وزیر ارتباطات: راهبرد اول برای توسعه شبکه ملی اطلاعات داشتن اینترنت پرسرعت است

- بنا به اعلام خانه ملت، عیسی زارع‌پور در نشست علنی امروز (سه شنبه، ۱۶ آذرماه) مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیر ساخت فضای مجازی کشور یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین طرح‌هایی است که باید به سرعت اجرایی شود البته با وجود همه زحماتی که در گذشته کشیده شده وضعیت مطلوبی در این حوزه نداریم.

وزارت ارتباطات افزود: بیش از ۱۰ سال است که شبکه ملی اطلاعات در کشور مطرح است، اما به تازگی سال گذشته و در شهریور ماه شورای عالی فضای مجازی تکلیف دستگاه‌ها را در تحقق شبکه ملی اطلاعات مشخص کرد و بنده نیز پیش‌تر اعلام کردم که برای تحقق برنامه‌های خود در چارچوب شبکه ملی اطلاعات و تکالیف قانونی خود برنامه‌های مدونی دارم.

وی تصریح کرد: محور فعالیت‌ها در دور جدید وزارت ارتباطات شبکه ملی اطلاعات است و در یک کلام اگر بخواهم بگویم وزارت ما وزارت توسعه شبکه ملی اطلاعات خواهد بود و همه بخش‌های این وزارتخانه باید نقش و وظایف خود را در تحقق این شبکه ببینند و همان طور که از روز اول عرض کردم مسئولیت این کار برعهده من خواهد بود و برای آن ساز وکار پیش بینی کرده ام و شورایی تحت عنوان شورای راهبری توسعه شبکه ملی اطلاعات تشکیل شده است.

زارع‌پور با بیان اینکه بیش از ۱۲۰ پروژه بزرگ ذیل شبکه ملی اطلاعات و پیش بینی‌های شورای عالی فضای مجازی تعریف شده است، گفت: شبکه ملی اطلاعات یکی از الزامات امروز کشور است و بحث بسیار مهمی است که متاسفانه دو هیولا از آن در این سال‌ها ساخته شده است یک هیولا برای مسئولین و یک هیولا برای مردم. عده‌ای می‌گویند که این قابل تحقق نیست و امری دست نیافتنی است و دومین غولی که برای مردم از آن ساخته شده است می‌گویند اگر این شبکه راه اندازی شود اینترنت محدود می‌شود و دسترسی‌های مردم کم خواهد شد در حالی که به هیچ وجه این طور نیست.

وی خاطرنشان کرد: ما با تمام توان خود به پیش می‌رویم تا قبل از موعد مقرر زمانی که شورای عالی فضای مجازی آن را تعیین کرده است، شبکه ملی اطلاعات محقق شود و ان شاءالله در این امر موفق خواهیم بود همچنین در مورد نگرانی مردم باید عرض کنم خیال آن‌ها راحت باشد چرا که شبکه ملی اطلاعات دو بخش مهم دارد بخش اول یک شبکه با کیفیت، پرسرعت و امن داخلی است که ان شاءالله برنامه ما این است که در این بخش پروژه فیبر نوری منازل و کسب وکار‌ها را راه اندازی کنیم تا همه مردم حتی در روستا‌ها که لیاقت سرعت‌های چندصد مگابیت در ثانیه‌ای و حتی چند گیگ را دارند به آن دست پیدا کنند.

وزیر ارتباطات ادامه داد: ما برنامه ریزی کرده ایم تا با توکل به خدا شبکه پرسرعت را در همه جا راه اندازی کنیم البته می‌دانیم کار سختی است و نیازمند عزم ملی است و همه باید پای کار بیایند و مانند دوره‌ای که عزم گازکشی در کشور ایجاد شده بود و همه پای کار آمدند برای این موضوع نیز یک عزم ملی ایجاد شود و نهضت فیبر نوری فعال شود و اگر این شبکه فعال شود ما اولا برای سرویس‌های داخلی مشکلی نخواهیم داشت و اگر روزی اینترنت قطع شد ما در داخل مسئله‌ای نخواهیم داشت.

