گفتوگو با تصویربرداری که لحظه فروریختن ساختمان پلاسکو را ثبت کرد/ خبرنگارها در سفرهای خارجی هیچ وقتی برای تفریح ندارند
مهدی محجوب خبرنگار و تصویربردار شبکه خبر در آستانه هفدهم مرداد ماه و روز خبرنگار در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگی ، پیرامون سختیها و دغدغههای حرفه خبرنگاری گفت: اصطلاحی مرسوم در دنیای خبر وجود دارد و آن اینکه میگویند خبرنگاری یکی از سختترین مشاغل دنیا است، بدون شک این لقب بی دلیل به حرفه خبرنگاری تعلق نگرفته است.
وی در همین راستا ادامه داد: خبرنگاری شغل بسیار پرخطری است، بسیاری در این راه خطرات بسیاری را به جان میخرند و حتی گاهاً برخی از خبرنگاران به درجه رفیع شهادت میرسند، خبرنگاری حساسیت و التهاب فراوانی دارد و به نوعی میتوان گفت که خطر عنصر جدانشدنی خبرنگاری در هر شاخه و رشتهای است.
***ثبت تصویر حادثه پلاسکو تجربه عجیبی در زندگی من بود
این خبرنگار صدا و سیما با اشاره به حادثه پلاسکو، روایت تهیه خبر از آن اتفاق را اینگونه شرح داد: یک روز به ما خبر دادند که ساختمان پلاسکو آتش گرفته است، ما مبنا بر گرفتن یک گزارش عادی و ثبت حضور آتش نشانان در محل راهی خیابان جمهوری شدیم.
وی در همین رابطه اضافه کرد: آن روز بسیار تصادفی دستگاه ارتباط زنده با خود برده بودیم و در محل مستقر شدیم، با اینکه برای اسکان خبرنگاران کمی فاصله وجود داشت، اما من روبروی پاساژ حافظ و نزدیکترین مکان ممکن به اتفاق دوربین خود را استقرار دادم.
محجوب درباره ثبت لحظه فرو ریختن ساختمان پلاسکو تاکید کرد: خبرنگار همراه من در حال شرح گزارش بود، برای لحظاتی صدای شکستن از ساختمان پلاسکو آمد و من احساس کردم که ساختمان در شرف ریزش است، دوربین را به سمت ساختمان گرفتم و متاسفانه پلاسکو ریزش کرد.
وی درباره احساس خود از ثبت فرو ریختن ساختمان پلاسکو افزود: من همیشه شنیده بودم که انسان وقتی غرق در کار خود شود گاهاً بعضی اتفاقات را لمس یا حس میکند، همین اتفاق برای من هم افتاد، من احساس کردم که پلاسکو بعد از آتش سوزی مهیب ریزش میکند.
***غریزه خبرنگاری به ثبت لحظاتی عجیب ختم میشود
خبرنگار شبکه خبر در همین مورد افزود: بعدها وقتی تصاویر سایر دوربینها را تماشا کردم متوجه شدم که اگر خودآگاه در آن لحظه حضور داشتم شاید آن تصویر را نمیگرفتم، به نوعی ثبت آن لحظه از غریزه خبرنگار و تصویربرداری خبری من نشات میگرفت، بعدها در تصاویر دیدم که در لحظه ریزش بسیاری از افراد حاضر از محل فرار کردند، اما ما غرق در آن لحظه و ثبتش در جای خود ثابت مانده بودیم.
وی ادامه داد: در عرصه خبر لحظاتی پیش میآید که واقعه تا حدی جدی است که خبرنگار و تصویربردار در آن لحظه غرق میشوند، همین اتفاق باعث میشود اگر در اطرافشان اتفاقی میافتد متوجه نشوند، همین عاملی است تا واقعه دقیق به ثبت برسد.
محبوب درباره ثبت وقایع خطرناکی همچون پلاسکو در پرونده کاری خود اذعان کرد: علاوه بر پلاسکو، در سال ۸۲ و بعد از فاجعه زلزله بم ما در محل مستقر بودیم، یادم میآید که آن زمان هم تصاویر سختی را میگرفتیم و روزها و هفتهها درگیر بودیم.
وی با اشاره به لحظات سخت حضور در محل زلزله بم تصریح کرد: ما دقیقا ساعاتی بعد از زلزله بم در محل مستقر شدیم، به هر حال آن صحنه ها، صحنههایی بسیار دلخراش و ناراحت کننده بود و ما بر اساس ذات کاری باید آن تصاویر را پوشش میدادیم.
***حوادث تلخ هیچگاه از ذهن خبرنگار پاک نمیشود
تصویربردار شبکه خبر حضور خبرنگاران در محل حادثه و مشاهده مستقیم وقایع را بسیار سخت دانست و افزود: شاید مردم به واسطه خشونت و ناگواری برخی صحنهها همه چیز را به صورت کامل در خبر نبینند، اما خبرنگار همه چیز را مو به مو از نزدیک لمس میکند و همین تاثیر بسیار زیادی روی روحیه خبرنگار دارد.
