پیامد‌های جنایت آمریکا در ویتنام؛ از عامل نارنجی چه می‌دانیم؟
خبرگزاری میزان - آمریکا در ۱۰ آگوست ۱۹۶۱ تقریبا ۱۲ میلیون گالن عامل نارنجی (orange agent) را بر فراز ویتنام جنوبی پرتاب کرد.
ویتنام از آن زمان ۱۰ آگوست (۲۰ مرداد) را به‌عنوان روز قربانیان ویتنامی عامل نارنجی/دیوکسین انتخاب کرده است.
ماندگارترین اثر جنگ آمریکا در ویتنام سم علف‌کشی است که به نام عامل نارنجی شناخته می‌شود.
پایگاه میلیتری دات‌کام نوشت که از میان تمام نقض‌های قوانین پیرامون جنگ ویتنام، یکی از ماندگارترین آن‌ها استفاده از عامل نارنجی است.
ارتش آمریکا در طی یک دوره ۱۰ ساله نزدیک به ۱۲ هزار مایل مربع از جنگل‌های ویتنام را با سم‌های شیمیایی از بین برد تا مناطق وسیعی از جنگل را به بهانه مقابله با نظامیان ویتنامی پاکسازی کند.
حال با گذشت بیش از ۶۰ میراث عامل نارنجی فقط بیماری‌ها، نقایص مادرزادی و ادامه جنگل‌زدایی در ویتنام نیست. همچنین این پرسش در مورد مسئولیت قانونی آمریکا در مورد استفاده از سم گیاه‌کش، چگونگی پاکسازی خسارت ناشی از این ماده تولید شده از سوی ارتش آمریکا و نحوه مراقبت از قربانیان آن بی‌پاسخ مانده است.
عامل نارنجی چیست؟
عامل نارنجی یکی از سری علف‌کش‌های شیمیایی است که در طول جنگ ویتنام مورد استفاده قرار گرفت. این طیف که به‌عنوان علف‌کش‌های رنگی یا «علف‌کش‌های رنگین کمانی» شناخته می‌شود، شامل عوامل سبز، صورتی، آبی، بنفش و سفید به همراه ۳ نوع عامل نارنجی بود. آن‌ها را می‌توان با یک نوار رنگی در اطراف مخازن حاوی ماده شیمیایی شناسایی کرد.
از بین تمام علف‌کش‌های مورد استفاده در ویتنام جنوبی، تنها عامل نارنجی متفاوت از موادی برای کاربرد تجاری که به آسانی در آمریکا در دسترس بودند، فرموله شد.
این ماده در سال ۱۹۴۰، چند دهه قبل از دخالت آمریکا در ویتنام و حتی قبل از ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم ساخته شد. عامل نارنجی در آمریکا به‌عنوان یک برگ‌زدای کشاورزی استفاده می‌شد، زیرا این توانایی را داشت که برخی از گیاهان را از بین ببرد در حالی که برخی دیگر را تحت تاثیر قرار نمی‌داد.
دولت آمریکا ۹ شرکت آمریکایی را مجبور کرد که عامل نارنجی را برای استفاده نظامی بسازند. در این زمان، عامل نارنجی کاملا در انحصار ارتش آمریکا بود، که حمل‌ونقل، ذخیره‌سازی و استفاده از آن را کنترل می‌کرد.
این ماده شیمیایی خود مخلوطی از ۲ علف‌کش ۲,۴-D و ۲,۴,۵-T است. هر دوی مواد تشکیل‌دهنده عامل نارنجی به علف‌کش‌های رایج در کشاورزی صنعتی آمریکا تبدیل شدند. ۲,۴-D هنوز هم امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما استفاده از ۲,۴,۵-T در غرب در سال ۱۹۸۵ به پایان رسید. مشکل ۲,۴,۵-T فرآیند تولید آن است؛ خود این فرآیند ماده شیمیایی را با یک محصول جانبی آلوده می‌کند، ماده‌ای به نام TCDD، یک دیوکسین.
دیوکسین‌ها آلاینده‌های آلی پایدار هستند که به‌عنوان «مواد شیمیایی برای همیشه» نیز شناخته می‌شوند.
در حالی که عامل نارنجی به‌طور کلی به سرعت خشک می‌شود و در صورت برخورد نکردن به خاک، برگ یا علف در معرض نور خورشید شکسته می‌شود، اما آلاینده‌های دیوکسین TCDD موجود در عامل نارنجی این‌طور نیستند. TCDD یک ماده سرطان‌زا برای انسان و مضرترین دیوکسین است.
شرکت شیمیایی مونسانتو در اوایل سال ۱۹۶۲ گزارش داده بود که TCDD موجود در عامل نارنجی می‌تواند سمی باشد. کمیته مشاوره علمی رئیس‌جمهور وقت آمریکا نیز همان سال این موضوع را به رئیس ستاد مشترک ارتش این کشور گزارش کرد.
پیامد‌های مرگبار استفاده آمریکا از عامل نارنجی
اگرچه استفاده از «عامل نارنجی» در دهه ۱۹۷۰ میلادی متوقف شد، اما مردم ویتنام همچنان با پیامد‌های استفاده آمریکا از این ماده سمی در جریان جنگ علیه کشورشان رنج می‌برند.
بر اساس ارزیابی‌ها، میلیون‌ها آمریکایی و ویتنامی همچنان به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر استفاده آمریکا از «عامل نارنجی» قرار دارند؛ باید توجه داشت که آمار دقیقی در این رابطه وجود ندارد.
در عین حال، آمار‌ها نشان می‌دهند که حدود ۵ میلیون ویتنامی در معرض «عامل نارنجی» قرار گرفتند؛ ضمن این که حدود ۲۰۰ هزار کودک ویتنامی با نقص‌های مادرزادی ناشی از این سم متولد شدند.
استفاده آمریکا از «عامل نارنجی» در جنگ علیه ویتنام سبب شد تا میلیون‌ها هکتار از جنگل‌ها و زمین‌های کشاورزی این کشور از بین برود.
بیماری‌های ناشی از استفاده «عامل نارنجی» عبارتند از: آمیلوئیدوز، نقایص شدید مادرزادی، رشد غیرطبیعی جنین یا سقط جنین، سرطان مثانه، لوسمی، بیماری کلراکن یا آکنه فرم، دیابت (نوع ۲)، لنفوم هوچکین. کم کاری تیروئید، بیماری ایسکمی قلبی، مولتیپل میلوما، لنفوم غیر هوچکین، بیماری پارکینسون، نوروپاتی محیطی، پورفیریا، سرطان پروستات، سرطان‌های تنفسی (سرطان ریه)، سارکوم بافت نرم.
عوارض ناشی از قرار گرفتن در معرض عامل نارنجی تهدید کننده زندگی بود و باعث مرگ شد؛ بیش از ۳۰۰ هزار کهنه سرباز آمریکا و بیش از ۴۰۰ هزار ویتنامی بر اثر قرار گرفتن در معرض عامل نارنجی از سال ۱۹۶۲ تا ۱۹۷۱ جان خود را از دست دادند.
شدت اثرات بستگی به این دارد که چه مقدار از ماده شیمیایی سمی در طول قرار گرفتن در معرض، وارد بدن شده است.
افراد از طرق مختلفی در معرض مواد شیمیایی موجود در عامل نارنجی قرار گرفتند؛ نفس کشیدنش، بلعیدن، جذب از طریق پوست با تماس فیزیکی با علف کش، جذب آن از طریق چشم، دهان یا زخم‌های پوستی.
انتهای پیام/