تکیه بر فرهنگ غلط «مهریه را کی داده، کی گرفته» و جوانانی که گرفتار میشوند/ حضور بیش از ۲ هزار زندانی بدهکار مهریه و نفقه در زندانهای کشور
مهریه یا صداق، مالی است که زوج بر اساس توافق هنگام ازدواج به زوجه پرداخت میکند. این مالی میتواند نقدی، جنس، ملک یا هر چیز دیگر باشد که ارزش داشته باشد. در فرهنگهای مختلف، مهریه به عنوان نمادی از تعهد و مسئولیت شوهر نسبت به همسرش تلقی میشود. مقدار و نوع مهریه معمولاً به توافق طرفین بستگی دارد و میتواند از کم تا زیاد متفاوت باشد.
در برخی کشورها، قوانین خاصی درباره مهریه وجود دارد که میتواند در زمان طلاق یا جدایی تأثیرگذار باشد. مهریه به عنوان موضوعی حقوقی و اجتماعی در زندگی خانوادگی اهمیت بسیاری دارد و همواره به بحثهای مختلفی منجر میشود.
در واقع مهریه، مالی است که در زمان ازدواج زن از شوهر خود دریافت میکند و در قانون ایران، این حق به رسمیت شناخته شده است. در مواردی که مردان توانایی پرداخت مهریه را ندارند، ممکن است به دلیل وصول مطالبات زن، زندانی شوند. این موضوع در سالهای اخیر به بحثهای اجتماعی و حقوقی زیادی دامن زده است. برخی از محافل حقوقی بر ضرورت اصلاح قوانین مهریه و توجه به شرایط مالی افراد تاکید دارند. بنابراین لازم است مسیرهایی برای کاهش این معضل اجتماعی بررسی شود.
تکیه بر فرهنگ غلط «مهریه رو کی داده، کی گرفته»
سید اسدالله جولایی رئیس هیئت امنای ستاد دیه کشور در این رابطه و در گفتوگو با میزان، اظهار کرد: مهریههای غیرمتعارف یکی از موضوعاتی است که باعث متلاشی شدن خانوادهها میشود. خانوادهها به این بهانه که مهریه رو کی داده و کی گرفته فرزندان خود را تشویق به مهریههای بالا نکنند.
کارگر ساختمانی که هزار و ۴۵۰ سکه تعهد مهریه داشت
وی افزود: در راستای بازدیدهایی که از زندانهای سراسر کشور داشتیم و در بازدید از زندان اوین زندانیانی را ملاحظه کردیم که حتی یک سکه ندیدند، اما بیش از هزار سکه به عنوان مهریه تعهد کردهاند. در زندان افرادی را دیدم که به خاطر یک سکه در زندان هستند. به عنوان مثال در یک مورد یک کارگر ساختمانی که در حداکثر روزی ۸۰۰ هزار تومان درآمد دارد هزار و ۴۵۰ سکه تعهد مهریه داشت و در زندان به سر میبرد. با احتساب قیمت روز سکه و درآمد این شخص و به شرط آنکه همه روزهای هفته را کار کند چند سال طول میکشد تا بتواند دین خود را پرداخت کند؟ بارها گفته شده که خانوادهها و جوانان از این تصمیمات غیرمعقول و احساسی حذر کنند.
رئیس هیئت امنای ستاد دیه عنوان کرد: ۲۸ نهاد آموزشی از قبیل وزارت آموزش و پرورش، شورای فرهنگ عمومی، دانشگاهها، مساجد و ... در کشور داریم. لازم است که این نهادها ورود جدیتری به موضوع ساماندهی مهریهها داشته باشند. امیدواریم با تلاشی که در کمیسیون قضایی مجلس انجام میشود و با پیگیری نمایندگان ملت و فتوای مراجع عظام تقلید قانون مدون و خوبی در این زمینه تصویب شود تا بیش از این شاهد افزایش آمار زندانیان بدهکار مهریه و نفقه نباشیم.
مهریه دختر رئیس ستاد دیه کشور چقدر است؟
وی در پاسخ به این سوال خبرنگار میزان که مهریه فرزندان خودتان چقدر است گفت: دو فرزند برادر شهیدم را در محضر مقام معظم رهبری و با مهریه ۱۴ سکه بهار آزادی عروس و داماد کردم و در حال حاضر در مقاطع عالی تحصیلی هستند و زندگی آرامی دارند؛ بنابراین مهریه بالا حتما تضمینکننده دوام زندگی نیست.
