پیمان امنیتی آکوس؛ هدف غرب از تقویت زیردریایی‌های هسته‌ای چیست؟

خبرگزاری میزان - کشور‌های غربی همواره با کمک متحدانشان سعی در افزایش نفوذ خود در بخش شرقی کره زمین، یعنی آسیا داشته‌اند.

یکی از اهداف افزایش این نفوذ تحت فشار قرار دادن کشور‌های رقیب از جمله چین، است.

یکی از پیمان‌های بحث‌برانگیز کشور‌های غربی و متحدانشان برای پیشبرد این موضوع، پیمان موسوم به «آکوس» است.

برخی کارشناسان، می‌گویند که پیمان آکوس، AUKUS، بین آمریکا، انگلیس و استرالیا با ایجاد فرصت برای استرالیا در جهت دستیابی به زیردریایی‌های هسته‌ای، استراتژی دفاعی و توانایی‌های آینده استرالیا را به طور قابل توجهی تغییر می‌دهد. 

تاکید این پیمان بر دستیابی به زیردریایی‌های هسته‌ای باعث ایجاد اصطکاک بین استرالیا و چندین کشور جنوب شرقی آسیا شده و این نگرانی‌ را برانگیخته است که آکوس می‌تواند باعث ایجاد یک مسابقه تسلیحاتی و افزایش تنش‌های نظامی در آسیا شود.

تاکید بر این نگرانی‌ها به دلیل عدم اطمینانی است که به طور خصوصی از سوی چندین مقام دفاعی جنوب شرقی آسیا ابراز شده است. 

یکی از نگرانی‌های اصلی این است که زیردریایی‌های هسته‌ای استرالیا ممکن است به طور مخفیانه در داخل آب‌های سرزمینی کشور‌های جنوب شرقی آسیا فعالیت کنند. 

در همین حال، «گرانت شاپس»، وزیر دفاع انگلیس در اظهاراتی در کنفرانس حزب محافظه‌کار در منچستر از نهایی شدن قراردادی به ارزش ۴ میلیارد پوند (۴.۹ میلیارد دلار، ۴.۶ میلیارد یورو) با شرکت تسلیحاتی «بی‌اِی‌ای سیستمز» برای آغاز کار بر روی ساخت یک زیردریایی تهاجمی جدید هسته‌ای خبر داد.

به‌عنوان بخشی از پیمان امنیتی موسوم به آکوس (استرالیا-انگلیس-آمریکا)، شرکا از اوایل دهه ۲۰۳۰ در تلاش برای مقابله با آنچه «جاه‌طلبی‌های نظامی رو به رشد چین در سراسر اقیانوس هند و اقیانوس آرام» می‌خوانند، زیردریایی‌های هسته‌ای را به استرالیا عرضه خواهند کرد.

وزیر دفاع انگلیس، گفته است که این سرمایه‌گذاری چند میلیارد پوندی در برنامه زیردریایی آکوس به ارائه قابلیت‌های بلندمدت مورد نیاز انگلیس کمک می‌کند.

اولین زیردریایی‌ها در انگلیس و سپس در استرالیا ساخته می‌شوند

پس از برگزیت (خروج انگلیس از اتحادیه اروپا)، لندن تمرکز خود را به منطقه هند و اقیانوس آرام، هم از نظر موقعیت امنیتی و هم از نظر روابط تجاری، معطوف کرده است. 

«چارلز وودبرن»، مدیر اجرایی بی‌اِی‌ای سیستمز، می‌گوید: این بودجه حمایت دولت را از شرکت ساخت زیردریایی تقویت کرده و به ما امکان می‌دهد طراحی را به بلوغ رسانده و در مهارت‌ها و زیرساخت‌های حیاتی برای حمایت از امنیت ملی بلندمدت خود سرمایه‌گذاری کنیم.

این شرکت، می‌گوید که ساخت زیردریایی هسته‌ای جدید را اواخر این دهه آغاز و تحویل آن را در پایان دهه ۲۰۳۰ انجام خواهد داد.

تا آن زمان، آمریکا و انگلیس متعهد شده‌اند که به دلیل آنچه «نگرانی از جاه‌طلبی‌های چین در منطقه» می‌خوانند، زیردریایی‌های هسته‌ای خود را به طور دوره‌ای در استرالیا مستقر کنند. 

اولین زیردریایی‌ها در انگلیس ساخته شده و تولید بیشتر آن در دهه ۲۰۴۰ به استرالیا منتقل می‌شود. 

پیمان آکوس و خشم کشور‌های متحد و کشور‌های رقیب

کانبرا، لندن و واشنگتن برای اولین بار در ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۱ اتحاد امنیتی تحت پیمان آکوس را اعلام کرده و گفتند که این اتحاد شامل حوزه‌های فعالیتی مانند هوش مصنوعی، مکانیسم‌های سایبری، جنگ الکترونیک، فناوری‌های کوانتومی و قابلیت‌های زیر دریا می‌شود. 

چین این پیمان را به دلیل «ذهنیت جنگ سرد» آن مورد انتقاد قرار داده است. 

این پیمان دفاعی جدا از پیمان اطلاعاتی موسوم به Five Eyes (پنج چشم) است که شامل کانادا و نیوزلند نیز می‌شود.

پیمان آکوس همچنین باعث ایجاد اختلاف بین فرانسه و استرالیا شد.

کانبرا پیش از امضای پیمان آکوس وعده خرید ۵۶ میلیارد یورویی زیردریایی‌های هسته‌ای از پاریس را داده بود.

کانبرا که قرارداد با فرانسه را بدون اطلاع قبلی لغو کرده بود، بعدا موافقت کرد که مبلغ ۵۵۵ میلیون یورو به‌عنوان غرامت به شرکت «ناوال گروپ»، یک شرکت تسلیحاتی فرانسوی بپردازد.

فرانسه اقدام استرالیا به لغو قرارداد و امضای پیمان آکوس را «زدن خنجر از پشت» توصیف کرد.

انتهای پیام/