قیمت چاپ یک کتاب چقدر تمام می‌شود؟/سودجویی روی موج اشتیاق نویسندگان جوان

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی ، مسئله و دغدغه چاپ کتاب همواره در مسیر کاری هر نویسنده و پژوهشگری بوده و همچنان با گذشت سال‌های سال از ورود صنعت چاپ و نشر به ایران این دغدغه پیش روی اهالی کتاب قرار دارد.

برای چاپ کتاب همواره روبروی نویسنده راه‌های متنوع و مختلفی وجود دارد، اما سابق بر این، ترجیح نویسندگان بر آن بود که ناشران برای چاپ آثارشان پیشنهاد بدهند و به نوعی کتاب مذبور با تهیه کنندگی و حمایت انتشارات به چاپ برسد.

این روند که روند اصولی در صنعت چاپ محسوب می‌شود از همه جهت به نفع نویسنده بود، زیرا ناشر به عنوان منتفع مالی از فروش کتاب، بهترین شرایط را برای معرفی، رونمایی و پخش اثر انجام می‌داد. اما هر چه گذشت و با توجه به افزایش قیمت کاغذ و به طور متعاقب کاهش خرید از سوی خریدار این روند از بین رفت.

ناشران که همواره قدرت ریسک پذیری و اعتماد به نسل جوان را داشتند کمی عقب کشیدند و بیشتر به چاپ آثاری اهتمام ورزیدند که به نوعی فروششان تضمین شده باشد. همین اتفاق باعث شد بسیاری از نویسندگان جوان از سرمایه گذاری ناشران مطرح ناامید شوند.

رشد قارچ گونه و خلق الساعه برخی دیگر از ناشرین در این بین باعث تعجب بود. ناشران قدیمی با کاهش قدرت چاپ و فروش روبرو می‌شدند و انبار‌های کاغذ داخلی کفاف ناشران محدود را نمی‌داد، اما با این وجود ناشران غیر به سرعت با دریافت مجوز به عرصه چاپ و نشر تزریق شدند.

همین ناشران که اکثراً معطوف به رشته تخصصی نبودند شروع به چاپ و نشر آثار در تمامی زمینه‌ها به صورت مشارکتی شدند. این‌ها با استفاده از مجوز خود و همینطور توان دریافت شابک و پروانه از وزارت ارشاد نصفی از راه را برای نویسنده می‌رفتند، اما متاسفانه مشکل از جای دیگر رخنه می‌کرد.

ناشران تازه انتشار آثار را از لحاظ مالی به صورت صد در صد و یا مشارکتی بر عهده خود نویسنده گذاشتند. بر این اساس نویسنده موظف می‌شود که در قبال چاپ اثر خود مبلغ نه چندان کمی را هزینه کند. مبلغی که طی همین پنج سال گذشته نزدیک به پنج برابر شده است.

از طرفی این ناشران به دلیل اینکه در عرصه کتاب و جامعه کتابخوان جایگاهی نداشتند نمی‌توانستند آثار چاپ شده خود را به خوبی رونمایی و پخش کنند و در اکثر مواقع پخش کتاب را به خود نویسنده می‌سپردند. نویسنده جوان با سودای چاپ اولین اثرش تعداد حداقل صد جلد کتاب را در خانه نگه می‌داشت و روزانه برای فروش و یا فروش امانی به کتابفروشی‌ها رجوع می‌کرد.

این وضعیت حتی فراتر هم می‌رود و گه گاه به دلیل تعطیلی کتابفروشی‌های محلی و یا عدم پذیرش کتاب فروشی‌ها نسبت به کتب غیر، این جوانان مجبورند خودشان به صورت دستفروشی در کنار خیابان کتابشان را به فروش برسانند تا حداقل هزینه هنگفت چاپ باز گردد.

امروزه با جستجویی ساده در اینترنت به راحتی می‌توانید با تعداد کثیری از این دست انتشارات‌ها آشنا شوید که شما را به چاپ کتاب‌تان تشویق می‌کنند. این مراکز قیمت چاپ را به صورت اینترنتی اعلام میکنند و نویسنده جوان که بدون شک شوق چاپ اولین نوشته اش را دارد به راحتی خام می‌شود.

به عنوان مثال اگر شما بخواهید کتابی را در قطع رقعی (برگه A۵) با تعداد صفحات ۲۰۰ برگ در صد نسخه به چاپ برسانید مبلغ ۸۵۰۰۰۰ هزار تومان است. حال اگر بخواهید ۱۰۰۰ نسخه از کتاب خود به چاپ برسانید به مبلغی معادل ۴۹۰۰۰۰۰ تومان خواهد شد. البته این قیمت‌ها برای چاپ دیجیتال محاسبه شده است.

چاپ کتاب تا ۴۰۰ جلد به روش دیجیتال معقول و معمول و به‌صرفه است و برای بیشتر از این تعداد بهتر است که به سراغ چاپ افست بروید. توضیح آنکه هزینه چاپ حدود ۵۰۰ نسخه دیجیتال، تقریباً با هزینة چاپ ۱۰۰۰ نسخه افست برابر است. البته به این هزینه با هزینه‌های جانبی همچون دریافت مجوز، صفحه آرایی، ویراست و ... را نیز اضافه کرد. به طور معمول زمان مورد نیاز برای سپری شدن امور اداری از یک ماه تا چهار ماه متغیر است.

حال اگر شما بخواهید کتابتان را با تیراژ بالای ۱۰۰۰ عدد روانه بازار کنید می‌توانید به جای چاپ دیجیتال از چاپ افست استفاده کنید که مقرون به صرفه‌تر است. فهرست قیمت چاپ کتابی با قطع رقعی به صورت سیاه و سفید به شرح زیر است.

هزینه تایپ ۲۰۰,۰۰۰ تومان
هزینه ویراستاری ۱۴۰,۰۰۰ تومان
هزینه صفحه آرایی ۲۰۰,۰۰۰ تومان
هزینه طراحی جلد ۵۰,۰۰۰ تومان
هزینه اخذ تمام مجوز‌ها ۲۰۰,۰۰۰ تومان
هزینه چاپ وصحافی با تیراژ ۲۰۰ نسخه: ۴,۴۹۲,۸۰۰ تومان
جمع کل هزینه‌ها ۵,۲۸۲,۸۰۰ تومان
هزینه تمام شده هر جلد ۵,۲۸۳ تومان

با وجود هزینه های تخمین زده شده و افزایش همواره قیمت کاغذ چاپ کتاب به صورت مستقل علاوه بر اینکه از لحاظ مالی و روحی به نویسندگان جوان ضربات فراوانی وارد می آورد خطری دیگر را نیز برای عرصه کتاب به همراه دارد. پیشتر کتب از زیر ذره بین کیفی ناشران با سابقه رد می‌شد و سختگیری این ناشران بسیار زیاد بود اما با ظهور ناشران تازه کار این سختگیری کم شده و به نوعی توهم نویسنده بودن در بسیاری به وجود آمده است.