نگاهی به "کاخ چهلسون" در اصفهان + تصاویر
کاخ چهلستون از نخستین بناهایی است که در آن تزیین وسیع، آینه کاری، نقاشیهای بزرگ دیواری و ستونهای چوبی، با سرستونهای مقرنس به کار رفته است. تمام دیوارها با آینه های قدی و شیشه ها و نقاشیهای رنگی و زیبا تزیین شده بوده و همه درها و پنجره ها از نوع منبت و خاتم بوده است.
به گزارش گروه فرهنگی ، چهلستون اصفهان باغی بزرگ بالغ بر 67 هزار متر مربع است که در دوره شاه عباس اول (996-1038 ه.ق.) احداث گردیده است. در این باغ که "باغ جهان نما" نام داشت شاه عباس کوشکی به شکل کلاه فرنگی بنا کرد که بنای اولیه کاخ چهلستون است؛ تالار میانی کاخ امروزی و غرفه های چهار گوشه ی آن را شامل می شود.
وی بعدها این کوشک را به دیوانخانه، محل استقرار کارکنان و دبیران دربار اختصاص دارد. حدود نیم قرن بعد شاه عباس دوم تصمیم گرفت آنجا را به کاخی برای پذیرایی مهمانان خارجی تبدیل کند؛ بدین منظور کاخ را توسعه داد؛ ایوان شرقی را آینه کاری کرد و دستور داد تا صحنه های بزم و رزم را بر دیوار های آن نقاشی کنند.
تالار آینه و تالار هجده ستون و دو اتاق شمالی و جنوبی تالار آینه و ایوان های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با کلیه تزیینات نقاشی و آینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقف ها در زمان شاه عباس دوم به آن افزوده شده است. در سال 1057 شاه عباس دوم با دعوت از سفیران کشورهای خارجی این بنای باشکوه و کم نظیر را افتتاح کرد.
گرچه انعکاس ستون های بیست گانه، تالار چهلستون در حوض مقابل عمارت، مفهوم چهلستون را بیان میکند ولی در حقیقت عدد چهل در ایران، کثرت و تعداد را میرساند و وجه تسمیه عمارت مزبور به چهلستون به علت تعداد زیاد ستون های این کاخ میباشد.
برخی از مورخان گفته اند چهلستونی که بدست شاه عباس دوم ایجاد گردید دارای چهلستون بوده و در هنگام آتش سوزی که در ۲۱ رمضان سال هزار و یکصد و هیجده (۱۱۱۸) هجری اتفاق افتاد از پنج ستونی هشت تایی فقط بیست ستون آن باقی مانده و در واقع قسمتی از عمارت و بیست ستون طرفین از جلو سوخته است .
کاخ چهلستون از نخستین بناهایی است که در آن تزیین وسیع، آینه کاری، نقاشیهای بزرگ دیواری و ستونهای چوبی، با سرستونهای مقرنس به کار رفته است. تمام دیوارها با آینه های قدی و شیشه ها و نقاشیهای رنگی و زیبا تزیین شده بوده و همه درها و پنجره ها از نوع منبت و خاتم بوده است. مهارت و استادی ایرانیان در طرح این کاخ به خوبی مشاهده میشود که درآن فضای خارج از عمارت با فضای داخل آن، چنان مربوط و هماهنگ است که نمی توان تشخیص داد کجا یکی پایان مییابد و دیگری آغاز میگردد.
ایوان کاخ چهلستون مرکب از دو بخش می باشد،یک بخش که بر 18 ستون چوبی و رفیع استوار گردیده است؛ و چهار ستون وسط که بر روی 4 شیر سنگی قرار گرفته و حجاری آنها به گونه ای است که از دهان این چهار شیر آب فوران می کرده و به حوض مرمری تالار می ریخته است. قسمت دیگر که کمی مرتفع تر است سردر ورودی تالار را تشکیل می دهد و آن را تالار آیینه نامیده اند. این قسمت بر دو ستون قرار گرفته و سراسر آن مزین به آیینه کاری وسیع و پرکاری است که در آن آیینه های ریز و خوش نقش به صورت معرق در کنار آیینه های قدی و خشتی به کار رفته اند. سقف تالار از قابهای چوبی و به اشکال مختلف هندسی ساخته شده اند و تصویر قرینه حوض مرمرین وسط ایوان در تزیینات سقف مشاهده می شود. این قرینه سازی شباهت بسیاری با ایوان تالار عالی قاپو دارد.
تالار مرکزی کاخ چهلستون که اختصاص به میهمانان و شخصیت های کشورهای خارجی داشته، حاوی نقاشی هایی است که وقایع تاریخی دوران های مختلف را بیان می دارند. این سالن با شکوه که بر گنبدی منقوش استوار است با لچکی های رنگارنگ و طرح های طلایی و شفاف از شاهکارهای هنری آن عصر محسوب می شود.
