در «قصه دلبری» بسیاری از نکات جذاب زندگی شهید حذف شد/ «قصه دلبری» قصه تبدیلشدن نفرت به عشق ابدی
محمدعلی جعفری متولد ۱۳۶۴ است که پیش از این کتابهایی در حوزه زندگینامه داستانی شهدا و بزرگان نوشته است. «شغل شریف» را میتوان اولین کتاب او در حوزه داستان کوتاه دانست که در کنار آثار پرمخاطب و پرفروشی، چون «قصه دلبری» و «عمار حلب» توانست نظر مخاطبان را جلب کند.
میزان -«قصه دلبری» درباره چیست؟
محمدعلی جعفری- «قصه دلبری» کتابی در ارتباط با زندگی محمدحسین محمدخانی است که به عنوان مدافع حرم به شهادت رسید.
میزان -انگیزه پرداختن به زندگی این شهید از کجا شروع شد؟
محمدعلی جعفری-از دوره دانشجویی با شهید رفاقتی داشتم و بعد از شهادتش میخواستم کاری برایش انجام دهم. بر همین اساس مشغول مصاحبه برای انتشار زندگینامهای از وی شدم. در جلساتی که با همسر شهید داشتم، متوجه شدم که خاطرات وی ظرفیت پرداختن به صورت مشترک را دارد بنابراین تصمیم گرفتم تا مصاحبهها با همرزمان وی در قالب یک کتاب با عنوان «عمار حلب» و مصاحبه با همسرش در کتاب دیگری با عنوان «قصه دلبری» آورده شود.
میزان-به عنوان دوست قویمی شهید محمدخانی؛ بارزترین خصوصیت شخصیتی این شهید را چه میدانید؟
محمدعلی جعفری- محمدخانی فرد شاخص و خاصی بود. آدم پرجنب و جوش، برونگرا و فعالی بود که در همه جا حضور پررنگ داشت بنابراین طبیعتا زندگی جذابتری نسبت به آدمهای آرام و ساکت دارد. وی همه جا حضور داشته و ظهور و بروز خوبی در فضاهایی که فعال بوده نشان داده است.
سال ۸۱ تا ۸۲ به دانشگاه آزاد یزد وارد شد و در آن زمان زلزلهای در بم رخ داد، او جزو اولین کسانی بود که برای کمک به زلزلهزدگان بم رفت و جزو آخرین نفراتی بود که از آنجا بازگشت. فعالیت در مراسم شهدای گمنام داشت و هر جا قرار بود شهید گمنامی بیاورند به آنجا میرفت او جزو کسانی بود که در مناطق محروم کار کرد و در نهایت هم به سوریه رفت. او در زندگیاش به امام حسین و شهدا ارادت ویژهای داشت و امر از خصوصیات شخصیتی او بود.
میزان -پروسه نگارش چقدر طول کشید؟
محمدعلی جعفری- از مصاحبه تا نگارش چیزی حدود ۶ ماه طول کشید.
میزان-جداسازی مصاحبههای همرزمان از همسر شهید از کجا نشات گرفت؟
محمدعلی جعفری- در این مصاحبهها چیزی که برای همسرش خوشایند نبود از جمله نفرت وی که بعد از ازدواج این نفرت به عشق تبدیل شد و نقطه قوتی در زندگی ایشان بود که در کنار فراز و نشیبهای زندگی مشترک ظرفیتهای بالای قصه دلبری را اثبات میکرد.
میزان-زندگی شهید محمدخانی چه ویژگی قابل توجهی برای جداسازی داشت و این کتاب چه دستاوردی برای مخاطبش دارد؟
محمدعلی جعفری- اینکه شهید محمد خانی زندگی مذهبی بسیار شاد و دلنشینی داشت باعث شد تصور ذهنی جامعه از آدمهای مذهبی که همیشه دربارهاشان فکر میشود چندان دنبال شادی نیست، را تغییر دهیم.
