شعر جوان حکم جوانهها و پاجوشهای درختهای کهن را دارد
به گزارش گروه فرهنگی به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، محمدجواد محبت در آستانه برگزاری جشنواره «شعر و داستان جوان سوره» در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری درباره اینکه با توجه به تحولات گستردهای که در جهان و به ویژه در منطقه خاورمیانه طی این سال ها رخ داده است، شعر جوان کشور چگونه با این جریانات و وقایع پیش رفته است و اینکه آیا میتوان تاثیر مسائل اجتماعی را در شعر جوان امروز دید، توضیح داد: اساسا درک جوان از حوادث روزگار، پیشامدها و آنچه که نظرها را به خود جلب میکند نوع به خصوصی است و مسلما با درک افراد باتجربه متفاوت است. به عنوان مثال افراد پا به سن گذاشته چون این دورانها را گذراندهاند و در طول عمرشان بالا و پایین و کم و زیاد فراوانی به طور آشکار دیدهاند، تجارب بیشتری نسبت به جوانان در همه عرصهها دارند که حوزه شعر هم از جمله این موارد است اما جوان امروز بیشتر راغب و تشنه حوادث و حرفهای تازه است و برای پیشامدهایی اگرچه که شیرین هم نباشند، رنگ و لعاب خواستنی میزند و آن ها را برای خودش قابل قبول میکند. شعر جوان همان گونه که از نامش پیداست، حکم جوانهها و پاجوشهای درختهای کهن را دارد.
او در ادامه در پاسخ به اینکه اشعار سفارشی را در این جریان چطور میتوان بررسی کرد و اینکه آیا میتوان در مجموع این گونه از اشعار را نوعی آسیب دانست، خاطرنشان کرد: به نظرم شعر سفارشی مربوط به شاعران وارد و حرفهای میشود. از طرفی دیگر، این گونه از اشعار نوعی کاسبی و کسب درآمد است؛ چراکه ما داریم شاعرانی که تعدادشان هم در روزگارمان کم نیست که هیچ گونه درآمدی ندارند و کاسبیشان با شعر است. برخی از آن ها به محض اینکه از برگزاری مسابقه یا جشنوارهای مطلع میشوند، به منظور کسب جایزه سریعا شرکت میکنند و در خیلی از موارد این موضوع به یک بحث غیر قابل قبول تبدیل میشود؛ چراکه داریم افرادی را که یک شعر را در چندین مسابقه شرکت میدهند و گاهی ممکن است فقط یک سری تغییرات جزئی در شعرشان ایجاد کنند که به نظرم این شیوه درآمد در شعر، مایه تحقیر ادبیات است و اصلا کار خوبی نیست. نکته دیگر در این زمینه این است که اساسا شرکت در جشنوارههای اجتماعی و مسابقات برای شاعران خوب است؛ به شرطی که بجا و با رعایت اصول حرفهای همراه باشد.
وی سپس درباره اینکه چرا به اشعار اجتماعی از سوی برخی منتقدان برچسب سفارشی بودن میخورد و رد میشوند، گفت: به اعتقاد من در این زمینه یک جنبه حسادت وجود دارد. هستند کسانی که آمادگیهای لازم را ندارند تا بتوانند در هر موردی مثل افرادی باشند که در گفتار شعر توانا هستند، حرف بزنند. بنابراین گاهی از روی حسادت این برچسبها زده میشود. اما در موضوعات مذهبی، شعر سفارشی گفتن یک جنبه مثبت دارد. به عنوان مثال اگر موضوع شعر راجع به امام رضا(ع)، حضرت علی(ع) و پیامبر اکرم(ص) باشد خیلی عالی است و از جمله اشعار مثبت تلقی میشوند که هم انگیزه ثواب دارند و هم اینکه موضوع رفاه دنیای در آن هاست.
محبت در پایان صحبتهایش در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه آیا میتوان شعر جوان امروز را شعری متعهد دانست و این تعهد آیا تفاوتی با شعر ارزشی و متعهد نسل نخست انقلاب اسلامی دارد، اظهار کرد: در رابطه با این مسئله خوانندگان باید نظر بدهند و تشخیص بدهند؛ چراکه این موضوع قابل پیشبینی نیست که ندیده بتوان آن را قضاوت کرد. شعر خودش فریاد میزند و خودش معرفی نامه است و به نوعی شناسنامه ذهنی شاعر و گوینده است؛ بنابراین خوانندگان باید نظر بدهند. ما فقط باید آرزو کنیم تا خداوند تبارک نظری مثبت، دور از حسد، خوشبینانه و راسخ به داوران و قضاوتکنندگان و خوانندگان بدهد که نه کسی را به خاطر دوستی و آشنایی بالا بکشند و سنگ او را به سینه بزنند و نه اینکه بالعکس آن عمل کنند و کسی که شایسته است ولی به خاطر اینکه مورد قبول شان نیست او را کنار بزنند.