غرب‌زدگی ناشران، وضعیت چاپ و نشر کتب داخلی را فلج کرده/در شرایط گرانی کاغذ چرا باید آثار ترجمه خارجی نشر دهیم؟
محمدرضا سرشار نویسنده و مترجم عرصه ادبیات در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی ، درخصوص تاثیر افزایش قیمت کاغذ بر صنعت چاپ و نشر گفت: متاسفانه صنعت چاپ و نشر این روزها درگیر دو موضوع بزرگ گران شدن کاغذ و تخصیص ناعادلانه آن در میان ناشران است، گرانی کاغذ به خودی خود مشکلی بزرگ محسوب می‌شود اما مشکل اصلی توزیع ناعادلانه کاغذ با ارز دولتی است.
وی در مورد علاقه ناشران به ادبیات ترجمه افزود: موضوع نبود و گرانی کاغذ را همه می‌دانند اما در این بین برخی ناشران با وجود مشکلاتی که در کمبود و گرانی کاغذ داریم به جای کمک به تولیدات داخلی باز به سراغ کتب ترجمه شده می‌روند. متاسفانه غرب‌زدگی به شدت در برخی بخش‌های فرهنگی دیده می‌شود و این نگاه به دیگر بخش‌های فرهنگی و در نهایت جامعه منتقل می شود.
این نویسنده دلیل تمایل ناشران به آثار ترجمه را اینگونه تشریح کرد: علاقه وافر ناشران به آثار ترجمه خواسته و ناخواسته نوعی از غرب زدگی است، به عنوان مثال ترجیح استفاده از پوشاک و یا وسایل منزل خارجی نیز نوعی خیانت به تولیدات داخلی است، متاسفانه این نگاه غلط در عرصه کتاب و فرهنگ ترویج پیدا کرده و اکثریت ناشران را به آثار خارجی سوق داده است، اتفاقی که آثار تولیدی و تالیفی داخلی را فلج کرده است.
نویسنده کتاب "شهرزاد دختر شرقی" در همین رابطه اضافه کرد: ناشران گاهاً همه حقیقت را نمی‌گویند، به عنوان مثال کار ترجمه برای ناشر نسبت به آثار تالیفی و داخلی سود بسیار بیشتر و هنگفتی به همراه دارد، این سودها کاملاً باد آورده است، در وضعیت فعلی ترجمه به سود ناشر است زیرا علاوه بر خرج کم در تولید، فروش تضمین شده‌ای دارد.
رئیس سابق انجمن قلم ایران ادامه داد: یکی از مسائل دیگری که باعث شده ناشران علاقمند به چاپ کتب ترجمه شوند این است که ناشران حق‌‌الترجمه نمی‌دهند و بابت هر کتاب موظف به پرداخت پول به مترجم نیستند بلکه تنها یکبار آن ترجمه را با قیمت بسیار کم خریداری کرده و در ادامه سود فروش را برای خودشان بر می‌دارند، در صورتی که در بخش تالیف باید بابت هر کتاب حق‌التالیف پرداخت کنند.
وی با اشاره عدم تخصیص طراحی ویژه بصری برای آثار ترجمه تاکید کرد: در مورد ادبیات ترجمه به طور معمول از سوی ناشر همه چیز به سرعت و بدون دقت صورت می گیرد، معمولا طراحی جلد برای سالهای سال یک طراحی بوده و هزینه چندانی هم برای تصویرگری داخلی کتاب داده نمی شود زیرا مولف خارجی نظارتی بر کیفیت چاپ اثر ندارد، اما اگر بخواهند به کتاب‌های تالیفی بپردازند، موظفند اثری با کیفیت بصری مطلوب به مخاطب ارائه دهند.
سرشار در همین راستا خاطرنشان کرد: علاقه شدید ناشران به ادبیات ترجمه و عدم اهمیت به نویسندگان جوان و تالیف داخلی علاوه بر دلایل فوق علل دیگری نیز دارد اما شاید موارد بالا مهمترین آنها هستند، مشکل صنعت ترجمه و پیشتازی آن در بازار کتاب اتفاقی است که باید با نظارت درست مسئولین فرهنگی برای آن راهکاری درست و منطقی پیدا کرد، زیرا وضعیت فعلی به شدت آینده ادبیات داخلی را به خطر انداخته است.