با اینکه فضای زندگی شهید بسیار مذهبی است، ولی چاشنی همه اینها عشق، محبت و خوشحالی بود که در زندگیشان وجود داشت. این سبک زندگی میتواند برای ما و مخصوصا مخاطبان جوان که میخواهند ازدواج کنند یک الگو باشد.
میزان-آیا پس از گفتگوهایی که با همسر شهید داشتید، نکاتی وجود داشت که در زمان انتشار کتاب به هر دلیلی حذف شود؟
محمدعلی جعفری-سفرهایی که همسر شهید با محمد خانی رفته بود از بخشهای بسیار جذاب این کتاب بود که البته شاید ربطی به زندگی مشترک نداشت و مشاهدات زندگی همسر شهید محسوب میشد. همچنین در بخشهایی، همسر شهید محمدخانی نسبت به انتشار برخی موارد رضایت نداشت که تمامی آنها از کتاب «قصه دلبری» حذف شد. او میخواست منیت در اثر وجود نداشته باشد و همسر شهید، محور داستان قرار نگیرد بلکه بیشتر به خود شهید پرداخته شود.
بخشی مربوط به صحبت ۲۰ دقیقهای بود که حاج قاسم سلیمانی بعد از شهادت محمدخانی با همسرش داشت. همسر محمد خانی خواست این بخش نیز از کتاب درآورده شود و از نظر من تمام این حذفیات یک نوع فداکاری بود که همسری شوهرش را در راه خدا میدهد و در بازگویی خاطراتش تنها رسالت خود را پرداختن به شهید میداند.
میزان-«قصه دلبری» از کتابهای پرمخاطب و پرفروش انتشارات روایت فتح بوده است. شما به عنوان نویسنده اثر، عامل اصلی که توانست «قصه دلبری» را از میان هزاران کتاب درباره شهدا به اثری شاخص تبدیل کند چه میدانید؟
محمدعلی جعفری-بخشی از دلایل با استقبال روبهرو شدن «قصه دلبری» عنایت خود شهید بود و از محاسبات دنیوی نیز یکی از مواردی که باعث معرفی هر چه بهتر کتاب شد، این بود که مخاطبان خود مبلغ کتاب شدند. گاه ظرفیتهای ویژهای برای برخی کتابها ایجاد میشود تا یک اثر تبلیغ شود، اما این موضوع برای «قصه دلبری» اتفاق نیفتاد و مخاطبان در اینستاگرام، تلگرام و صفحات مجازیشان بخشهایی از متن داستان را منتشر میکردند و نسبت به این کتاب ابراز احساسات داشتند. این موضوع در ایجاد علاقمندی به خواندن «قصه دلبری» بسیار موثر بود.
آنچه فکر میکنم در جذب مخاطب موثر بود این بود که من به عنوان نویسنده سعی کردم شیفتگی نسبت به شخصیت نشان ندهم و با روایت صادقانه درک مسائل مختلف را به مخاطب واگذار کنم. من معتقدم سبک زندگی آدمهای دهه نود با دهه شصت بسیار متفاوت است و ما تجربه خواندن کتابهای دفاع مقدس را پیش از این داشتهایم، بنابراین باید زندگی دهه نود را روایت کنیم. برخی از نویسندگان میخواهند که به فضای زندگی امروز ورود پیدا نکنیم درحالی که مخاطب امروزی نیاز به سبک زندگی عاشقانه و مذهبی دارد.
بر همین اساس یکی از موارد تاثیرگذار بر مخاطب را میتوان بهروز بودن اثر وصادقانه روایت شدن آن برای خوانندگان دانست.
میزان-تاکنون این کتاب چند بار تجدید چاپ شده است؟
محمدعلی جعفری-در این مدت کار تبلیغاتی ویژهای برای این کتاب نشده، اما چاپ ششم آن نیز به بازار آمده واگر این کتاب پشت هم منتشر میشد شاید تعداد بیشتری تیراژ را روانه بازار میکرد. تا امروز تقریبا ۱۲ تا ۱۳ هزار جلد از این نسخه به بازار آمده است.