جولایی اضافه کرد: در زمان عقد دخترم قسمت مربوط به مهریه را در سند خالی گذاشتم به یک جلد کلام الله مجید و آینه و شمعدان اکتفا کردم، اما پدر داماد مبلغی را برای مهریه در سند قید کرد. علت این امر این بود که ما به خانواده یادآوری کنیم که مهریه باعث خوشبختی نمیشود.
حضور بیش از ۲ هزار زندانی بدهکار مهریه و نفقه در زندانهای کشور
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۲ هزار و ۳۶۷ نفر بدهکار مهریه و نفقه در زندانهای سراسر کشور داریم، گفت: از این تعداد هزار و ۹۱۰ نفر بدهکار مهریه و ۴۵۷ نفر بدهکار نفقه هستند.
حسین جوانمرد از قضات دادگستری استان آذربایجان شرقی در این رابطه و در گفتوگو با میزان، اظهار کرد: در سالهای اخیر موضوع زندانیان بدهکار مهریه به یکی از معضلات اجتماعی و حقوقی در کشور تبدیل شده است. این پدیده که به دلیل تعیین مهریههای بالا و عدم توانایی مردان در پرداخت آنها به وجود آمده، پیامدهای جدی برای افراد و جامعه به همراه دارد.
وی تعیین مهریههای سنگین، عدم آگاهیهای حقوقی و فرآیندهای قضایی طولانی را از علل افزایش زندانیان بدهکار مهریه برشمرد و، گفت: تعیین مهریههای بالا به عنوان یک سنت فرهنگی، فشار مالی زیادی بر روی مردان ایجاد میکند. این فشار مالی میتواند به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه به زندان منجر شود. ضمن آنکه بسیاری از مردان از حقوق و وظایف قانونی خود در زمینه مهریه آگاه نیستند و در نتیجه در مواجهه با مشکلات مالی، گزینههای قانونی را نمیشناسند. در برخی موارد نیز، فرایندهای قضایی مربوط به مهریه ممکن است طولانی و پیچیده باشد، که این امر میتواند منجر به افزایش تعداد زندانیان بدهکار شود.
پیامدهای اجتماعی و خانوادگی برای زندانیان مهریه
جوانمرد در رابطه با پیامدهای اجتماعی و خانوادگی این امر، بیان کرد: زندانی شدن مردان به دلیل بدهی مهریه میتواند به فروپاشی خانوادهها منجر شود. این وضعیت نه تنها بر روی مردان بلکه بر روی همسران و فرزندان نیز تأثیر منفی دارد. همچنین فشار ناشی از زندانی شدن میتواند به بروز مشکلات روانی و اجتماعی برای افراد و خانوادههایشان منجر شود.
وی با تاکید بر اینکه مهریه از حقوق قانونی زوجه محسوب میشود و باید توسط زوج پرداخت شود، یادآور شد: در این خصوص لازم است که مهریهها با توجه به وضعیت مالی واقعی زوجین تعیین شود تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.
این قاضی دادگستری بر لزوم آگاهیبخشی حقوقی در رابطه با موضوع مهریه برای زوجین تاکید کرد و گفت: برگزاری کارگاهها و دورههای آموزشی برای زوجین درباره حقوق و وظایف قانونی در زمینه مهریه میتواند به کاهش تعداد زندانیان بدهکار کمک کند. همچنین نیاز به بازنگری در قوانین مربوط به مهریه و نحوه اجرای آن وجود دارد تا از بروز مشکلات حقوقی و اجتماعی جلوگیری شود.
معایب مهریه بالا
وی با بیان اینکه مهریه بالا میتواند معایب و پیامدهای منفی متعددی داشته باشد، خاطرنشان کرد: فشار اقتصادی بر مردان، یکی از مهمترین پیامدهای منفی این امراست. مهریههای بالا میتوانند فشار مالی زیادی بر روی مردان ایجاد کنند و در صورت عدم توانایی پرداخت، منجر به مشکلات جدی اقتصادی شوند. عدم توانایی پرداخت مهریه میتواند منجر به زندانی شدن مردان شود که این امر نه تنها آسیبهای اجتماعی بلکه مشکلات خانوادگی نیز به همراه دارد.