وی ادامه داد: بسیاری از مسائل امروز ما به خاطر قطعی فیبر نوری است و همین امروز که ما خدمت شما هستیم ۴۳۰ گیگ از ظرفیت اینترنت و حدود ۷ درصد از آن به دلیل قطع فیبر نوری در خلیج فارس از دسترس خارج شده و در چنین شرایطی اگر ما شبکه داخلی پر سرعت خود را داشته باشیم به هیچ وجه نباید کندی و قطعی را مردم احساس کنند. همچنین با تحقق شبکه فیبر نوری داخلی ارتباطات بین المللی نیز تسهیل می‌شود و ما می‌توانیم به عنوان HUB منطقه‌ای ترانزیت اطلاعات نیز عمل کنیم.

زارع‌پور تاکید کرد: به خاطر مزیت‌های جغرافیایی بهترین مسیر برای عبور ترافیک شبکه در منطقه هستیم و از غرب به شرق، شمال به جنوب و از سایر اضلاع جغرافیایی موقعیت مطلوبی داریم و کشور‌هایی که اطراف ما هستند برای ارتباط با مراکز داده واقع در اروپا باید از طریق مسیر‌های دریایی متصل شوند و مسیر‌های دریایی هم تاخیر بیشتری نسبت به سرزمین ما دارد و امنیت پایینی نیز دارد در حالی که اگر از طریق جمهوری اسلامی ایران این اتفاق بیفتد امنیت و سرعت بیشتری تامین می‌شود.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصریح کرد: وضعیت ما در حوزه ترانزیت ۱.۳ ترابیت ظرفیت انتقال فعال داریم و حتی ما ترافیک نت برخی همسایه‌ها را نیز حمایت می‌کنیم. در سال آینده قرار است این رقم سه برابر شود البته کار سختی است، زیرا رقابت جدی در این خصوص وجود دارد. در مرز‌ها باید مراکز داده‌ای راه‌اندازی شود تا یک مزیت برای کشور ایجاد کنیم.

وی ادامه داد: قرار است طی ۴ سال آینده ظرفیت ترانزیتی خود را به ۱۰ ترابیت برسانیم که این می‌تواند یک بازدارندگی، درآمدزایی و افزایش کیفیت را برای کشورمان به دنبال داشته باشد.

عضو کابینه دولت دوازدهم اظهار کرد: راهبرد اول وزارت ارتباطات برای توسعه شبکه ملی اطلاعات، داشتن اینترنت پرسرعت است تا اگر روزی فلان منظومه‌ای خواست اینترنت پرسرعت در اختیار مردم بگذارد، ما یک مزیت بهتر داشته باشیم. خواسته ما این است تا سرعت نت را حتی تا روستا‌ها بالا ببریم، اما وضعیت خدمات و سرویس‌های بومی، شرایط خوبی ندارد البته نسبت به گذشته و حتی برخی کشور‌های خارجی پیشرفت خوبی داشته، ولی همچنان با شرایط مطلوب فاصله بسیاری دارد.

زارع‌پور تأکید کرد: راهبرد دوم وزارت ارتباطات و فناوری آن است که بر روی بستر پرسرعت اینترنت امن و با کیفیت بتواند یک سبد متنوعی را به مردم ارائه کند حتی در این خصوص مأموریت جدید رئیس فناوری اطلاعات را توسعه خدمات قرار دادیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: در حوزه توسعه خدمات ۳ دسته اقدامات را تعریف کرده‌ایم، دسته اول از خدمات بحث خدمات دولتی است، اکنون جزایر متعددی در دستگاه‌های مختلف شکل گرفته و حتی برخی وزارتخانه‌ها بیش از ۱۰۰ سامانه دارند که ما قرار است اولین جلسه این کارگروه‌ها را طی هفته‌های آتی برگزار کنیم تا با همه ظرفیت بتوانیم هوشمندسازی دولت را کلید بزنیم.

وی بیان کرد: در برخی نقاط باید یک بازنگری و هوشمندسازی انجام شده و اتخاذ تصمیمات فردی به حداقل برسد. در لایحه بودجه سال آینده ما تبصره‌ای را پیش‌بینی کرده‌ایم که بر اساس آن دستگاه‌ها مکلف می‌شوند پنجره واحد خدمات خود را راه‌اندازی کنند. در گام دوم نیز ما پنجره واحد خدمات دولتی را به شکل ملی راه‌اندازی خواهیم کرد تا مردم با یک بار ورود به سامانه و احراز هویت بتوانند به تمام خدمات دسترسی پیدا کنند.

