ریشه بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی اعتیاد است/ پیشگیری و توانمندسازی جامعه هدف مهمترین رسالت بهزیستی است
به گزارش گروه جامعه وحید قبادی دانا اظهار داشت : در حال حاضر یک میلیون و ۴۱۵ هزار معلول شناسنامه دار در کشور داریم که ۸۰۰ هزار نفر آن‌ها معلولان شدید و خیلی شدید هستند که مستمری بگیر سازمان بهزیستی به شمار می‌روند. متاسفانه به دلیل کمبود منابع، میزان مستمری دریافتی آن‌ها محدود است. در حال حاضر ۱۰۸ تا ۴۱۶ هزار تومان بر حسب تعداد خانوار دریافت می‌کنند که همین مقدار هم نسبت به گذشته تقریبا چند برابر و فقط در دولت فعلی حدود ۳ برابر شده است.
قبادی دانا با بین اینکه در گذشته تعداد مستمری بگیران سازمان حدود ۵۰۰ هزار نفر بودند گفت: این تعداد در حال حاضر به یک میلیون و ۴۰ هزارنفر رسیده است، یعنی در این دولت افرادی که در نوبت دریافت مستمری بودند با هدفمندی یارانه‌ها مستمری بگیر شده اند.
وی ادامه داد: معلولین نیازمند علاوه بر مستمری، حق پرستاری هم دریافت می‌کنند که البته آن هم محدود است. نظر ما در سازمان بهزیستی این است که این معلولان در خانواده‌ها پرستاری و نگهداری شوند، اما بخشی از معلولان مجهول الهویه و بخشی از معلولانی به دلایل مختلف در خانواده نگهداری نمی‌شوند توسط سازمان بهزیستی مورد سرپرستی قرار می‌گیرند و معمولا در مراکز ویژه‌ای از آن‌ها نگهداری می‌شود و بابت هر معلول ۶۴۰ هزارتومان یارانه بصورت ماهیانه به مراکز نگهداری از سوی سازمان بهزیستی پردخت می‌شود که امیدواریم در سال آینده این رقم به ۹۲۰ هزار تومان برسد.
به گفته معاون وزیر ورییس سازمان بهزیستی کشور، افراد دیگر تحت پوشش این سازمان کودکان بی سرپرست و بدسرپرست هستند که قبلا در پرورشگاه‌ها نگهداری می‌شدند، اما در حال حاضر در مراکز نگهداری خاصی رشد می‌کنند که در این مراکز نگهداری سعی کرده ایم شرایط و فضای خانواده را برای این کودکان ایجاد کنیم و دیگر مثل آسایشگاه‌ها نیست و خود کودکان مثل خانواده‌ها مسوولیت و نقش می‌گیرند و آنجا را مثل خانه خود مدیریت می‌کنند. حتی سعی می‌کنیم افرادی که از این کودکان نگهداری می‌کنند را تا بزرگ شدن بچه‌ها تغییر ندهیم تا آن ارتباط عاطفی ایجاد شده را مثل خانواده حفظ کنند. همچنین در سازمان بهزیستی سعی می‌شود که این کودکان به مرور به خانواده‌های مطمئن و حائز شرایط سپرده می‌شوند. چون اعتقاد ما این است که حتی بدترین خانواده‌ها هم از بهترین مراکز نگهداری شرایط بهتری برای رشد شخصی و اجتماعی کودکان ایجاد می‌کنند.
قبادی دانا در ادامه اذعان کرد: در حال حاضر ۱۵ هزار و ۵۰۰ مهدکودک در سراسر کشور برای نگهداری از کودکان ۱ تا ۶ سال یعنی تا مقطع پیش دبستانی فعال هستند که مدیریت آن‌ها به بخش خصوصی سپرده شده و زیر نظر سازمان بهزیستی کشور فعالیت می‌کنند که نقش مهمی در تربیت کودکان دارند.
قبادی در خصوص حمایت از زنان سرپرست خانوار گفت: بخش عمده‌ای از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد هستند و حدود ۲۴۰ هزار نفر از آن‌ها تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند که برای آن‌ها موضوع توانمندسازی، اشتغال، مسکن و بیمه درمانی و بازنشستگی را تامین می‌کنیم. همچنین این سازمان وظیفه پیشگیری آسیب‌های اجتماعی، درمان و نگهداری از آسیب دیدگان این حوزه را بر عهده دارد.
معاون وزیر و رئیس سازمان بهزیستی کشور با اشاره به آسیب‌های اجتماعی اعتیاد و پیامد‌های آن تصریح کرد: طبق آمار رسمی تقریبا ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار معتاد در کشور داریم که در آمار غیر رسمی این رقم تا ۵ و ۶ میلیون نفر هم افزایش می‌یابد و تفاوت این آمار‌ها به دلیل در نظر گرفتن تعاریف مختلف از اعتیاد است.
قبادی دانا با بیان اینکه ریشه بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی در معضل اعتیاد است افزود: اعتیاد بنیان خانواده را به طور جدی تهدید می‌کند و طلاق را افزایش می‌دهد و همین طلاق فرزندان بی سرپرست و زنان سرپرست خانوار را به دنبال دارد.
