خرافات، باعث انقراض و نابودی کفتارهای ایرانی شده است

امیررضا چهارراهی کارگردان و تهیه‌کننده مستند «حیات‌وحش شمال شرقی» در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان درباره داستان این مستند اظهار کرد: مستند «حیات‌وحش شمال شرقی» در ۸ قسمت ۳۰ دقیقه‌ای تولید و روایت تنوع زیستی استان‌های شمال شرق کشور با محوریت استان خراسان رضوی و تمرکز بر ارتفاعات پهنه کپه داغ، رشته‌کوه هزار مسجد و پارک ملی تندوره را به تصویر کشیده است. 

وی ادامه داد: مستند «حیات‌وحش شمال شرقی» از مرحله پیش‌تولید تا پایان تدوین حدود ۵ سال به طول انجامیده و جمعه‌ها ساعت ۲۲ از شبکه مستند پخش می‌شود. این مجموعه مهم‌ترین گونه‌های جانوری مانند پلنگ، گرگ، کفتار، شغال، روباه، کرکس ریش‌دار یا همان «هما»، کرکس سیاه، کرکس معمولی را به تصویر کشیده و به نحوه زیست و شیوه تغذیه آن‌ها می‌پردازد. 

چهارراهی در مورد مطالعات انجام شده به منظور تهیه یک مستند علمی و درباره حیات‌وحش بیان کرد: مستند «حیات‌وحش شمال شرقی» بر اساس توپوگرافی منطقه از لحاظ سازندهای موجود در کپه‌داغ آن‌هم توسط مشاوره‌های اساتید زمین‌شناس، گیاه‌شناس و جانورشناس تبیین شده و در گام بعد برای ساخت اثر اقدام شده است. 

وی ویژگی‌های مستند «حیات‌وحش شمال شرقی» را مورد بررسی قرارداد و افزود: ویژگی منحصر به فرد مجموعه مستند «حیات‌وحش شمال شرق» تصویربرداری هوایی از پلنگ ایرانی در لابه‌لای پستی و بلندی‌های کوهستان است که برای اولین بار در کشور انجام شده و این اثر را از سایر مستندات متمایز کرده است. 

این مستندساز تاکید کرد: انگیزه من برای ساخت این مستند از جایی آغاز شد که به کوه هزار مسجد رفته بودم و شاهد حضور چندین پلنگ در همان نقطه شدم ازآنجاکه این گربه‌سانان بزرگ به دنبال گله‌های کل و بز بوده و دائما در حال جابجایی هستند، دیدن آن‌ها به ندرت امکان‌پذیر است. در این مستند به کفتارهای راه‌راه ایرانی اشاره شده است که برخلاف کفتارهای آفریقایی بسیار زیبا هستند. این کفتارهای زیبا قربانی خرافات مردم شده و پرداختن به این نوع خرافات در بین مردم باعث انقراض و نابودی کفتاره‌های راه راه شده است. 

چهارراهی به گونه گرگ خاکستری اشاره و اهمیت این موجود را مورد بررسی قرارداد و افزود: اگرچه گرگ گونه‌ای از حیوانات وحشی و درنده محسوب می‌شود اما اهمیت حضور او در طبیعت غیرقابل‌انکار است و چرخه‌ای که در طبیعت به‌واسطه او تکمیل می‌شود یک اکوسیستم مهم را در پی دارد و چنانچه این موجود نابود شود عواقب بسیار بدی را برای محیط زیست به همراه خواهد داشت. 

این مستندساز طبیعت، به نوعی کرکس در منطقه شمال شرقی ایران اشاره و بیان کرد: نوعی کرکس که به همای سعادت معروف است در منطقه شمال شرق ایران زیست می‌کند. این‌گونه خاص از کرکس‌ها را کرکس ریش‌دار نیز می‌نامند. تغذیه او از استخوان است و زمانی که همه حیوانات از گوشت موجود شکار شده استفاده کردند و تنها استخوان‌های برجا ماند، این کرکس وارد میدان می‌شود. او به‌واسطه اسید قوی معده خود استخوان‌های بلعیده‌شده را هضم می‌کند بدین ترتیب طبیعت پاکیزه می‌ماند. 

وی به خاطرات خود در زمان ضبط برنامه اشاره و بیان کرد: از آنجا که یک مستندساز در طبیعت هستم همراه با رخدادها و حوادث متعدد دست پنجه نرم می‌کنم. زمانی که برای فیلم‌برداری از یک پلنگ که بر روی لاشه یک سگ قرارگرفته بود به این حیوان نزدیک شدم چون فاصله استاندارد را رعایت نکرده بودم و بیش از اندازه لازم به سمت پلنگ حرکت کردم سبب ترس و وحشت پلنگ شدم و او به سمت من یورش آورد، اما در حالی که می‌توانست صدمات سختی را بر من وارد کند تنها به یک پنجه کشیدن بر روی بدنم اکتفا کرد و از محل دور شد. حیوانات، حتی حیوانات وحشی تنها زمانی به انسان حمله می‌کنند که توله داشته و آنرا در خطر ببینند و یا اینکه احساس کنند انسان در حال تهدید آن‌ها است. 

چهارراهی با اشاره به مشکلات مستندسازان، تاکید کرد: یکی از مشکلاتی که همه مستندسازان عرصه محیط‌زیست با آن دست‌به‌گریبان هستند این است که تنها تلویزیون، مشتری مستندهای حیات‌وحش ایران است و به همین دلیل سازمان صدا و سیما در عقد قرارداد با مستندسازان تمامی امتیازهای داخلی و خارجی را از آن خود می‌کند. 

وی افزود: گفت‌وگوهایی انجام شده تا سازمان صدا و سیما بتواند در کشورهای همجوار مستندهای حیات وحش را اکران و پخش کند اما متاسفانه این موضوع تاکنون به مرحله اجرا نرسیده است. موضوع دیگر نوع شیوه پرداخت دستمزد توسط صدا و سیماست. شیوه پرداخت دستمزد در این سازمان به مستندسازان به صورت اقساط است و این امر با توجه به تورم اقتصادی سبب می‌شود دستمزدی محدود به دست تولیدکننده محتوای حیات‌وحش برسد که از هزینه‌های انجام شده کمتر است. 

چهارراهی علت ادامه کار توسط مستندسازان را علاقه آنان نسبت به ایران دانست و بیان کرد: نگاه به آفرینش خداوند متعال و یادآوری آن به یکدیگر نوعی عبادت است. خداوند متعال در قرآن کریم اشاره دارد که آنچه در زمین و آسمان است در تسخیر تو (انسان) بوده تا به یادآورید عظمت خداوند متعال را؛ از این‌رو تولید و ساخت فیلم مستند در مورد حیات‌وحش برای فعالان این حوزه جذاب و دوست داشتنی است. 

این مستندساز، شکل‌گیری انجمنی صنفی را نیاز فعالان عرصه مستندسازی خصوصا در بخش حیات‌وحش دانست و تاکید کرد: برای کسب حقوق و حمایت از مستندسازان نیاز است تا حرکت‌های شکل بگیرد از جمله این کارها ایجاد یک انجمن صنفی است البته شروع به کار این انجمن به تنهایی کافی نیست و فراهم شدن زیرساخت‌ها اهمیت بسیاری دارد. شبکه مستند سیما تلاش بسیاری را در جهت کمک به مستندسازان می‌کند و حمایت ویژه‌ای از آنان دارد اگرچه ابرازی محدود در دست دارد که اجازه حرکت و حمایت بیشتر را به او نمی‌دهد. 

انتهای پیام/