جوانمرد در ادامه تخریب نهاد خانواده را از معایب دیگر مهریهها نامتعارف و بالا برشمرد و گفت: اختلافات بر سر مهریه میتواند منجر به تنشهای شدید و در نهایت جدایی یا طلاق شود. ضمن آنکه مشکلات مالی و خانوادگی ناشی از مهریه بالا میتواند تأثیر منفی بر روی فرزندان و سلامت روانی آنها داشته باشد.
وی در رابطه با افزایش تنشهای اجتماعی در پی افزایش زندانیان بدهکار مهریه، عنوان کرد: مهریههای غیرمتعارف ممکن است منجر به نارضایتیهای اجتماعی و ایجاد تنش در روابط خانوادگی و اجتماعی به دلیل اختلافات مالی شود.
این مقام قضایی یه بروز مشکلات قانونی در پی مهریههای بالا و سنگین برای خانوادهها اشاره کرد و گفت: به دلیل پیچیدگیهای حقوقی، در مواردی که مهریه غیرمتعارف تعیین شده، ممکن است اجرای آن با مشکلات قانونی مواجه شود. در برخی موارد نیز، تعیین مهریه بالا ممکن است باعث شود که زنان از حقوق واقعی خود محروم شوند، زیرا مردان به دلیل فشار مالی قادر به تأمین نیازهای دیگر نخواهند بود.
به گفته وی نارضایتی از زندگی زناشویی در پی تعیین مهریههای غیرمتعارف میتوتند حاصل شود. مردان ممکن است به دلیل عدم توانایی در پرداخت مهریه احساس ناتوانی و سرخوردگی کنند که این امر میتواند بر کیفیت زندگی زناشویی تأثیر منفی بگذارد. مهریههای بالا میتوانند باعث شوند که روابط زناشویی به جنبههای مالی تبدیل شود و عشق و محبت کاهش یابد.
جوانمرد همچنین بیان کرد: مجموع این عوامل میتواند منجر به تغییر نگرش نسبت به ازدواج و کاهش آمار ازدواج در جامعه شود. وجود مهریههای بالا ممکن است برخی افراد را از ازدواج منصرف کند و نگرش منفی نسبت به تعهدات زناشویی ایجاد کند. افراد ممکن است با توجه به تجربیات منفی دیگران در مورد مهریههای بالا، تمایل کمتری به ازدواج داشته باشند؛ بنابراین به طور کلی، تعیین مهریه باید با توجه به وضعیت مالی، فرهنگی و اجتماعی زوجین انجام شود تا از بروز این معایب جلوگیری شود.
جنبههای مثبت و منفی مهریه
وی در ادامه بیان کرد: مهریه به عنوان یکی از حقوق مالی زن در نظام حقوقی ایران، به گونهای طراحی شده است که به تأمین و تضمین برخی از حقوق زنان کمک کند. با این حال، تأثیر آن بر تضمین حقوق زنان موضوعی پیچیده و چندبعدی است. از جمله جنبههای مثبت مهریه میتوان به حمایت مالی، تامین امنیت روانی و تقویت جایگاه اجتماعی زنان اشاره کرد. به طور کلی مهریه به عنوان یک حق مالی برای زن در نظر گرفته میشود که میتواند در صورت بروز مشکلات اقتصادی یا اجتماعی (مانند طلاق یا فوت همسر) به او کمک کند. وجود مهریه میتواند احساس امنیت و حمایت مالی را برای زنان ایجاد کند، به ویژه در جوامع سنتی که زنان ممکن است به لحاظ اقتصادی وابسته به همسران خود باشند. همچنین تعیین مهریه میتواند به تقویت جایگاه اجتماعی و حقوقی زنان کمک کند و آنها را در برابر نابرابریهای اجتماعی محافظت کند.
این قاضی دادگستری فشار اقتصادی بر مردان، استفاده ابزاری از مهریه و عدم اجرای موثر مهریه را از مهمترین جنبههای منفی مهریههای بالا برشمرد و بیان کرد: تعیین مهریههای سنگین علاوه بر فشار مالی زیادی که بر مردان وارد میکند در برخی موارد، به عنوان ابزاری برای تهدید یا فشار بر مردان استفاده میشود، که این امر میتواند به تنشها و مشکلات خانوادگی منجر شود. در برخی موارد نیز، حتی اگر زن دارای حق مهریه باشد، ممکن است نتواند آن را به راحتی دریافت کند. مشکلات قانونی و قضایی میتواند مانع از اجرای مؤثر این حق شود.