نقاشی های موجود در تالار مرکزی کاخ چهلستون که برخی از آنها در عصر قاجار بر روی نقاشی های سابق کشیده شده اند، شرح پذیرایی شاه عباس اول و دوم و شاه طهماسب از امرای ترکستان و همایون هندی و نیز جنگ شاه اسماعیل اول با ازبکان است. دو تصویر دیگر (که در عهد قاجار نقاشی شده اند) یکی روبروی در ورودی تالار و دیگری مقابل آن است، جنگ چالدران در دوران شاه اسماعیل اول و جنگ کرنال در زمان نادر شاه افشار را به نمایش می گذارد.
استخر کاخ چهلستون علاوه بر زیبایی، باعث لطافت هوا می گردد. در چهار طرف این استخر مجسمه هایی قرار دارند که مربوط به عمارت چهلستون نیستند و تنها آثار برجای مانده از قصرهای زمان صفویه به نام "سرپوشیده" و " آینه خانه" هستند که امروز دیگر وجود ندارند. به نوشته برخی از مورخین، عمارت چهلستون در عهد آخرین پادشاه صفوی؛ شاه سلطان حسین؛ به سال 1118 دچار آتش سوزی شده و قسمتهایی از آن در آتش سوخته است. که ظاهرا توسط شاه سلطان حسین مطابق وضع سابق باز سازی شده است.
در حال حاضر عمارت چهلستون بصورت باغ موزه ای در آمده که سالن مرکزی آن محل نمایش برخی از آثار هنری دورانهای مختلف ایران است . چهلستون اصفهان از مکانهای دیدنی و تاریخی اصفهان میباشد که مورد بازدید جهانگردان خارجی و مهمانان داخلی زیادی قرار می گیرد .
موزه چهلستون
کاخ چهلستون در سال 1316 خورشیدی به عنوان "موزه چهلستون اصفهان" در نظر گرفته شد و سپس در تاریخ هشتم مهرماه سال 1327 خورشیدی به طور رسمی افتتاح گردید. گردآوری، نگهداری و حفاظت، آثار و اشیای تاریخی، فرهنگی و هنری، فراهم آوردن امکانات پژوهشی و تحقیق و نیز آشنایی با شیوه زندگی گذشتگان و شناساندن آثار فرهنگ و هنر اسلامی به عموم مردم از اهداف موزه چهلستون بوده است. در موزه چهلستون آثار هنری از سده های پیش از اسلام تا سده 14 هجری قمری گردآوری شده که می توان به نسخ خطی مربوط به قرن چهارم هجری قمری، ظروف سفالینه و آبگینه سده های سوم تا یازدهم هجری قمری ظروف چینی سفید و آبی که به سفارش شاه عباس ساخته شده همچنین قالیچه هایی با طرح محرابی مربوط به قرن 11 هجری قمری و درهای چوبی منبت و خاتم کاری شده متعلق به دوران صفویه اشاره نمود .
/انتهای پیام/
وی بعدها این کوشک را به دیوانخانه، محل استقرار کارکنان و دبیران دربار اختصاص دارد. حدود نیم قرن بعد شاه عباس دوم تصمیم گرفت آنجا را به کاخی برای پذیرایی مهمانان خارجی تبدیل کند؛ بدین منظور کاخ را توسعه داد؛ ایوان شرقی را آینه کاری کرد و دستور داد تا صحنه های بزم و رزم را بر دیوار های آن نقاشی کنند.
تالار آینه و تالار هجده ستون و دو اتاق شمالی و جنوبی تالار آینه و ایوان های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با کلیه تزیینات نقاشی و آینه کاری و کاشی کاری دیوارها و سقف ها در زمان شاه عباس دوم به آن افزوده شده است. در سال 1057 شاه عباس دوم با دعوت از سفیران کشورهای خارجی این بنای باشکوه و کم نظیر را افتتاح کرد.
گرچه انعکاس ستون های بیست گانه، تالار چهلستون در حوض مقابل عمارت، مفهوم چهلستون را بیان میکند ولی در حقیقت عدد چهل در ایران، کثرت و تعداد را میرساند و وجه تسمیه عمارت مزبور به چهلستون به علت تعداد زیاد ستون های این کاخ میباشد.
برخی از مورخان گفته اند چهلستونی که بدست شاه عباس دوم ایجاد گردید دارای چهلستون بوده و در هنگام آتش سوزی که در ۲۱ رمضان سال هزار و یکصد و هیجده (۱۱۱۸) هجری اتفاق افتاد از پنج ستونی هشت تایی فقط بیست ستون آن باقی مانده و در واقع قسمتی از عمارت و بیست ستون طرفین از جلو سوخته است .
