سی‌اُمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «ما همانیم که می‌خوانیم» در تلاش است تا جامعه را از اهمیت مطالعه و نقش آن در سبک زندگی جامعه امروز مطلع کندو این حرکت را با رونق بخشی به کتابفروشی ها آغاز کند این در حالی است که افزایش قیمت پشت جلد کتاب های و در عین حال کاهش توان خرید خانوارها گسترش یافته و خرید کتاب به کمترین حد خود رسیده است.
به مناسبت این هفته برنامه ریزی های جدید در ساختار فرهنگی برخی نهادها دیده می‌شود اگرچه کوتاه مدت خواهند بوده ولی این امیدواری وجود دارد که بستر را برای افزایش سرانه مطالعه فراهم کند.
طبق اعلام مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای آغاز فعالیت «سامانه خرید از کتابفروشی» ، یارانه ای معادل ۱۰ میلیارد تومانی را درنظر گرفته و بر همین اساس نیز به هر کتابفروشی عضو سامانه در مرحله اول ۲۰ میلیون تومان اعتبار اختصاص داده شده است.
علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران نیز علاوه بر اشاره به «سامانه خرید از کتابفروشی» اعلاک کرد: اختصاص اعتبار ۲۰ میلیون تومانی به هر کتابفروشی از طریق این سامانه حداقل ۴۰ میلیارد تومان نقدینگی با خرید کتاب به سمت کتابفروشی‌ها سوق پیدا می‌کند.
وی افزود: در سامانه مذکور هر خریدار می‌تواند از یارانه ۲۵ درصدی در خرید کتاب بهره‌مند شود؛ بنابراین این فرصت فراهم شده تا کتابفروشی‌های عضو سامانه بتوانند حداقل چهار برابر مبلغ اختصاص یافته به‌عنوان اعتبار را جذب کنند و این موضوع طبیعتا گردش مالی کتابفروشی‌ها را تقویت می‌کند. به‌عبارتی این امکان فراهم شده تا حداقل ۴۰ میلیارد تومان نقدینگی با خرید کتاب به سمت کتابفروشی‌ها سوق پیدا کند.
مهمترین سرمایه اجتماعی انسان
علی معروفی آرانی فعال و منتقد فرهنگی نیز طی یادداشتی جایگاه کتاب و کتابخوانی در جامعه، تکنولوژی و کتابخوانی و عوامل پیش‌برنده یا بازدارنده موثر بر گسترش فرهنگ کتابخوانی در کشورمی داند و با شعار «کتاب و دانایی، مهمترین سرمایه اجتماعی انسان»به بیان اهمیت درونی ساز کتاب و کتابخوانی از دوران کودکی سخن می گوید.
وی تاکید دارد؛ توصیه به ترویج کتابخوانی، یکی از نکات مهمی است که رهبر معظم انقلاب در زمان حضورشان در نمایشگاه کتاب، خصوصاً از مدیران نمایشگاه و مدیران فرهنگی، مطالبه می‌کنند: «تأکید من بر ترویج مطالعه و کتابخوانی است. نه کتاب خریدن صِرف و نخواندن کتاب. مهم آن است که ما کتاب خواندن را ترویج بدهیم و توصیه بکنیم.»
معروفی آرانی ابراز کرد: ارائه و آموزش روش‌های مطلوب مطالعه مؤثر برای دانش‌آموزان و تشویق آنها به مطالعه کارآمد در زمان و مکان مناسب و تبدیل این آموزه‌ها به عادتی روزمره، یکی دیگر از عوامل ترغیب و حفظ هویت ملی در زمینه کتابخوانی برای کودکان و نوجوانان است.
نیاز سنجی عامل استقبال جامعه از کتاب خواهد بود
حامد رفیعی استاد اقتصاد دانشگاه تهران نیز پیرامون اهمیت کتاب ابراز کرد: در حال حاضر در کشور کتاب کالای پرکششی است؛ به این معنا که با کمی افزایش در قیمت تقاضای آن به‌شدت کاهش پیدا می‌کند و مردم سراغ کالاهای جانشین کتاب فیزیکی که ارزان‌تر است خواهند رفت و کتاب به‌راحتی از سبد تقاضای خانوارها حذف خواهد شد. باید با کتاب هم همانند کالاهای اقتصادی دیگر برخورد شود و مطالعات بیشتری روی آن صورت گیرد. همان‌طور که یک پژوهشگر اقتصاد کشاورزی می‌آید و در مورد کشش‌پذیر بودن یا نبودن تقاضای لبنیات مقاله‌ای پژوهشی می‌نویسد و در آخر راهکارهایی ارائه می‌دهد، یک پژوهشگر هم باید در زمینه اقتصاد کتاب در کشور پژوهشی انجام دهد و از بُعد اقتصادی به کتاب نگاه کند و راهکار ارائه بدهد.
وی اظهار کرد: در تمام کالاهای اقتصادی برای موفقیت یک محصول، کشف نیازهای مشتری و بازار ضروری به‌نظر می‌رسد. نیازسنجی بازار به کشف این نیازها کمک می‌کند. نیازسنجی بازار، فرآیند سیستماتیک شناسایی نیازهای مشتریان و بازار هدف است. نیازها با اندازه‌گیری خلأ بین چیزی که هست و چیزی که باید باشد، شناسایی می‌شود.
مسئولان کتاب بخوانند
خسرو معتضد نویسنده ابراز کرد: برای رونق فرهنگ کتاب و کتابخوانی لازم است، تمام مسئولان کشور هم کتابخوان و اهل مطالعه باشند و کتاب را جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی خود بدانند از سوی دیگر باید بپذیریم که در شرایط فعلی منِ نویسنده نمی‌توانم روی حق‌التألیف کارهایم حساب کنم. گرانی کاغذ باعث شده تا قیمت چاپ جدید برخی از تألیفاتم رقم‌هایی بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان را تجربه کنند. البته آن‌هایی که اهل کتاب هستند کتاب‌هایشان را می‌خرند، اما بقیه مردم چه کنند؟
وی خاطر نشان کرد: تولید کتاب‌های کوچک پرمحتوا و ارزان را مدنظر قرار گیرد در عین حال نگاه نهادهای فرهنگی به کتاب باید نگاهی مردمی باشد و سلیقه عمومی درنظر گرفته باشد باید به انتشار و معرفی کتاب‌های افراد صاحب‌نظر نیز توجه شود و رسانه‌ها نیز در ترویج این کتاب‌ها بکوشند، فراموش نکنیم که هرچه جامعه کتابخوان‌تر شود، میزان جرم و جنایت در آن کمتر خواهد شد.