وی ادامه داد: بدون شک خاطره برخی حوادث تلخ و فجایع هیچگاه از ذهن یک خبرنگار پاک نمیشود، تمام اتفاقات و حوادث در ذهن خبرنگار ثبت میشود، شاید جامعه بعد از ماهها و یا سالها تنها به یاد آن اتفاق بسنده کند، اما خبرنگاری که از نزدیک فاجعه را دیده شاید به دیدن یک عکس همه چیز در ذهنش زنده شود، گاهاً خیلی سعی کرده ام که وقایع ناگوار را فراموش کنم، اما هیچوقت نتوانستم آنها را از دهن بیرون کنم.
محجوب با اشاره به حضورش در مذاکرات هستهای در وین اضافه کرد: من در مذاکرات وین به عنوان تصویربردار حضور داشتم، آن زمان و آن صحنه همیشه در ذهن من ماندگار شده، زیرا همه فکر میکردیم که اتفاقات خوبی در راه است و همه خوشحال بودیم و نمیدانستیم که امریکا زیر حرفش زده و از تعهدات خود کنار میکشد، خاطرات برای خبرنگاران خوب و بد بسیاری دارد، حوادثی که توسط خبرنگاران ثبت میشود همواره تاثیر خود را روی روحیه و زندگی یک خبرنگار میگذارد و هیچگاه هم از خاطر فراموش نمیشود.
***در سفرهای خارجی هیچ وقتی برای تفریح نداریم
وی درباره قضاوت عمومی درباره خبرنگارانی که به خارج از کشور اعزام میشوند افزود: من همیشه درگیر این قضاوت هستم که برخی فکر میکنند ما در سفرهای خارجی مشغول گردش و تفریح هستیم، کل شهر را میگردیم و تنها دقایقی به کار مشغولیم که اصلاً اینطور نیست.
خبرنگار و تصویربردار شبکه خبر در همین رابطه اضافه کرد: گاهاً برخی از همکاران خودمان هم فکر میکنند که ما در سفرهای خارجی حسابی خوش میگذرانیم، در صورتی که برای ما در عرصه خبر به هیچ وجه اینطور نیست، ما به طور معمول با شخصیتهای سیاسی عازم سفرهای خارجی میشویم و لحظه به لحظه باید یک قدم جلوتر از آنان حرکت کنیم، در این سفرها ما هیچ وقت آزادی نداریم و باید به طور کامل و ثانیه به ثانیه تصاویر را ثبت کنیم.
وی حضور خبرنگاران در سفرهای خارجی را دغدغهمند و سخت دانست تاکید کرد: سفرهای خارجی برای خبرنگار تماماً کار و کار است و هیچ فرصتی برای کارهای شخصی وجود ندارد، ما گاهاً حتی یکبار هم نمیتوانیم شهر محل اقامت را ببینم، تصور اینکه خبرنگاران در سفرهای خارجی خوش میگذارنند کاملاً غلط است.
محبوب زندگی شخصی خبرنگاران را کاملاً درگیر با حرفه خبرنگاری دانست و تاکید کرد: میتوان گفت که خبرنگاران زندگی شخصی ندارند، به عنوان مثال همین دیروز در روز تعطیل برای دیدار خانواده راهی کرج شدم، اما بنا شرایط کار مجبور شدم بلافاصله راهی تهران شوم، آن هم در حالی که مدتها خانواده را ندیده بودم.
***زندگی شخصی و کاری خبرنگاران با هم آمیخته شده است
وی تاکید کرد: برای خبرنگاران زندگی شخصی همیشه آمیخته با شغل خبر است، ما همیشه درگیر استرس و دلهره هستیم و به نوعی هیچ وقت تعطیلی واقعی را در زندگی تجربه نمیکنیم.
این فعال عرصه خبر سختیهای مهم شغل خبرنگاری را به این شکل فهرست کرد: خبرنگار همیشه باید چند قدم از همه چیز جلوتر باشد، باید لحظه را سریعا ضبط کند، همه اینها فشارهایی است که حرفه خبرنگاری به همراه دارد، خبرنگار نسبت به ثبت درست خبر ملزم بوده و اگر اشتباها خبری را به نادرست منتشر کند باید نسبت به آن جوابگو باشد، خود این اتفاق استرس زیادی برای خبرنگار ایجاد میکند.
***حقوق خبرنگاری در برابر فعالیت و سختیهایش بسیار کم است
وی در ادامه با اشاره به مشکلات معیشتی خبرنگاران افزود: با وجود تمام سختیهای حرفه خبرنگاری، خبرنگاران هیچ وقت حقوقی مناسب نسبت به کاری که انجام میدهند را دریافت نمیکنند، همیشه نسبت به زحمتی که خبرنگار میکشد حقوقی متعادل داده نمیشود.
مجبوب خبرنگاری را شغلی پرخطر دانست و خاطرنشان کرد: مسئله مهم دیگری که خبرنگاری را به عنوان شغلی سخت معرفی میکند خطر بالای آن است، ما در اکثر ماموریتها به صورت هوایی سفر میکنیم، به عنوان مثال واحد خبر در سفر به چابهار ۸ شهید داد که خود این مسئله نشان میدهد که خبرنگاری تا چه خطرات جانی به همراه دارد، البته خبرنگار تماماً اتفاقات تلخ و ناگوار و سختی نیست، اما به واقع یکی از سختترین کارهای جهان است.