ماجرای کتک خوردن دختر نوجوان در سیر جان اولین مورد تبعات فضای مجازی نیست
به گزارش خبرنگار فرهنگی میزان ،انتشار فیلم کوتاهی از ضرب و شتم دردناک دختری نوجوان توسط یک پسر در شبکههای اجتماعی، بهانه ای برای گفت وگوی حاضر شد. حجت الاسلام والمسلمین حسینعلی رحمتی استاد فلسفه اخلاق در گفتگو با ما با بیان اینکه در تحلیل این وقایع بایستی سهم و نقش هر یک از افراد موثر در واقعه، مانند دختر و پسر، والدین آنها، و حتی متصدیان اخلاق و تعلیم و تربیت در جامعه مورد بررسی قرار گیرد، گفت: نگارنده پیش از این در مقالهای با عنوان «فقط خواهر ما خواهر ماست؟» درباره نقش مردان و پسران در شکل گیری آسیبهای مربوط به زنان در فضای مجازی بحث، و وظایف اخلاقی آنان را گوشزد کرده است. از این رو بدون این که در صدد توجیه یا دفاع از رفتارهای غیراخلاقی متجاوزان به حقوق زنان، یا نادیده گرفتن نقش آنها باشیم باید به سهم دختران در شکل گیری این گونه اتقافات ناگوار بپردازیم.
رحمتی در ادامه سخنانش اظهارداشت: آنچه اتفاق افتاد نخستین مورد نبود و آخرین هم نخواهد بود. چند سال قبل دختری پاکستانی به نام «قندیل بلوچ» که به مدد حضور در شبکههای اجتماعی شهرتی وسیع و سریع به دست آورده بود به دست برادرش کشته شد.مدتی پیش هم یک دختر عراقی که در شبکههای اجتماعی مشهور شده بود به دست عوامل ناشناس به قتل رسید. در کشور خودمان هم یکی دو سال قبل دختری که عاشق پسری در شبکههای اجتماعی شده بود بدون اطلاع والدینش به شهر محل سکونت آن پسر مسافرت کرد و وقتی خود را در دام تجاوز پسر جوان دید مرتکب قتل او و روانه زندان شد.
این استاد فلسفه و اخلاق اظهار داشت: جدای از عوامل دیگر، به نظر میرسد چنین دخترانی، قربانی «ضعف آگاهی» و «خطای محاسباتی» خود درباره شبکههای اجتماعی میشوند. آنها توجه ندارند که «باطن» افراد در فضای حقیقی لزوما مانند «ظاهر» آنها در فضای مجازی نیست. به همین خاطر به راحتی به سخنان شیرین و تعریف و تمجیدها و وعده و وعیدهای پسران در این فضا اعتماد میکنند و بدون سنجش عواقب کار، روابط دوستانه فضای مجازی را به فضای حقیقی منتقل میکنند، و زمانی متوجه میشوند که بسیار دیر شده است.
وی بیان کرد: توجه ندارند که فضای مجازی به رغم همه مزایایی که دارد، فضایی واقعا بی در و پیکر است به طوری که لایک کردن یک مطلب، قرار دادن یک عکس در پروفایل، نوشتن یک نظر در پاسخ به دیگران، یا انتشار یک فیلم کوتاه از خود یا محل کار و زندگی شان، به آسانی میتواند حریم خصوصی شان را مورد تهدید قرار دهد و راه را برای سرک کشیدن غریبهها به همه سوراخ سمبههای زندگی شان باز کند. نتیجه این کار هم روشن است: خفت گیری مجازی و اخاذی و انتقام در فضای حقیقی.
حجت الاسلام رحمتی تأکید کرد: توجه ندارند که فضای مجازی شمشیری دو دم است و حضور در این شبکهها اگر بدون توجه به واقعیتهای بیرونی و غفلت از باورها و ارزشهای اخلاقی، دینی، فرهنگی و قانونی جامعه انجام شود، به همان آسانی که شهرت ساخته است میتواند کشته بسازد. آنها گاه درباره فضای مجازی بیش از اندازه دچار توهم میشوند و گمان میکنند حضور در شبکه ها، بدون احساس مسئولیت در قبال رفتارهای خود و بدون توجه به ظرفیت این شبکهها امکان پذیر است.
این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: بسیاری از خطاهایی که دانسته یا نادانسته در فضای مجازی مرتکب میشوند دیگر امکان اصلاح ندارد، و گاه تا پایان عمر باید هزینههای مادی و معنوی آن را بپردازند و محرومیتهای شغلی، اجتماعی، سیاسی و خانوادگی ناشی از آن را تحمل کنند.