وی در ادامه با اشاره به آمار رو به رشد طلاق در ۱۰ سال اخیر گفت: آمار ازدواج و سرعت رشد ازدواج در این مدت رو به افول بوده که این موضوع هم بنیان خانواده به عنوان یک نهاد تحکیم کننده جامعه را تهدید می‌کند. این دو معضل اساسی اجتماعی تاثیر منفی بسیاری روی هم دارند. مثلا بحث اعتیاد باعث شده که قبح طلاق از بین برود. درست است که طلاق یک راه حلال برای حل مسایل و مشکلات خانوادگی هست، اما مشکلات و معضلات بعد از طلاق به هیچ وجه نباید عادی سازی شود.
قبادی دانا با اشاره به اینکه فقر ریشه بسیاری از مشکلات خانواده‌ها در شرایط فعلی اقتصادی است گفت: خانواده‌ای با یک فرد معلول حتی اگر این خانواده توانمند و متمکن باشد، به سرعت فقیر خواهد شد، چراکه فشار اقتصادی مدیریت یک معلول بسیار زیاد است حتی اگر آن معلول سرپرست خانوار نباشد. اگر معلول سرپرست باشد مطمعنا شرایط تمام خانواده را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
قبادی دانا گفت: رسالت و رویکرد اصلی سازمان بهزیستی کشور از سال ۸۳ که قانون نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی تصویب شده است، پیشگیری و توانمندسازی جامعه هدف است.
وی در ارتباط با معلولین افراد گفت: اگرچه اکثر معلولیت‌ها در اثر تصادفات و حوادث رخ می‌دهد، اما بخش قابل توجهی هم ازدواج‌های فامیلی، مادرزادی و در اثر بیماری‌های ژنتیکی ایجاد می‌شود.
قبادی دانا، با بیان اینکه سازمان بهزیستی پیشگیری از معلولیت‌های ژنیتیکی را می‌تواند با اجرای غربالگری‌ها و مشاوره‌های ژنیتک کاهش دهد افزود: امیدواریم این اقدامات در همه جای کشور همه گیر شود و هرفردی که قصد ازدواج را دارد، این مشاوره‌های ژنتیکی را انجام دهد، لذا به دلیل بالا بودن هزینه این آزمایشات در برنامه ششم توسعه کشور پیش بینی شده برای افرادی که تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد هستند این مبلغ به عنوان یارانه به خانواده‌ها پرداخت شود، چون هزینه‌ای که یک معلول در پی دارد بسیار بیشتر از این هزینه پیشگیری است.
وی با اشاره به رسالت سازمان بهزیستی در خصوص توانمندسازی افراد تحت پوشش گفت: ما به جای اینکه بخواهیم به افراد تحت پوشش پول بدهیم، زمینه‌های توانمندسازی و اشتغال آن‌ها را ایجاد می‌کنیم تا به جای ایزوله شدن بتوانند در جامعه به صورت عادی زندگی کنند.
قبادی دانا با اشاره به برنامه‌های آتی سازمان بهزیستی کشور، اظهار کرد: تلاش ما این است فعالیت هایمان را برای جلب اعتماد و مشارکت تک تک مردم و گروه‌های مردمی شفاف ارایه کنیم چراکه معتقد هستیم که مشارکت سازمان‌های مردم نهاد و سمن‌ها می‌تواند در تصمیم سازی‌ها و کنترل آسیب‌های اجتماعی بسیار موثر باشد. بر اساس همین نگرش هم در حال حاضر اداره بیش از ۹۲ درصد از مراکز بهزیستی در قالب گروه‌های داوطلب و خیریه به بخش خصوصی واگذار شده است و سازمان بهزیستی ارزیابی، نظارت و استانداردسازی آن‌ها را بر عهده دارد.
وی با اشاره به اینکه شناخت مردم از فعالیت‌های بهزیستی کم است عنوان کرد: میزان معرفی کار‌ها و اقدامات این سازمان کافی نبوده و بنا داریم چه در فضا‌های مجازی و چه در رسانه‌های رسمی و صداوسیما حضور پررنگی داشته باشیم و فعالیت‌ها را معرفی کنیم تا به جلب اعتماد و مشارکت حداکثری برسیم و سرمایه اجتماعی سازمان بهزیستی را ارتقا دهیم.
وی گفت: بنا داریم تمام قرارداد‌های سازمان و املاک و امکاناتی که به گروه‌های مختلف مردمی واگذار شده را روی سایت و در معرض دید و قضاوت عموم مردم قرار دهیم تا اعتماد مردم به سازوکار‌های سازمان بهزیستی و عزم این سازمان در شفاف سازی و سالم سازی فعالیت‌ها بیشتر شود و از طرف دیگر از خیریه‌ها و گروه‌های مردمی هم می‌خواهیم که اگر از معافیت‌های مالیاتی و پشتیبانی‌های دولتی برخوردار باشند، این فعالیت‌ها را شفاف کنند و تمامی ورودی‌ها و خروجی‌ها را در معرض دید عموم قرار دهند. از طرف دیگر سیستمی طراحی خواهیم کرد که خیرینی که کمک می‌کنند، حساب و کتاب و هزینه کرد کمک‌های آن‌ها مشخص باشد تا هم مشارکت مردم بیشتر شود و هم خیالشان از بایت نحوه‌ی هزینه این کمک‌ها راحت باشد.