عضو کابینه دولت دوازدهم ادامه داد: با راه‌اندازی خدمات دولتی ملی هوشمند، خدمات عمومی و خصوصی به راحتی انجام می‌شود البته ما گام به گام پیش می‌رویم تا این خدمات از طریق پنجره واحد انجام شود.

زارع‌پور اظهار کرد: دسته دوم خدمات عمومی و بخش خصوصی وزارت ارتباطات و فناوری است که باید تلاش کنیم تا این خدمات با همان مکانیزم و به شکل ساده در اختیار مردم قرار بگیرد و احراز هویت‌ها یکسان و یکپارچه انجام شود.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به دسته سوم خدمات وزارت ارتباطات و فناوری گفت: این خدمات بر پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات، موتور جستجو و پیام‌رسان‌های داخلی در اختیار مردم قرار خواهد گرفت، همچنان که در حوزه ارتباطات، اپراتور‌های همراه و ثابت داریم، در حوزه خدمات نیز می‌خواهیم اپراتور داشته باشیم و در یک کلمه هدف وزارت ارتباطات تسهیل زندگی و کار مردم با استفاده از فناوری است.

وی با تأکید بر اینکه می‌خواهیم طعم شیرین حکمرانی مبتنی بر فناوری را به مردم بچشانیم، بیان کرد: این موضوع جزو برنامه‌های ما است که با تلاش جوانان و پشتیبانی مجلس، مردم را در این حوزه بیمه خواهیم کرد تا اگر کسی آمد و خواست اینترنت رایگان در اختیار مردم قرار دهد، مردم از زیرساخت‌های داخلی باکیفیت استفاده کنند.

عضو کابینه دولت دوازدهم ادامه داد: بر این اساس پروژه فیبرنوری منازل و کسب و کار‌ها به بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و برای آن ۲۰ میلیون پورت پرسرعت پیش‌بینی شده که هر کدام به ۲.۵ میلیون تومان منابع نیاز دارد البته بخش خصوصی در این حوزه سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهد که به دلیل بازدهی بلندمدت سرمایه در این بخش باشد بخشی از تسهیلات برای بخش خصوصی فراهم شود.

زارع‌پور افزود: بخشی از اعتبارات نیز در اختیار وزارت ارتباطات و فناوری باید قرار بگیرد تا زیرساخت‌ها را فراهم و دیتاسنتر بزرگی را حداقل در ۵ نقطه کشور به عنوان قطب داده راه‌اندازی کنند.

وی تاکید کرد: باید شبکه زیرساخت و شبکه حاکمیتی کشور تقویت شود و ظرفیت آن به ۳ برابر افزایش یابد. طی ماموریتی که به رئیس شرکت زیرساخت داده شده، باید این مهم تا سال آینده به ۲ برابر افزایش یابد. برای پروژه فیبر نوری منازل نیز ظرفیت باید تا ۳ برابر افزایش پیدا کند.

زارع‌پور مسئله دیگری که نمایندگان مجلس می‌توانند در آن حوزه کمک حال وزارت ارتباطات باشند را واگذاری دکل‌های برق و کانال‌های در اختیار شهرداری به وزارت ارتباطات دانست و ادامه داد: اگر ما بخواهیم خود زیرساخت ایجاد کنیم و خیابان‌ها و کوچه‌ها را حفاری کنیم تا دکل در آن‌ها نصب کنیم، هم هزینه زیادی دارد و هم دچار مشکلاتی برای مردم می‌شود، در حالی که این امکانات می‌توانند در اختیار وزارت ارتباطات و این پروژه ملی قرار گیرد.

