ضرورت مشارکت ناشران کودک و نهاد کتابخانهها در ترویج کتابخوانی
به گزارش گروه فرهنگی ، نشست مشترک مسئولین نهاد
کتابخانهها و انجمن ناشران کودک و نوجوان، با هدف ایجاد تعامل و
بهینهسازی خدمات کتابخانههای عمومی در حوزه کودک و نوجوان، روز یکشنبه
(18 بهمن ماه) برگزار شد.
علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور با تشریح فعالیتها و
اقدامات نهاد، به رویکرد اصلی این مجموعه اشاره کرد و گفت: در نهاد
کتابخانهها، کتابدار عهدهدار نقشی اساسی است؛ اگر کتابدار، که در تعامل
مستقیم با مراجعه کننده است، و از شرایط موجود ناراضی بوده و یا تخصص لازم
را نداشته باشد، تمامی تلاشها و زحمات مجموعه تولیدکنندگان و
توزیعکنندگان کتاب بیهوده خواهد بود. بر این اساس و به منظور ارائه
خدمترسانی بهتر، از خرداد ماه 1393، اقداماتی همچون تکریم مقام کتابداران،
رسیدگی به معیشت کتابداران، مشارکت کتابداران در فرآیند انتخاب منابع،
برگزاری دورههای مشاوره کتابدار و مدرسه اینترنتی خواندن برای عموم
کتابداران و برگزاری دوره آموزش قصهگویی ویژه کتابداران بخش کودک
کتابخانههای عمومی، در دستور کار قرار گرفت.
توقف فعالیت نهاد به عنوان ناشر به نفع بازار نشر کشور؛ توقف خرید کتاب به
صورت متمرکز و الزام توجه به نیاز مخاطب در مناطق مختلف کشور؛ توقف
هزینههای غیر ضروری، مانند عدم حضور در بیست و هشتمین نمایشگاه بینالمللی
کتاب تهران و تخصیص اعتبار آن به خرید منابع کتابخانهها به انتخاب
کتابداران از نمایشگاه کتاب سال 1394، بخش دیگری از اقدامات نهاد
کتابخانههای عمومی کشور در دوره مدیریتی جدید بود.
مختارپور با اشاره به بودجه محدود نهاد و وظیفه ذاتی این سازمان در جهت
توسعه کتابخانهها و کتابخوانی با رویکردهایی نوین، بر ضرورت تأمین منابع
مالی جدید تأکید کرد. تصویب ماده 64، مبنی بر الزام قانونی برای وصول نیم
درصد از درآمد شهرداریها، از اقدامات موفقیتآمیز مدیریت نهاد در جهت کسب
اعتبارات جدید بود. برنامههای آموزشی و ترویجی نهاد همچون، برگزاری
دورههای آموزشی مشاوره کتابدار، مهارت قصهگویی(در دو سطح مقدماتی و
پیشرفته)، مدرسه خواندن، نشستهای کتابخوان و...، که انجام آن از محل
اعتبارات جدید میسر شد، بخش دیگری از فعالیتهای نهاد بود؛ این اقدامات با
رویکرد همسانسازی سطح رشد کمی و کیفی انجام شد.
وی با تأکید بر اینکه تمامی این اقدامات باید منجر به ترویج میل به
کتابخوانی در جامعه شود، تصریح کرد: کتابخوانی، تأثیری مانند شکوفایی گل
دارد؛ پس از رسیدگی اولیه، عطر گل فضا را معطر خواهد کرد. جامعه
کتابخوان، عطر کتابخوانی را در تمامی رفتارها و مناسبات اجتماعی از خود
متصاعد میکند. بنابراین، برماست که با مشارکت، تمامی همت خود را بر احیاء
ارزش و فضیلت کتابخوانی در جامعه معطوف کنیم؛ در این جهت توجه به گروه سنی
کودک و نوجوان بسیار حائز اهمیت است؛ چراکه در این دوران رفتار و عادات
زندگی کودک شکل میگیرد؛ با افزایش سن، جهتدهی و ایجاد عادتهای رفتاری
بسیار دشوار میشود.
دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور در خاتمه سخنان خود، نسبت به
تأثیرگذاری این نشست و تعامل انجمن ناشران کودک و نهاد کتابخانهها، به
منظور تحقق هدف ترویج کتابخوانی در جامعه، ابراز امیدواری کرد.
در آغاز این نشست، نادر قدیانی، رئیس هیأت مدیره انجمن ناشران کودک و
نوجوان ضمن تبریک فرارسیدن ایام پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی اظهار داشت:
از تلاشهای مدیران نهاد در دوره جدید سپاسگزارم؛ چراکه، جناب مختارپور و
تیم مدیریتی ایشان، شیوهها و روشهای نوینی را در پیش گرفتهاند؛ تاکنون
به کتاب کودک و نوجوان، بهای چندانی داده نشده بود؛ بنابراین از آنجاکه
تبلیغ کتاب کودک چندان مورد توجه قرار نمیگرفت، این حمایتها به منزله
تبلیغ سینه به سینه و حضور کتاب در میان خانوادهها، بسیار ارزشمند است.
در این نشست، علی رمضانی، مدیرکل منابع نهاد کتابخانههای عمومی کشور با
تأکید بر اهمیت مخاطب کودک و نوجوان به عنوان موضوعی راهبردی و زیرساختی
برای نهاد، به ارائه گزارشی از فعالیتهای اداره کل منابع در این زمینه
پرداخت. بر اساس این گزارش، در حال حاضر تعداد 3252 باب کتابخانه نهادی،
مشارکتی و مستقل تحت پوشش نهاد کتابخانههای عمومی کشور است. آمار سال 1394
حاکی از آنست که 97 درصد کتابخانههای موجود، به صورت مستقل، مجهز به بخش
کودک هستند؛ از این میان 62 باب کتابخانه به دلیل محدودیت فضا، فاقد بخش
کودک است؛ در این کتابخانهها، منابع مربوط به حوزه کودک در مخزن اصلی
نگهداری میشود. همچنین بر اساس اطلاعات ارائه شده، 9 درصد از منابع موجود
در کتابخانهها به آثار مرتبط با حوزه کودک و نوجوان تخصیص یافته است.
وی همچنین به برخی از اقدامات انجام شده در نهاد با رویکردهای آموزشی و
ترویجی همچون برگزاری دورههای آموزشی مشاوره کتابدار، مدرسه خواندن،
مهارت قصهگویی (مقدماتی و پیشرفته)، نشستهای کتابخوان مدرسهای، تجلیل
از کتابخوان برتر کودک و نوجوان و... اشاره کرد.
این نشست با طرح سؤالاتی از سوی ناشران حاضر در جلسه پیرامون فعالیتهای
نهاد ادامه یافت. پیشنهاد خرید آثار داوری شده در جشنواره کتابهای برتر
کودک و نوجوان، تبیین فرآیند تأمین منابع کتابخانههای عمومی کشور، تعامل
ناشر با کتابداران و... برخی از مسائل مطرح شده در این نشست بود.