معاون وزیر و رییس سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: در سیستم مدنظر، مثلا اگر فردی نذری دارد و به یک فرد خاصی می‌خواهد این نذر را ادا کند، فرد خواهد توانست آن نیازمند را پیدا و شناسایی کند و با حفظ شان و کرامت دریافت کننده، آن نذر مستقیما به حساب فرد نیازمند واریز شود.
وی افز. د: در حال حاضر تمامی مستمری‌های افراد تحت پوشش بصورت بانکی و الکترونیکی واریز می‌شود و بنا داریم پرداخت نقدی یارانه‌های مراکز نگهداری را هم بصورت الکترونیکی انجام دهیم تا به سرعت و بدون واسطه انجام شود، اگر این اقدام به زودی عملیاتی شود افزایش ۶۰ درصدی سلامت مالی در سازمان بهزیستی را به دنبال خواهد داشت.
قبادی دانا با اشاره به تصویب قانون معلولین توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اسفند سال گذشته، گفت: جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بطور کلی ابعاد مختلف مسایل اساسی معلولان در این قانون پیش بینی شده است و امیدواریم بتوانیم این قانون خوب را با یک عملکرد شایسته و مناسب به اجرا درآوریم. البته این موضوع همکاری تمامی دستگاه‌ها و بخش‌های مسئول را می‌طلبد و برای ارتقای بهبود زندگی معلولان چه در حوزه اقتصادی، چه فرهنگی و تحصیلی و چه فعالیت‌های اجتماعی و روزمره تمامی ارگان‌های مرتبط تکالیفی بر عهده دارند که باید به انجام برسانند.
معاون وزیر و رئیس سازمان بهزیستی کشور اذعان کرد: برای اجرای قانون معلولان در سال آینده ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پیش بینی شده بود، اما در بودجه پیشنهادی دولت این میزان ۱ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان است، یعنی کمتر از ۱۰ درصد مبلغی که نیاز است. در تلاش هستیم که حداقل این بودجه را به ۱۰ درصد برسانیم که بتوانیم حداقل این کار را شروع کنیم.
قبادی دانا از راه اندازی سازمانه ملی فرزندخواندگی در آینده نزدیک خبر داد و گفت:: در بحث کودکان بی سرپرست و بدسرپرست، بنا داریم سامانه ملی فرزندخواندگی را ایجاد کنیم تا بانک اطلاعات کودکانی که آماده واگذاری سرپرستی به خانواده‌ها هستند به نحو مناسب جمع آوری شده و در این سامانه نگهداری شود و خانواده‌های متقاضی هم به این سامانه مراجعه کنند و طی مراحل قانونی، سرپرستی کودکان را بر عهده بگیرند. البته مشکلات فقهی هم در این زمینه داریم که بخشی از آن‌ها با کمک مراجع راه باز شده که جای تشکر دارد و فتاوی شما در این خصوص بسیار ثمربخش بوده است.
قبادی دانا با اشاره به مشکلات مالی پیش روی سازمان بهزیستی اظهار کرد: طبیعی است که دولت نمی‌تواند به تنهایی تمامی هزینه‌های لازم برای توانمندی و حمایت از افراد نیازمند را پوشش دهد و همواره به کمک‌های مردمی در این حوزه نیازمندیم. از طرفی با در نظر گرفتن مشکلاتی که جمعیت سالمند کشور در آینده خواهند داشت سرمایه گذاری دولت و جلب مشارکت‌های مردمی باید با جدیت دنبال شود.
وی با استمداد دعای خیر و آرزوی توفیق برای فعالان و دست اندرکاران سازمان بهزیستی از مراجع عظام تقلید از ایشان در حوزه فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به مردم کمک خواست.
معاون وزیر و رییس سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: در بحث اعتیاد، حرام بودن اعتیاد را گوشزد کردن و در بحث طلاق، آسیب‌های آن‌ها را در قالب روایات و مثل‌های مذهبی عنوان کردن می‌تواند بسیار کمک کند. توصیه مردم به در نظر گرفتن پیشگیری‌های ژنتیکی که با مسایل فقهی تطبیق داده شده باشد و بیان کردن مشکلاتی که بعد از ازدواج و معلولیت ایجاد خواهد شد برای خانواده‌هایی که می‌دانند و اطلاع دارند از این خطر، بسیار موثر است.
وی اظهار کرد: با توجه به محدودیت‌های مالی موجود، مقلدان، مردم و اردتمندان شما می‌توانند به سازمان بهزیستی کمک کنند و این سازمان نیز متعهد است تا کمک انجام شده را در جای درست صرف نماید و مردم نیز می‌توانند با سازوکار‌های پیش بینی شده و شفافیت ایجاد شده، از ثمربخشی کمک خود اطمینان یابند.