این عضو کابینه دولت سیزدهم افزود: در همین راستا پیشنهادی در دولت به تصویب رسیده و امیدواریم به زودی تبدیل به قانون شود که براساس آن تمام دستگاه‌ها و نهاد‌های عمومی ملزم به اجاره زیرساخت‌های خود به بخش خصوصی شدند. در این باره یک منبع درآمدی نیز برای دستگاه‌ها ایجاد خواهد شد، اگر این اتفاق نیفتد، در پروژه‌های ملی کُندی ایجاد می‌شود.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه باید به نقطه‌ای برسیم که وضعیت ترافیک داخل به خارج برعکس شود، اظهار کرد: ابتدای سال گذشته نسبت مصرف ترافیک خارجی به داخلی ۷۵ به ۲۵ درصد بوده، ولی از ابتدای امسال این نسبت به ۶۵ به ۳۵ تغییر کرده است.

زارع‌پور تاکید کرد: با اتخاذ دو راهبردی توسعه خدمات و توسعه شبکه در نظر داریم نسبت مصرف نسبت ترافیک خارجی به داخلی را تغییر دهیم و بال سوم تحقق این هدف، امنیت شبکه بوده که نیازمند توجه جدی است.

وی یکی دیگر از برنامه‌های وزارت ارتباطات را توسعه مراکز تبادل داده‌های داخلی دانست و گفت: یکی از نگرانی‌ها ما در بحث شبکه که نمایندگان نیز در این زمینه مراجعات بسیاری از جانب مردم دارند، دسترسی روستا‌ها به اینترنت است؛ در این زمینه با محدودیت‌هایی مواجهیم که از مجلس انتظار کمک داریم تا بتوانیم برنامه‌های خود را محقق کنیم.

دسترسی ۸۱ درصد روستا‌های بالای ۲۰ خانوار به اینترنت

این عضو کابینه دولت رئیسی تصریح کرد: حدود ۴۰ هزار روستای بالای ۲۰ خانوار که مکلف شدیم به آن‌ها شبکه اینترنت برسانیم، براساس آخرین ارزیابی‌ها ۸۰ درصد آن‌ها به اینترنت دسترسی دارند و این در حالی است که آمار‌های قبلی حاکی از دسترسی ۹۰ درصدی روستا‌ها به اینترنت بود.

زارع‌پور اضافه کرد: البته کیفیت دسترسی روستا‌ها به اینترنت به دلیل مستهلک شدن شبکه و عدم توسعه کیفیت قابل قبولی به شمار نمی‌آید که این مسئله باید به سرعت حل و فصل شود.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکید کرد: در حال حاضر ۷ هزار و ۵۰۰ روستا دسترسی بسیار بی کیفیت و حدود ۴ هزار و ۵۰۰ روستا به هیچ وجه دسترسی به اینترنت ندارند. در این زمینه دغدغه شما نمایندگان را به خوبی درک می‌کنم، وقتی شما عکس و فیلم‌هایی از دانش آموزان حوزه انتخابیه خود برای من ارسال می‌کنید که برای تحصیل به بالای کوه و یا دره‌ها می‌روند، این مسئله برای ما کاملا قابل درک است، اما ما برای رفع این معضلات برنامه‌های مهمی را پیش بینی کرده ایم.

وی با بیان اینکه طی ۴ سال گذشته حدود ۱۸۰۰ سایت جدید در روستا‌ها راه اندازی شده است، افزود: بر همین مبنا ۲۵۰۰ روستا نیز از کیفیت بالاتر دسترسی برخوردار شده اند. بسیاری از این روستا‌ها از جمله روستا‌هایی بودند که توسعه شبکه برای اپراتور در آنجا به صرفه بوده است، ولی برخی دیگر از روستا‌ها که تحت پوشش قرار نگرفته اند، عمدتاً در مناطق صعب العبور و دورافتاده قرار داشته اند که راه اندازی ارتباطات در این روستا‌ها بسیار مشکل است.

زارع‌پور اضافه کرد: پیش از این هر سایت ۲ تا ۳ روستا را تحت پوشش شبکه اینترنت قرار می‌داد، اما به دلیل شرایط سخت روستا‌های باقیمانده باید برای هر روستا یک سایت احداث شود. بسیاری از این روستا‌ها حتی از نعمت جاده و برق محروم هستند! بر همین مبنا در تبصره‌ای ذیل لایحه بودجه قید شده بود که برق رسانی باید به روستا‌هایی اولویت داشته باشد که زیرساخت ارتباطی در آن‌ها نیز شکل گیرد.

