«هشت پیانیست» رمانی کارآگاهی است که به دنبال ابردلایل میگردد/ خواندن رمان شبیه زندگی کردن است
محمد بهرامی از نویسندگان خوش ذوقی است که با قلم روان خود عاشقانهای پرمخاطب به نگارش در آورده است. وی که قصه «هشت پیانیست» را با گمشدن معشوق آغاز میکند و به شیفتگی انسان و دلبستگی او به دیگری و دل باختن به ایدهها میپردازد، در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی درباره ویژگیهای این اثر توضیحاتی ارائه کرده است.
میزان-ایده نگارش این کتاب چطور شکل گرفت؟
به نظرم حتی برای شخص نویسنده انگیزه نوشتن یک رمان شفاف نیست. شما از جایی شروع میکنید و بعدها ممکن است آن بخش یا قسمت را حذف کنید یا به طور اساسی تغییر دهید. برای من مسئله تعصبات نژادی و خونی همیشه مورد پرسش بوده است. جدای از بحث اخلاقی حتی به لحاظ علمی ثابت شده چندان تقسیمبندی به عنوان نژاد معتبر نیست.
انسانها همانقدر با آنچه همنژاد خوانده میشود متفاوتاند که با دیگران تفاوت دارند. به نظرم تعصبات افراطی بیشتر از اینکه جنبهای طبیعی و یا حقیقی داشته باشند ساخته ذهن انسان هستند، حال چه این تعصبات نژادی باشند، چه مذهبی.
میزان-نگارش این کتاب چقدر طول کشید؟
در رمان نوشتن بسیار صبور هستم. از نظر من نوشتن رمان یک پروژه نیست بلکه یک فرایند است. حوصله زیادی در این مورد دارم؛ بازنویسیها زیاد و تغییرات در کارهایم گسترده هستند، مثلا در نسخه اول، دوتن از شخصیتهای اصلی «هشت پیانیست» برادر بودند و بعد تصمیم گرفتم خواهر و برادر باشند که کل رمان تحت تاثیر قرار گرفت. از زبان و دوستان تا تفریحات، علایق، روابط، روانشناسی و. نوشتن این رمان حدود سه الی چهار سال زمان برد.
میزان-داستان این کتاب از زبان چه کسی مطرح میشود؟
«هشت پیانیست» راویهای متفاوتی دارد که هر کدام زبان خود را دارند.
میزان-از چه زبانی برای این کتاب بهره گرفتید؟
سعی کردم زبان اثر را متناسب با شخصیت و راوی به کار بگیرم. گاهی شاعرانه و گاهی بسیار روزمره، اما شاید بتوان گفت که منطق روایی شاخصه اصلی رمان است.
هر رخدادی به جز علل اولیه، علتهای تاریخی، اقتصادی، فرهنگی و روانشناختی بسیاری دارد که ممکن است حتی نقش بیشتری داشته باشند، فرض کنید کسی به دلیل تعصبات مذهبی دست به قتل بزند. تنها بررسی چند رخداد در سطح نمیتواند ریشههای عمیق و پنهان ماجرا را آشکار کند؛ کنار زدن کمی خاک کافی نیست، باید دید مثلا حتی پدر او تحت تاثیر چه آموزشهایی بوده، چگونه تاریخ به او منتقل شده و..
«هشت پیانیست» رمانی کارآگاهی است که بجای شناخت مجرم و دلایل اولیه به دنبال ابردلایل میگردد. این اثر در پی کشف این موضوع است که چطور یک انسان در موقعیت امروزش قرار گرفته است.
میزان-این کتاب چه دستاوردی برای مخاطبش دارد؟
به نظرم هر رمان باید تجربه زیستی تازهای به خوانندهاش بدهد. امیدوارم «هشت پیانیست» این کار را کرده باشد. شناخت بیشتر خود و دیگری، پس از هر رمان خوب، شما باید دنیا را واضحتر ببینید تا عمق بیشتر.
به نظرم هر کس که رمان خوبی بخواند آدم بهتری خواهد شد چراکه خواندن رمان شبیه زندگی کردن است، جهان را از نظرگاههای متفاوت دیدن محسوب میشود.
میزان-این کتاب با چه هدفی نوشته شد؟
نویسنده باید بنویسد و خواهد نوشت. هدف یک نویسنده در مرحله اول نیاز خودش است.
میزان-«هشت پیانیست» چند بار تجدید چاپ شد؟
«هشتِ پیانیست» توسط نشر خوب نیماژ منتشر شد و به نسبت اینکه این اثر در دسته رمانهای تجاری قرار ندارد، بسیار خوب مورد استقبال قرار گرفته است. در کمتر از سه ماه تجدید چاپ شد و احتمالا در بهار۹۸ هم شاهد چاپ دیگری خواهیم بود.
میزان-این رمان چه بازخوردی از سوی مخاطب داشته است؟
معمولا افرادی که رمان را پسندیدهاند نظرشان را بیان میکنند؛ این ویژگی فرهنگی ماست. در این شرایط چندان نمیتوان تمام بازخوردها را داشت، اما مسئله جالب برایم این بود که چندین و چند نفر گفتند در خوانش دوباره لذت بیشتری بردهاند.
میزان-عنوان کتاب چطور انتخاب شد؟
این اسم تقریبا در سال آخر نوشتن به ذهنم آمد. لاله و لادن دوقولوهای به هم چسبیده در حال پیانو زدن هستند و به نظر صنم شخصیت رمان آنها شبیه عدد ۸ هستند. هشتی که میخواهد تبدیل به دوتا ۱ شود و در این راه از مردن و به قول صنم تبدیل شدن به صفر هراسی ندارند.