«بانوی رنگین کمان» قصه بانویی که خود را وقف محرومان کرد/ عملکرد قندهاری همچون رنگین‌کمان بود
راضیه تجار نویسنده‌ای است که آثار متعددی با محوریت زنان نوشته است. وی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی درباره یکی از این کتاب‌ها که با عنوان «بانوی رنگین کمان» چاپ شده به معرفی نوع نگاهش پرداخته است.
میزان-«بانوی رنگین کمان» درباره چیست؟
این کتاب درباره بانویی به نام اشرف قندهاری است که بر حسب تصادف با فردی آشنا می‌شوند که بنای آسایشگاه کهریزک را قبل از انقلاب یعنی از سال ۱۳۵۲ پایه‌ریزی می‌کند. این فرد عاملی می‌شود که این خانم به کهریزک برود و خود را وقف محرومان، کهنسالان و معلولان کند.
میزان-کهریزک در سال ۱۳۵۲ چقدر متفاوت از کهریزک امروزی بوده؟
کهریزک در قدیم اصلا به شکل کنونی نبوده و به صورت رقت‌باری اداره می‌شده، اما با کمک خیران به تدریج به آبادانی می‌رسد.
میزان- نگارش این کتاب چطور انجام شد؟
در آغاز امر که این کتاب را نوشتم از مصاحبه‌ها استفاده کردم و در ادامه از حسی که به واسطه حرکت این فرد در من ایجاد شده بود، کارم را ادامه دادم.
میزان-چقدر از این کتاب برگرفته از واقعیت است؟
زندگینامه داستانی فقط زندگینامه نیست بلکه داستان هم است و این مسئله هم به تخیل نویسنده بر می‌گردد. گاه استفاده از آرایه داستانی، نوع شخصیت‌پردازی و حس نویسنده یک اثر را قدرتمند می‌کند یا تنزل می‌دهد.
میزان-بازخورد اشرف قندهاری در مواجهه با کتابش چه بود؟
من برای شاگرانم هم گفته‌ام که وقتی کتاب به دست قندهاری رسید در یک تماس شروع به از من تعریف کرد که چطور توانستم وی را اینگونه به مخاطب معرفی کنم.
از آنجا که اشرف قندهاری بسیار زیبا سخن می‌گفت، از وی خواستم تمام حرف‌هایش را برایم بنویسد که او نیز در قاب نقره‌ای که خوشه عقیقی در کنارش به چشم می‌خورد، متنی ادبی برایم نوشت.
در حقیقت اشرف قندهاری را ندیدم، اما از همین راه دور، حسش را گرفتم و برای تصویرسازی شخصیت و عملکردش قلم زدم و خوشبختانه مورد قبول قندهاری و مخاطبان هم قرار گرفت.
میزان-رنگین کمان در عنوان کتاب بر چه اساس انتخاب شد و چطور شد که قندهاری را بانوی رنگین کمان معرفی کردید؟
من احساس می‌کردم عملکرد وی همچون رنگین‌کمانی که با تابش خورشید بعد از بارش باران نمایان می‌شود، است. این عنوان برای اندوه و شادی که زایشش رنگین کمان است در نظر گرفته شده است.
میزان-بزرگترین ویژگی قندهاری چه بود؟
معتقدم وقتی خانم‌ها به جامعه می‌آیند، صاحب دانش و بینش بیشتری می‌شوند، اما نباید زندگی خود را رها کنند. وی نیز اهل خانواده بود و به خانواده‌اش اهمیت می‌داد، اما گسترده‌تر از آن به آدم‌هایی که به کهریزک می‌آمدند، توجه داشت. در حقیقت وقتی هدف فرد بزرگتر می‌شود و فقط منوط به زندگی خانوادگی‌اش نباشد دیگر یک آدم، فقط خودش را نمی‌بیند بلکه بنا بر انتخابش افراد زیادی را می‌بیند.
در اینجا هم هدف اشرف قندهاری این بوده که به افرادی که نیازمند هستند کمک کند.
میزان-پرداختن به این مضمون چقدر اهمیت دارد؟
این کتاب‌ها می‌تواند با پیدا کردن مخاطب، روی خواننده‌اش تاثیر بگذارد. هدف نویسنده هم تاثیرگذاری بر مخاطبان و طیف وسیعی از آدم‌هاست تا آن‌ها را هم با این روش‌ها که شخصت‌ها در پیش گرفته بودند همراه کند و افق‌های جدیدی در مقابل دید آن‌ها بگشاید.