این عضو کابینه دولت سیزدهم تاکید کرد: وظیفه وزارت ارتباطات نیز این است که ۲ هزار ۶۷۴ سایت جدید راه اندازی کنیم و ۳ هزار و ۲۰۰ سایت را نیز ارتقا دهیم؛ قولی که در زمان رأی اعتماد به شما دادم این بود که تا پایان سال ۱۴۰۱ تمام روستا‌های بالای ۲۰ خانوار را به شبکه اینترنت متصل کنیم که در آن زمان براساس برآوردی که وجود داشت باید ۴ هزار روستا به شبکه متصل شوند، اما براساس برآورد‌های جدید روستا‌های بالای ۲۰ خانوار به ۷ هزار و ۵۰۰ روستا رسیده، اما بنده همچنان بر قول خود هستم.

وی تصریح کرد: معنای این قول این است که ما به ۴ برابر بودجه و ۴ برابر سرعت عملیاتی برای اجرای پروژه‌ها نیازمندیم که کار بسیار سختی است، به همین دلیل یکی از کلیدی‌ترین نیرو‌های خود را به جای اینکه در معاونت‌ها قرار دهم، برای توسعه ارتباطات روستایی گمارده ام و همین امروز که در محضر شما نمایندگان ملت هستم، وی در یکی از استان‌ها در حال انجام ماموریت است.

زارع‌پور اضافه کرد: تاکنون ۶ روستا مورد ارزیابی و بازدید میدانی قرار گرفته و به تدریج همه روستا‌ها را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد. از منابع توسعه ارتباطات در نظر داریم این پروژه‌ها را از منابع توسعه ارتباطات پیش ببریم.

این وزیر کابینه سیزدهم با اشاره به کمبود ۸ هزار میلیارد تومانی اعتبارات در وزارت ارتباطات گفت: در لایحه بودجه روی موضوع کار کرده ایم که نیازمند حمایت شما نمایندگان نیز هست.

وی تصریح کرد: البته در همین مدت کوتاه بیش از ۵۰۰ روستا به اینترنت دسترسی پیدا کرده اند و ما در نظر داریم طی ۴ فاز پروژه‌های مربوط به ۷ هزار و ۵۰۰ روستای باقیمانده را نیز عملیاتی کنیم.

زارع‌پور در توضیح ۴ فاز ذکر شده گفت: در بهمن ما امسال ۷۰۰ روستا و در اردیبهشت ماه که هفته ارتباطات است، ۵۰۰ روستای دیگر به شبکه اینترنت متصل می‌شوند. همچنین در هفته دولت ۲ هزار و ۵۰۰ روستا و بقیه روستا‌ها در اسفندماه به شرط تامین اعتبارات به شبکه متصل خواهند شد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره مشکلات شبکه اینترنت که طی روز‌های اخیر مطرح شد، گفت: طی ۱۰ سال گذشته به ویژه ۲ الی ۳ سال گذشته توسعه لازم در شبکه ارتباطات کشور صورت نگرفت و شبکه طی ۱۰ سال قبل ثابت باقی ماند و این مهم به دلیل افزایش هزینه‌ها، قیمت تجهیزات، افزایش قیمت دلار و درآمد‌های ریالی بوده است. از سوی دیگر تعرفه‌ها نیز ثابت مانده و همه این موارد دست به دست هم داده تا توسعه لازم صورت نگیرد.

وی از نمایندگان مجلس خواهش کرد در لایحه بودجه ۱۴۰۱ سقف درآمد‌های دولت از محل درآمد‌های اپراتور‌ها مورد حمایت قرار گیرد تا اپراتور‌ها به شرایطی بحرانی مخابرات دچار نشوند. همچنین درخواست داریم بندی که درخصوص عدم افزایش نرخ تعرفه اینترنت بود، مورد توجه قرار گیرد، چرا که اگر این مهم مجدداً به تصویب برسد، مسیر توسعه زیرساخت‌ها دچار مشکل خواهد شد.

این عضو کابینه دولت سیزدهم در پایان از گزارش کمیسیون صنایع و حمایت‌های نمایندگان مجلس و کمیسیون فرهنگی تقدیر و تشکر کرد.