بازگشت کارگردانان به تئاتر/تلاش برای رونق دوباره سالن‌های نمایش

- سالنهای تئاتر طی دو سال گذشته وضعیت ناامید کننده‌ای را پشت سر گذاشته‌اند، وضعیتی که منجر به تعطیلی برخی سالنهای خصوصی و همچنین بلاتکلیفی در وضعیت اجراها در سالنهای دولتی بود. 

هرچند ضرر وارده بر سینما از لحاظ مالی بالا تصور می‌شود اما تئاتر به واقع مظلوم‌ترین هنر در دوران کرونا بود، این هنر در دوران اوج خود هم گردش مالی خوبی را ندارد و با آمدن این بیماری همان اندک درآمد اهالی تئاتر قطع شد. 

هرچند که کرونا حرکت چرخ تئاتر را به مدت دو سال بسیار کند کرده بود اما شاید یکی از نکات مهم آن ظهور و بروز کارگردانان جوان بود، کارگردانانی که در دوران پیش از کرونا به دلیل لابی سالنهای دولتی و همچنین هزینه های سالنهای خصوصی قادر به اجرا نبودند و این دو سال فرصتی شد تا با غیبت بسیاری از کارگردانان صاحب سبک فرصت تجربه پیدا کنند.

البته نباید فراموش کرد که این حضور حداکثری تضمین کننده کیفیت آثار نبوده است، اما در بدترین حالت شاید کرونا به برخی استعدادها فرصت خودنمایی داد. حال بعد از بهتر شدن وضعیت بیماری کرونا و واکسیناسیون سراسری در کشور تئاتر جان تازه ای به خود گرفته است. 

پاییز امسال و بعد بازگشایی کامل تماشاخانه ها تعداد و تنوع آثار روی صحنه در شهر تهران مثال زدنی بود، هرچند هنوز سالنها میزبان پنجاه درصد مخاطبان هستند اما همین استقبال نسبی هم در مقایسه با دو سال گذشته امیدوار کننده است. 

حال با نزدیک شدن به جشنواره تئاتر فجر در دوره چهلم و تصمیم دبیرخانه مبنی بر حضور برخی آثار که به دلیل کرونا فرصت اجرا نداشته اند، تعداد آثار در آذر ماه نسبت به ماه گذشته خود چندین برابر شده است. هرچند این تصمیم دبیرخانه جشنواره تئاتر فجر ایرادات جدی دارد اما همین عاملی بود تا برخی چهره های مطرح این هنر که دو سال گذشته غایب بودند به سودای فجر هم که شده آماده به کار شوند. 

از دیگر موهبات دو سال کرونایی تئاتر توجه ویژه گروه ها به متون ایرانی بود، اتفاقی که پیشتر اتفاق می‌افتاد، هرچند شاید این توجه ویژه به متون ایرانی موجی گذرا باشد اما همین موج گذرا هم می تواند نویسندگان داخلی را امیدوار کند. 

طی سال جاری صحنه تئاتر کشور شاهد آثار با کیفیت ایرانی همچون «غلامرضا لبخندی»، «آهو»، «خاک سفید»، نظام آباد، تختی در هتل آتلانتیک بود، البته این آثار تنها نمایشهای ایرانی روی صحنه نبودند. همچنین نمایش هایی همچون هاری، دروغ، برلینگتون، خانه شیشه ای آلما و دن کیشوت از دیگر آثار موفق این دوران بودند. 

خوشبختانه تئاتر و عرصه هنرهای نمایشی پس از دو سال بار دیگر شاهد حضور کارگردانان حرفه ای است، مهران رنجبر «دیگو مارادونا» را روی صحنه می برد، مانستر از کوروش شاهونه باز اجرا می شود، سجاد افشاریان بک تو بلک را در سالن شهرزاد اجرا کرده و رها حاجی زینل «کباب» را به عمارت نوفل لوشاتو خواهد برد. 

این استقبال همگانی دوباره از تئاتر می‌تواند پایانی بر بیکاری دو ساله تئاتری‌ها باشد، هنرمندانی که روزهای سختی را پشت سر گذاشته و حتی بسیاری از آنان مجبور به ترک هنر و رجوع به مشاغل دیگر شدند، شاید رونق دوباره تئاتر فرصتی باشد که این هنرمندان بتوانند بار دیگر دلگرم به حضور در صحنه ها باشند. 

به همین مناسبت به معرفی برخی آثار موفق این روزهای تئاتر کشور پرداخته است: 

مانستر

نویسنده: کوروش ‌شاهونه، حمید ‌رضا ‌اسدزاده

کارگردان: کوروش ‌شاهونه
تهیه کننده: سجاد ‌افشاریان

بازیگران: ابراهیم ‌ناییج، علی ‌حسین ‌زاده، علیرضا کرمی و ریحانه ‌رضی

بابا آدم

نویسنده و کارگردان: لیلی عاج
تهیه کننده: امیرحسین شفیعی

بازیگران: (به ترتیب ورود به صحنه) جواد پورزند، الهام شعبانی، حمید محمدی، سیدجواد حسینی، شهروز آقائی پور، مهتاب محسنی، سیامک زین‏الدینی، رضا جوشنی، رامین قربانی

هاری

نویسنده و کارگردان: افشین زمانی
تهیه کننده: رایکا رمضانی

بازیگران: (به ترتیب ورود) محمدرضا خادمی، هانا کامکار، مهسا ظهیری، نریمان عابدی، آریا تحویلدار، حامد مهدی نژاد، سحر دیده ور، حمیدرضا محمدی، شادی ضیایی. نیلوفر شیخ، نسیم شجاعی، افشین زمانی

دروغ

نویسنده: فلوریان زلر
کارگردان: مسعود صالحی

بازیگران: ساناز روشنی، سپهر محمودی، سمیرا کریمی و منوچهر رمضانی

بک تو بلک

نویسنده، طراح و کارگردان: سجاد افشاریان

بازیگران: سجاد افشاریان، نیکو بستانی، مهدی زندیه

باب بارا

نویسنده، طراح و کارگردان: نیما ایمان زاده
تهیه کننده: نوید محمدزاده

بازیگران: (به ترتیب حروف الفبا) ژینا احمدی، آیدا احمدی، کیان امانی، نیما ایمان زاده، الناز پولادی، سارینا تورانی، هیژا حیدری، مصطفی دولتیاری، معید رحمانی، آشیل رحیمی، مهنا زارع، ماردین زمانی، شیرزاد ساعدی، نگاه سلیمان پور، هونیا صادق ایوبی، سحر فاتحی، نونا فاطمی، کیانوش فرزین، آذین کنعانیان، شاداب کوکبی، اسرا گلمرادی، هانی لاهورپور، تارا محمدنژاد، متین محمدی، بهراد مرادی، روژینا ملک، سمیه یوسفی