وی خاطرنشان کرد: پس نتیجهگیری میشود به طور کلی، مهریه میتواند به عنوان یک ابزار برای تضمین حقوق زنان عمل کند، اما تأثیر آن بستگی به شرایط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دارد. برای اینکه مهریه واقعاً به عنوان یک حمایت مؤثر عمل کند، لازم است که قوانین و رویههای مربوط به آن به گونهای اصلاح شوند که از سوءاستفاده جلوگیری کرده و حقوق زنان را به نحو مؤثرتری تضمین کنند.
جوانمرد در رابطه با مهریههای غیرمتعارف و عجیب مثل یک کیلو بال مگس، اعضای بدن زوج و ... که به تازگی باب شده است، گفت: مهریههای غیرمتعارف میتوانند به ترویج فرهنگ مادیگرایی و کاهش ارزشهای معنوی در ازدواج کمک کنند. این امر میتواند تأثیرات منفی بر روی نسلهای آینده داشته باشد. این مهریهها میتواند مشکلات متعددی را برای زوجین و خانوادهها ایجاد کند و نیاز به بررسی و اصلاح قوانین و رویهها در این زمینه احساس میشود تا از سوءاستفاده جلوگیری شده و حقوق زنان به نحو مؤثرتری تضمین شود.
خانوادهها در تعیین میزان مهریه به چه مواردی باید دقت کنند؟
تعیین میزان مهریه یک موضوع حساس و مهم در فرآیند ازدواج است و خانوادهها باید به چندین مورد کلیدی دقت کنند تا از بروز مشکلات در آینده جلوگیری کنند. از جمله این موارد میتوان به تناسب مهریه با توان مالی زوج، توجه به فرهنگ و سنتهای محلی در ازدواج، تناسب مهریه با با شرایط اجتماعی زوجین، توجه به حقوق زن، مشاوره با افراد مطلع و آگاه با مسائل حقوقی، توجه به تأثیرات روانی مهریه بر زوجین و تناسب مهریه با میزان تحصیلات و شغل زوجین اشاره کرد.
وی یادآور شد: خانوادهها باید توان مالی خود را در نظر بگیرند و مهریهای تعیین کنند که پرداخت آن برای زوجین ممکن باشد. هر منطقه و فرهنگی دارای آداب و رسوم خاصی در مورد مهریه است. خانوادهها باید به این نکات توجه کنند و مهریهای تعیین کنند که با فرهنگ محلی سازگار باشد. همچنین خانوادهها باید به وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه توجه کنند. مهریههای بسیار بالا ممکن است باعث ایجاد تنش و فشار در روابط اجتماعی شود. مهریه باید با توجه به سطح تحصیلات و شغل طرفین تعیین شود. این موضوع میتواند نشاندهنده احترام به شخصیت و تواناییهای فردی باشد. خانوادهها باید به اهداف مشترک زوجین در ازدواج توجه کنند و مهریه نباید به عنوان ابزاری برای کنترل یا تهدید طرف مقابل استفاده شود. مهریه باید به گونهای تعیین شود که حقوق زنان را محترم بشمارد و آنها را در موقعیت امنتری قرار دهد. این موضوع میتواند به تقویت روابط زناشویی کمک کند. مشاوره با افراد مطلع، مانند وکلا یا مشاوران خانواده، میتواند به خانوادهها کمک کند تا تصمیمات بهتری در مورد تعیین مهریه اتخاذ کنند. خانوادهها باید به تأثیرات روانی تعیین مهریه بر روی زوجین توجه کنند. تعیین مهریههای سنگین ممکن است باعث ایجاد اضطراب و نگرانی در طرفین شود. خانوادهها باید آماده باشند تا در صورت نیاز، درباره میزان مهریه مذاکره کرده و آن را تغییر دهند. انعطافپذیری میتواند به ایجاد یک رابطه سالمتر کمک کند.
