ترجمه اردوی "دا" نشان می‌دهد که مترجم با فضای جنگ آشنا نبوده است
به گزارش ، نشست نقد و بررسی ترجمه «کتاب دا» به زبانه اردو
با حضور مرتضی سرهنگی مدیر دفتر ادبیات پایداری، علیرضا قزوه و جمعی از اساتید دانشگاه
و مترجمان زبان اردو در حوزه هنری برگزار شد.
* لطفی: «دا» رمان نیست اما یک گفتمان است
لطفی از اساتید دانشگاه با بیان اینکه هنوز سه سال از انقلاب نگذشته بود که جنگ تحمیلی رخ داد وقتی جایی آتشی درمی‌گیرد کسی به فکر تفسیر آن نیست بلکه تنها به این می‌‌اندیشد که آن آتش را خاموش کند. متاسفانه برخی از این جنگ به عنوان خشونت یاد می‌کنند، اظهار داشت: این در حالی است که رئیس انجمن ایران‌شناسی فرانسه می‌گفت که بعد از جنگ سیل خاطرات در میان مردم سرازیر شد. در اینجاست که مشخص می‌شود جنگ ایران و عراق یک دفاع مقدس بود. دا به ما می‌گوید که آتش جنگ خاموش شده اما باید یاد آن را گرامی بداریم.
وی با بیان اینکه روحیه راوی در این کتاب یک روحیه ایثار است که از کودکی آن را با خود داشته است ادامه داد: دا رمان نیست اما یک گفتمان است و روایتی است از دفاع از سرزمین. این کتاب برگ برنده ادبیات معاصر ماست با وجود این برخی راوی را یک فرد خواری می‌شناسند و از کتاب به عنوان خاطرات اغراق‌گونه یاد می‌کنند. ما بارها در شاهنامه با اعراق مواجهیم اما هیچ کس حاضر نیست از گفتن به عنوان یک شخص ضعیف یاد شود حال آنکه دا روایتگر خاطراتی است که در چند سال پیش رخ داده است.
لطفی با بیان اینکه سیده زهرا حسینی آرشیو مستند جنگ است افزود: نباید بگذاریم خاطرات او خدشه‌دار شود نسل‌های امروز سعی دارند که این کتاب را به حیطه نقد سمنیستی بکشانند باید تلاش کنیم که این کتاب این سمت نرود. اگر می‌خواهیم زبان را به دیگر زبان‌ها منتشر کنیم باید بر ایثار و شهادت به عنوان اصالت دا تاکید داشته باشیم. امیدواریم کلینیکی برای ترجمه راه بیفتد تا برخی از موارد مثل کرم کتاب را نخورد.
* کیومرثی: ترجمه اردوی دا نشان می‌دهد که مترجم با فضای جنگ آشنا نبوده است
کیومرثی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران دیگر سخنران این نشست بود که با این مطلب که در ترجمه‌های اینچنینی باید حساسیت زیادی به خرج داد، گفت: چه خوب بود قبل از انتشار ترجمه آن را به متخصصان نیز نشان می‌دادند. ترجمه شدن از ترجمه نشدن بهتر است اما باید دید که آیا مترجم در فضای آن موضوع قرار گرفته است یا نه. دا گفتمان رسمی جنگ است و از این نظر ارزش خاصی دارد.
وی افزود: ترجمه اردوی دا نشان می‌دهد که مترجم با فضای جنگ آشنا نبوده و از این رو نتوانسته فضای دفاع مقدس را به طور کامل منتقل کند.
کیومرثی یادآور شد از خصوصیات مترجم این است که فرهنگ را از یک زبان به زبان دیگر منتقل کند به همین خاطر دا از مترجم به عنوان مولف نیز یاد می‌شود ترجمه دا به زبان ارو دارای اشکالاتی است از جمله اینکه در برخی موارد ترجمه به غلط یا برعکس انجام شده و یا در پاره‌ای از موارد برخی از پاراگراف‌ها ترجمه نشده‌اند همچنین نیاز است که در انتهای کتاب اعلامی برای توضیح بیشتر برخی از واژه‌ها در نظر گرفته شود امیدوارم قبل از اینکه این ترجمه به چاپ‌های متعدد برسد با ویرایش مجدد منتشر شود.
* شهریار: امیدوارم ترجمه این نوع کتابها برای طلاب پاکستانی در ایران بیشتر انجام شود
در ادامه این نشست شهریار از مترجمان اردو زبان با بیان اینکه بر گردان دا دیر انجام شده است به علاقه پاکستانی‌ها به شهدای ایران اشاره کرد و گفت: امیدوارم ترجمه این نوع کتابها برای طلاب پاکستانی در ایران بیشتر انجام شود. چرا که شهدای ایران در نظر پاکستانی‌ها مورد احترامند.
