امسال هم جایزه جلال اسپانسری ندارد/ این دوره دوره تثبیت جایزه جلال است

به ، نشست خبری هشتمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد با حضور مهدی قزلی، مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی، صبح امروز، 19 آبان‌ماه، در این بنیاد برگزار شد. قزلی در ابتدای سخنان خود با اشاره به برگزاری اختتامیه در روز سی‌ام آبان‌‌ماه، گفت: امسال حدود 1380 عنوان کتاب در حوزه رمان، 850 عنوان کتاب در بخش مجموعه داستان، 1000 اثر در بخش مستندنگاری و 300 اثر در بخش نقد ادبی مورد بررسی اولیه قرار گرفت. بعد از غربالگری اولیه، تعداد 900 اثر در بخش رمان، 500 اثر در بخش مجموعه داستان، 750 اثر در بخش مستندنگاری و 85 اثر در بخش نقد ادبی به مرحله دوم داوری راه پیدا کرد. عموم کتاب‌های نقد در این حوزه، مربوط به نقد شعر بوده است.

وی ادامه داد: هیئت علمی این دوره جایزه با حضور عبدالعلی دستغیب، مصطفی مستور، بلقیس سلیمانی، راضیه تجار، احمد دهقان، جوادی یگانه، حجج اسلام مهدوی‌راد و زائری و حجوایی تشکیل شد. این هیئت نیز گروه‌های داوری را انتخاب کردند و گروه‌ها نیز در این چهار بخش دست به کار شدند و با توجه به آشنایی با آثار داوری به خوبی انجام شد. در نهایت در بخش رمان 50 اثر، در بخش مجموعه داستان تعداد 70 عنوان اثر، 50 اثر در بخش مستندنگاری و در بخش نقد نیز 12 اثر به مرحله بعد راه پیدا کردند. در مرحله ماقبل نیز از این میان در هر گروه، تعداد 10 اثر راه یافت که در نهایت از این عناوین، نامزدها اعلام شدند.

قزلی ضمن تشکر از مؤسسه خانه کتاب برای مشارکت و همکاری در این دوره از جایزه، به روز برگزاری اختتامیه این دوره اشاره کرد و افزود: هرچند در اساسنامه ذکر شده است که اختتامیه در ایام تولد جلال آل احمد برگزار شود، اما ما دوست داشتیم که در همان روز این مراسم را داشته باشیم، اما بنا به دلایلی مانند نبود سالن خالی برای برپایی مراسم، روز اختتامیه به سی‌ام آبان‌ماه ساعت 14 در تالار وحدت موکول شده است.

مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان با بیان اینکه هشتمین دوره جایزه جلال، دوره تثبیت جایزه است، گفت: در دوره پیشین، تمرکز بر انصاف و همه‌جانبه دیدن جایزه بود، امسال نیز برای اینکه بر دیگران معلوم شود که این امر یک اتفاق نبوده است، قصد تثبیت جایزه را داریم. امیداوریم با تلاشی که هیئت علمی و اهالی رسانه داشته‌اند، بتوانیم در سال بعد جایزه را گسترده‌تر کنیم و گام‌های بهتری را برداریم. برای این منظور، برنامه‌هایی نیز در نظر داریم. به عنوان نمونه، برای اینکه جایزه جلال در هشتمین دوره خود محدود به اختتامیه نباشد، اقدام به برگزاری دوره متمرکز آشنایی با داستان‌نویسی با حضور 20 استاد آشنا با این حوزه کرده‌ایم. در این دوره تعداد 120 نفر از استان‌های تهران، قم، گیلان، کرمان، گرگان و یزد شرکت می‌کنند؛ البته تعداد شرکت‌کنندگان از تهران را به دلیل وجود امکانات در این استان را در این بخش کاهش دادیم.

قزلی در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران درباره میزان جایزه در این دوره، با توجه به مطرح شدن حرف‌هایی مبنی بر کاهش میزان جایزه در سال گذشته، گفت: سال گذشته شهرداری اسپانسر جایزه جلال بود. در زمینه ساختمان جدید بنیاد نیز شهرداری هم مشارکت کرد. در دوره هفتم، شهرداری در بحث جایزه مشارکت داشت، نه اینکه تمام هزینه را تأمین کند. بنیاد در این زمینه تصمیم‌گیر نیست، بلکه مسئولان امر مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیئت امنا که ریاستش را وزیر ارشاد برعهده دارد، باید در این زمینه به جمع‌بندی برسند و بعد ما اعلام کنیم. اطلاع دارم که بحث‌هایی در شورای عالی انقلاب فرهنگی در زمینه در نظر گرفتن جایزه جلال هم‌سنگ دیگر جوایز مطرح شده است، اما در حال حاضر ابلاغیه دقیقی در این زمینه اعلام نشده است.

بخش دیگر صحبت‌های قزلی به کیفیت این دوره نسبت به سال گذشته اختصاص داشت. وی در این‌باره گفت: فرق متمایزکننده‌ای بین امسال و سال گذشته وجود ندارد. داوران امسال نیز عیناً همانند دور گذشته نیستند، به همین خاطر خود داوران نیز نمی‌توانند زیاد بین آثار دو دوره تمایز قائل شوند.

وی درباره حواشی ایجاد شده در دور گذشته جایزه در زمینه انتخاب دو اثر به صورت مشترک در بخش رمان گفت: این جایزه هیئت علمی و هیئت داوران دارد که براساس شیوه‌نامه جایزه عمل می‌کنند. هم شنیدیم که گفتند جایزه حکومتی باقی مانده و هم گروهی گفتند که جایزه به اصطلاح چپ کرده است. این نشان می‌دهد که اتفاقاً جایزه در دوره گذشته شکل خاصی نبوده است. هیچ فشاری هم بر بنیاد برای انتخاب کتاب خاصی نبوده است. ما همواره تلاش داشتیم تا به دور از حاشیه‌ها کارمان را انجام دادیم. ما در دو دوره هفتم و هشتم توجه تام به همه کتاب‌ها داشته‌ایم؛ ولو اینکه کتاب‌ها با اشکال همراه بوده‌اند.