موارد تضمین حقوق زوجات به غیر از مهریه
این مقام قضایی با تاکید بر اینکه خانمها میتوانند به جای مهریه، حقوق و مزایای دیگری را از زوج طلب کنند که هم بازدارندگی داشته باشد و هم به تأمین حقوق آنها کمک کند، عنوان کرد: از مهمترین این موارد میتوان به توافق بر سر نفقه، حق طلاق، شروط ضمن عقد، حق حضانت فرزند، توافق بر سر داراییها، حق تحصیل و شغل، حق استفاده از مسکن، توافق بر سر بیمه و حمایتهای اجتماعی اشاره کرد.
وی اضافه کرد: خانمها میتوانند در عقد نکاح، توافق کنند که زوج موظف به پرداخت نفقهای مشخص باشد. این موضوع میتواند شامل هزینههای زندگی، آموزش، درمان و سایر نیازهای ضروری باشد. زوج همچنین میتواند حق طلاق را به عنوان شرط ضمن عقد در قرارداد ازدواج درج کند. این حق به آنها این امکان را میدهد که در صورت بروز مشکلات جدی، بتوانند طلاق بگیرند. در صورت داشتن فرزند، خانمها میتوانند در مورد حق حضانت و نگهداری فرزندان توافق کنند. این موضوع میتواند به امنیت و آرامش خاطر آنها کمک کند. خانمها میتوانند در مورد نحوه تقسیم داراییها و اموال مشترک توافق کنند. این موضوع میتواند شامل تعیین سهم هر یک از طرفین در اموال مشترک باشد. زوجین میتوانند توافق کنند که زوج موظف است از حق تحصیل و کار آنها حمایت کند و مانع پیشرفت شغلی یا تحصیلی آنها نشود. همچنین خانمها میتوانند تضمین کنند که در صورت بروز مشکلات، حق استفاده از مسکن مشترک یا مسکن مستقل را خواهند داشت. خانمها میتوانند از زوج بخواهند که بیمه درمانی و حمایتهای اجتماعی لازم را برای خود و فرزندانشان فراهم کند. زوجین میتوانند توافق کنند که در تصمیمگیریهای مهم خانوادگی، نظر خانم مورد توجه قرار گیرد و مشاوره داده شود.
جوانمرد بیان کرد: با توجه به این موارد، خانمها میتوانند حقوقی را طلب کنند که نه تنها بازدارندگی داشته باشد بلکه به تأمین امنیت و رفاه آنها نیز کمک کند. مهم است که این توافقات به صورت رسمی و قانونی ثبت شوند تا اعتبار لازم را داشته باشند. همچنین، مهم است که طرفین قبل از ازدواج به توافقات خود فکر کنند و از مشاوره حقوقی استفاده کنند تا از بروز مشکلات آینده جلوگیری شود.
آیا قانون مدونی برای ساماندهی موضوع مهریه و جلوگیری از تعیین مهریههای بالا و نامتعارف وجود دارد؟
وی در رابطه با قوانین موجود به منظور ساماندهی به موضوع مهریه، گفت: در ایران، مهریه یکی از ارکان اصلی عقد نکاح است و بر اساس قوانین مدنی کشور، به ویژه ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، تعیین مهریه به توافق طرفین بستگی دارد. این قانون به زوجین اجازه میدهد تا هر مبلغ و یا نوع مالی را به عنوان مهریه تعیین کنند، به شرطی که این مهریه مشروع باشد. ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به تعیین مهریه و شرایط آن اشاره دارد و تأکید میکند که مهریه باید معین و مشروع باشد. در برخی موارد، قاضی میتواند مهریههای بسیار بالا یا نامتعارف را رد کند، به ویژه اگر آن را غیرمنصفانه یا غیرقابل پرداخت بداند. اما این موضوع به طور کلی بستگی به قاضی و شرایط خاص هر پرونده دارد
اصلاحات قانونی
جوانمرد ادامه داد: در سالهای اخیر، بحثهایی درباره لزوم اصلاح قوانین مربوط به مهریه و ایجاد محدودیتهای بیشتر برای جلوگیری از تعیین مهریههای نامتعارف مطرح شده است. این اصلاحات هنوز به طور کامل به اجرا در نیامدهاند و نیاز به بررسیهای بیشتری دارند. درعمل، قضات محترم ممکن است در موارد خاص با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی زوجین تصمیمگیری کنند. این تصمیمات میتوانند به عنوان یک نوع رویه قضایی در نظر گرفته شوند. به طور کلی، اگرچه قانونی مدون برای محدود کردن مهریههای نامتعارف وجود ندارد، اما قوانین موجود و رویههای قضایی میتوانند در برخی موارد به ساماندهی این موضوع کمک کنند.