کاخ چهلستون از نخستین بناهایی است که در آن تزیین وسیع، آینه کاری، نقاشیهای بزرگ دیواری و ستونهای چوبی، با سرستونهای مقرنس به کار رفته است. تمام دیوارها با آینه های قدی و شیشه ها و نقاشیهای رنگی و زیبا تزیین شده بوده و همه درها و پنجره ها از نوع منبت و خاتم بوده است. مهارت و استادی ایرانیان در طرح این کاخ به خوبی مشاهده میشود که درآن فضای خارج از عمارت با فضای داخل آن، چنان مربوط و هماهنگ است که نمی توان تشخیص داد کجا یکی پایان مییابد و دیگری آغاز میگردد.
ایوان کاخ چهلستون مرکب از دو بخش می باشد،یک بخش که بر 18 ستون چوبی و رفیع استوار گردیده است؛ و چهار ستون وسط که بر روی 4 شیر سنگی قرار گرفته و حجاری آنها به گونه ای است که از دهان این چهار شیر آب فوران می کرده و به حوض مرمری تالار می ریخته است. قسمت دیگر که کمی مرتفع تر است سردر ورودی تالار را تشکیل می دهد و آن را تالار آیینه نامیده اند. این قسمت بر دو ستون قرار گرفته و سراسر آن مزین به آیینه کاری وسیع و پرکاری است که در آن آیینه های ریز و خوش نقش به صورت معرق در کنار آیینه های قدی و خشتی به کار رفته اند. سقف تالار از قابهای چوبی و به اشکال مختلف هندسی ساخته شده اند و تصویر قرینه حوض مرمرین وسط ایوان در تزیینات سقف مشاهده می شود. این قرینه سازی شباهت بسیاری با ایوان تالار عالی قاپو دارد.
تالار مرکزی کاخ چهلستون که اختصاص به میهمانان و شخصیت های کشورهای خارجی داشته، حاوی نقاشی هایی است که وقایع تاریخی دوران های مختلف را بیان می دارند. این سالن با شکوه که بر گنبدی منقوش استوار است با لچکی های رنگارنگ و طرح های طلایی و شفاف از شاهکارهای هنری آن عصر محسوب می شود.
نقاشی های موجود در تالار مرکزی کاخ چهلستون که برخی از آنها در عصر قاجار بر روی نقاشی های سابق کشیده شده اند، شرح پذیرایی شاه عباس اول و دوم و شاه طهماسب از امرای ترکستان و همایون هندی و نیز جنگ شاه اسماعیل اول با ازبکان است. دو تصویر دیگر (که در عهد قاجار نقاشی شده اند) یکی روبروی در ورودی تالار و دیگری مقابل آن است، جنگ چالدران در دوران شاه اسماعیل اول و جنگ کرنال در زمان نادر شاه افشار را به نمایش می گذارد.
استخر کاخ چهلستون علاوه بر زیبایی، باعث لطافت هوا می گردد. در چهار طرف این استخر مجسمه هایی قرار دارند که مربوط به عمارت چهلستون نیستند و تنها آثار برجای مانده از قصرهای زمان صفویه به نام "سرپوشیده" و " آینه خانه" هستند که امروز دیگر وجود ندارند. به نوشته برخی از مورخین، عمارت چهلستون در عهد آخرین پادشاه صفوی؛ شاه سلطان حسین؛ به سال 1118 دچار آتش سوزی شده و قسمتهایی از آن در آتش سوخته است. که ظاهرا توسط شاه سلطان حسین مطابق وضع سابق باز سازی شده است.
در حال حاضر عمارت چهلستون بصورت باغ موزه ای در آمده که سالن مرکزی آن محل نمایش برخی از آثار هنری دورانهای مختلف ایران است . چهلستون اصفهان از مکانهای دیدنی و تاریخی اصفهان میباشد که مورد بازدید جهانگردان خارجی و مهمانان داخلی زیادی قرار می گیرد .
موزه چهلستون
کاخ چهلستون در سال 1316 خورشیدی به عنوان "موزه چهلستون اصفهان" در نظر گرفته شد و سپس در تاریخ هشتم مهرماه سال 1327 خورشیدی به طور رسمی افتتاح گردید. گردآوری، نگهداری و حفاظت، آثار و اشیای تاریخی، فرهنگی و هنری، فراهم آوردن امکانات پژوهشی و تحقیق و نیز آشنایی با شیوه زندگی گذشتگان و شناساندن آثار فرهنگ و هنر اسلامی به عموم مردم از اهداف موزه چهلستون بوده است. در موزه چهلستون آثار هنری از سده های پیش از اسلام تا سده 14 هجری قمری گردآوری شده که می توان به نسخ خطی مربوط به قرن چهارم هجری قمری، ظروف سفالینه و آبگینه سده های سوم تا یازدهم هجری قمری ظروف چینی سفید و آبی که به سفارش شاه عباس ساخته شده همچنین قالیچه هایی با طرح محرابی مربوط به قرن 11 هجری قمری و درهای چوبی منبت و خاتم کاری شده متعلق به دوران صفویه اشاره نمود .
/انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *