«گیلداد» جدال انسان با سرنوشت رقم خورده را نشان می‌دهد/ برخی از فرهنگ‌های بومی گیلان منسوخ یا تغییر پیدا کرده
حسن قلی‌پور از نویسندگان گیلانی است که توانسته با نگارش رمان «گیلداد» بخشی از تاریخ و فرهنگ این خطه شمال کشور را در قالب رمان به مخاطبش یادآوری کند. وی در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی ، درباره نوع نگاهش به فرهنگ بومی گیلان توضیحاتی را ارائه کرده است.
میزان-«گیلداد» چگونه رمانی است؟
«گیلداد» مجموعه روایتی هنری از یک دوره تاریخی مهم در گیلان است که به عنوان نماد و الگویی از کل ایران به آن اشاره شده است.
این کتاب یک درام عاشقانه است که در بستر تاریخ اتفاق افتاده و جدال انسان با سرنوشت رقم خورده را نشان می‌دهد.
میزان-رویداد‌های این کتاب در چه برهه‌ای روی می‌دهد؟
اتفاقات مربوط به اواخر دوره قاجار و همزمان با انقلاب جنگ است.
میزان-آیا می‌توان این کتاب را اثری درباره انقلاب جنگلی دانست؟
نه، «گیلداد» انقلاب جنگلی نیست بلکه در آن بستر تاریخی اتفاق افتاده است. این داستان مربوط به انقلاب جنگل نیست اگرچه این رویداد هم در داستان تاثیرگذار بوده است.
میزان-این کتاب چه چیزی از آن دوره تاریخی را به مخاطب معرفی می‌کند؟
«گیلداد» روایت بی‌عدالتی‌های اجتماعی و نابسامانی‌های اجتماعی و سیاسی اواخر دوره قاجار را برای مخاطبان ترسیم می‌کند.
میزان-آیا در این رمان به ویژگی‌های جغرافیایی و فرهنگ منطقه هم اشاره شده؟
نقطه برجسته این اثر از نظر منتقدان تمرکز روی زیست بوم و فرهنگ محلی منطقه گیلان است. این ویژگی که در بستر روایتی عاشقانه به فرهنگ مردم خطه شمال کشور اشاره شده، در جذب مخاطب خیلی تاثیرگذار بوده است.
میزان-پرداختن به این فرهنگ چقدر ضرورت داشت؟
در این کتاب مخاطب ضمن خواندن روایتی داستانی که فضای عاشقانه هم دارد با اندیشه، فرهنگ و باور‌های مردم گیلان آشنا می‌شود.
این ویژگی خاص شامل آداب و رسومی که می‌شود که یا امروز منسوخ شده یا تغییر یافته است. در حقیقت کسانی که گیلانی هستند با مطالعه کتاب، یا متوجه این فرهنگ‌ها می‌شوند و آن‌ها را به یاد می‌آورند یا می‌‍فهمند که سنت کنونی پیش از این به شکل دیگری اجرا می‌شده است.
میزان-وقایع این کتاب چقدر در دنیای بیرونی روی داده است؟
«گیلداد» بر اساس تحقیقات میدانی روایت شده است. برخی از افراد که در وقوع اتفاقاتی که در داستان به آن اشاره شده نقش داشته‌اند و ناظر بر آن بوده‌اند، آن رویداد‌ها را به خاطر دارند.
میزان-چقدر زمان صرف نگارش و چاپ کتاب شد؟
نوشتن رمان ۵ سال طول کشید و چاپ آن هم با توجه به طولانی شدن پروسه تایید، چیزی حدود ۵ سال به طول انجامید. در کل از مرحله نگارش تا چاپ ۱۰ سال زمان برد.
میزان-آیا اتفاقات داستان مستند است؟
بخشی از کتاب مستند و بخشی دیگر با توجه به تاثیر تخیل در داستان، زاده ذهن من است. برخی از وقایعی که در داستان به آن پرداخته‌ام در دنیای بیرون اتفاق افتاده، اما تخیل باعث گسترش و شاخ و برگ دادن به آن شده است.
میزان-عنوان کتاب بر چه اساس انتخاب شد؟ «گیلداد» به چه معناست؟
«گیلداد» اسم قهرمان داستان است و از آنجا که تاثیرگذاری زیادی در قصه داشته عنوان این کتاب را نام همین شخصیت انتخاب کردم.
گیلداد به زبان گیلکی به معنای فرزند خاک است. البته این عنوان امروزه در زبان گیلکی کاربردی ندارد.
میزان-بازخورد مخاطبان تاکنون چطور بوده است؟
بر اساس نقد‌هایی که از این کتاب نوشته شده و مطالب زیادی که به چاپ رسیده، می‌توان گفت که کسانی که این کتاب را خوانده‌اند ارتباط خوبی با این اثر برقرار کرده‌اند.
این کتاب جایزه داستان بزرگسال شانزدهمین دوره جایزه قلم زرین را به خود اختصاص داده است و به گفته منتقدان ادبی انتشارات سوره مهر طی ۱۰ سال گذشته رمانی به این قوت منتشر نکرده است.
البته این «گیلداد»، کتابی چندان شناخته شده نیست چراکه انتشارات سوره مهر تبلیغات مناسبی روی کتاب‌ها نمی‌کند و همین امر باعث می‌شود که برخی از مخاطبان نسبت به یک اثر به آگاهی دست پیدا نکنند.
میزان-فکر می‌کنید چه عاملی باعث جذابیت این کتاب از نگاه مخاطب شده است؟
جاذبه خواندن کتاب بخاطر تعلیق‌های گسترده‌ای که داستان دارد، بالاست و همین امر باعث می‌شود مخاطب تا پایان داستان با این اثر همراه شود. به گفته بسیاری از مخاطبان، با اینکه کتاب طولانی است و چیزی حدود ۵۰۰ صفحه می‌شود، اما محال است که خواننده کتاب در راه بماند و آن را تا آخر نخواند.