وی ادامه داد: ترجمه تولد دوباره یک اثر است کتابهایی که تقدس دارند نباید غیرمنصفانه ترجمه شوند و همچنین مترجم باید به فرهنگ زبان مبدا آشنایی داشته باشد ترجه اردوی دا نشان می‌دهد که مترجم به فرهنگ شهادت و انقلاب آشنایی چندانی نداشته است.
به گفته شهریار ترجمه دا به زبان اردو در برخی موارد از واژه‌های کهن استفاده شده حتی مترجم با نا‌آشنایی به زبان فارسی امروز از برگردان برخی اصطلاحات صرف نظر کرده است.
* انتقاد مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری از شیوه ترجمه انجام شده در کتاب
سعیده حسین‌جانی مدیر مرکز ترجمه حوزه هنری نیز در این نشست با بیان اینکه ترجمه حاضر متعلق به دو، سه سال گذشته است گفت: متاسفانه هندی‌ها دست دارند از ترجمه اردوی دا استفاده کرده و آن را به زبان هندی برگردانند. سازمان فرهنگ و ارتباطات قول مساعد داده تا همکاری بیشتری با حوزه هنری در زمینه ترجمه انجام دهد تا چنین اتفاقاتی دیگر رخ ندهد.
سیده زهرا حسینی راوی کتاب دا نیز در این نشست با انتقاد از شیوه ترجمه انجام شده در کتاب گفت: غرب با انتشار آثارش از زاویه افکار خود دفاع می‌کند اما واقعیات‌هایمان را به باد می‌سپاریم حوزه هنری متولی این امر است و باید جلوی این رویه را بگیرد.
* سرهنگی: دا نقطه عطفی در ادبیات جنگ بود
سرهنگی در این نشست با بیان اینکه ما با افتخار کتاب دا را چاپ کردیم گفت: بعد از انتشار دا بود که تا حدودی مردم و مسئولان متوجه شدند که جنگ هم صاحب ادبیات است. گاه آدم احساس می‌کند که در جهان به غیر از ادبیات جنگ ادبیات دیگری نیست.
مدیر دفتر ادبیات پایداری حوزه هنری ادامه داد: پس از جنگ جهانی دوم در دنیا فقط 3 هفته جنگ برقرار نبوده است شکل جنگ ها هم به این صورت است که مردم عادی بیشتر از نظامیان صدمه می‌بینند. بحث ادبیات جنگ در ایران آنقدر گسترده است که اگر ده‌ها مرکز بر این امر متمرکز شوند به آن مطلوب نمی‌رسند. کتاب دا یک نشانی بود تا بدانیم که در چاه ادبیات دفاع مقدس چقدر آب وجود دارد. دا نقطه عطفی در ادبیات جنگ بود.
سرهنگی افزود: ذات جنگ‌های دفاعی مانند دفاع مقدس مردمی است. پس ادبیات آن هم هویت یک ملت است. خاطرم است چند سال پیش در سفری که به مسکو داشتیم به اتحادیه نویسندگان جنگ این کشور رفتیم جالب است که آنها برای نویسندگان این حوزه اتحادیه داشتند و نویسندگان آنها نیز همه مسن و سربازان جنگ بودند. رئیس این اتحادیه وقتی تعجب ما را از تشکیل اتحادیه‌ای با این عنوان دید گفت روسیه بدون ادبیات جنگ فقط یک خاک پهناور است.
وی در ادامه با اشاره به نقش زنان در دفاع مقدس گفت: در جنگ‌های دفاعی مقاومت مردان به مقاومت زنان بستگی دارد اگر زنان مقاومت را از دست بدهند روحیه دیگران هم می‌شکند. زحمات اعظم حسینی و راوی انصافا قابل تقدیر است که در نتیجه این این مولود به دنیا آمد. صدام از مادران ایرانی شکست خورد نه از توپ و تانک ها، این مادران ایرانی بودند که ساک بچه‌هایشان را می‌بستند و شوهرانشان را راهی جبهه می‌کردند.
سرهنگی بر ضرورت ترجمه این آثارتاکید کرد و گفت: وقتی این آثار ترجمه می‌شود احساس می‌کنیم که کارمان را بصورت کامل انجام داده‌ایم. مردم دیگر کشورها می‌خواهند بدانند که مردم ما در شرایط جنگ چگونه دفاع کردند. از این رو جنگ هر ملت نشان دهنده هویت آنهاست. به همین خاطر است که تمام دار و ندار ادبیات روسیه ادبیات جنگ است.
وی افزود: ناملایمات جنگ در دا به ما می‌گوید که قیمت تمام شده جنگ چقدر است هرچند قیمت آن در دنیا به دست نیامده است این اولین کتابی بود که به دستور زبان تحولی و به دور از تبلیغ از جنگ رسید. دا از اولین کتابهایی بود که به دور از دستور تبلیغی به دنیا آمد در حالی که نظام رسانه‌ای ما هنوز متوجه تفاوت دو زبان تعقلی و تبلیغی نشده است.
Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:Arial; mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}