و اقشار فقیر، کم در آمد و حتی افرادی با درآمد متوسط از این واکسن بی بهره خواهند ماند.

 

در نهایت، شاهد ایجاد بازار‌های سیاه خرید و فروش واکسن کرونا در جهان خواهیم بود؛ دقیقا همان چیزی که آمریکا و کشور‌های اروپایی در صدد ایجاد و استمرار آن هستند!

 

آکسفام هشدار داده است که حتی در صورت موفقیت هر پنج طرح تحقیقی نزدیک به دو سوم جمعیت جهان (۶۱ درصد) دستکم تا سال ۲۰۲۲ میلادی به واکسن نوع جدید ویروس کرونا دسترسی نخواهند داشت؛ این در حالی است که احتمال عدم موفقیت یک یا چند مورد از این پنج طرح تحقیقی زیاد است.

 

این گزارش، نشان دهنده عمق فاجعه و بحران است؛ سازمان جهانی بهداشت و بسیاری از کارشناسان تاکنون بار‌ها هشدار داده‎اند که هیچ کشوری نمی‌تواند به تنهایی با همه گیری کووید- ۱۹ مقابله کند و تا زمانی که به همه ساکنان کره زمین واکسن احتمالی کرونا تزریق نشود، هیچ فردی از این همه گیری در امان نخواهد بود.

 

با این حال رقابت زیادی بین کشور‌های مختلف برای پیش خرید نمونه‌های واکسن احتمالی ویروس جدید کرونا شکل گرفته است.