نقش رسانهها در فرهنگسازی و افزایش آگاهی عمومی نسبت به موضوع مهریه
وی با بیان اینکه رسانهها نقش مهمی در شکلدهی به نگرشها و رفتارهای اجتماعی در زمینه مهریه و مسائل مرتبط با آن دارند. یادآور شد: رسانهها میتوانند از طریق برنامههای آموزشی، مقالات و مستندات، اطلاعات لازم درباره مهریه، حقوق و وظایف زوجین را به جامعه منتقل کنند. این آگاهی میتواند به زوجین کمک کند تا تصمیمات بهتری در مورد مهریه بگیرند. ضمن آنکه رسانهها میتوانند فضای گفتوگو درباره مهریه و مسائل مربوط به آن را فراهم کنند. با برگزاری میزگردها، مصاحبهها و برنامههای تلویزیونی، میتوانند نظرات مختلف را به بحث بگذارند و به تغییر نگرشهای سنتی کمک کنند. همچنین رسانهها میتوانند با انتقاد از مهریههای نامتعارف و تأثیرات منفی آن بر خانوادهها و جامعه، به تغییر نگرشها کمک کنند. این انتقادات میتواند به ایجاد فشار اجتماعی برای تعیین مهریههای منطقیتر و معقولتر منجر شود. پوشش اخبار مربوط به دعاوی مهریه و مشکلات ناشی از آن، میتواند توجه جامعه را به این مسائل جلب کند و به بحثهای عمومی درباره آن دامن بزند.
وی اضافه کرد: رسانهها میتوانند با انتشار نظرات کارشناسان و تحلیلگران، تأثیرگذار بر سیاستگذاریهای دولت در زمینه مهریه باشند. این تحلیلها میتوانند به تدوین قوانین جدید یا اصلاح قوانین موجود کمک کنند. با معرفی زوجهایی که با توافق و تفاهم در مورد مهریه زندگی موفقی داشتهاند در رسانهها، میتوان الگوهای مثبت را به جوانان معرفی و دیگران را تشویق به اتخاذ رویکردهای مشابه کرد. رسانهها همچنین میتوانند با بررسی تأثیرات فرهنگی و اجتماعی مهریه بر خانوادهها و جامعه، به درک بهتری از چالشها و فرصتهای موجود دست یابند. در نهایت، رسانهها میتوانند با ایفای نقش مؤثر خود در زمینه مهریه، به ارتقای سطح آگاهی جامعه و تغییر نگرشها کمک کنند و در نتیجه، به بهبود وضعیت خانوادهها و جامعه کمک کنند.
کلام آخر...
بر پایه این گزارش؛ ساماندهی قانون در موضوع مهریه به دلایل متعددی اهمیت دارد. اولاً، تعیین چارچوبهای قانونی مشخص میتواند به کاهش منازعات خانوادگی کمک کند و حریم خصوصی زوجین را حفظ کند.
ثانیاً، با ساماندهی مهریه، حقوق زن و مرد به وضوح مشخص میشود و از بروز سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری میکند.
ثالثاً، قوانین دقیقتر میتواند به تسهیل فرآیندهای طلاق و حل اختلافات مالی کمک کند. همچنین، بررسی و تعیین نوع و مقدار مهریه در چارچوب قوانین میتواند به جلوگیری از فشارهای اجتماعی و فرهنگی منجر شود. در نهایت، ساماندهی قانون مهریه به افزایش آگاهی عمومی و فرهنگسازی در این زمینه کمک میکند.
در کنار این اصلاحات قانونی، خانوادهها و رسانهها میتوانند در کاهش آمار زندانیان بدهکار مهریه نقش تعیینکننده ایفا کنند. خانوادهها باید توجه کنند که مهریه بالا ضامن خوشبختی جوانان نیست و تا حد ممکن در زمان ثبت عقد امتیازات و حقوق قانونی قابل استیفا را برای فرزندان خود در نظر بگیرند. رسانهها نیز با افزایش آگاهیهای عمومی و فرهنگسازی در رابطه با موضوع مهریه میتوانند به کاهش آسیبهای این موضوع کمک کنند.
انتهای پیام/