توافق سه‌جانبه سوآپ گاز؛ زمینه‌ساز کاهش هزینه‌ها و رفع چالش‌های گازی ایران
- یکی از اولویت‌های دولت سیزدهم رفع مشکلات اقتصادی مردم است به همین منظور ۲ رهیافت اصلی در دستور کار دولت مردمی قرار دارد؛ یکی احیای ظرفیت‌های دیپلماسی اقتصادی و دیگری تقویت روابط با کشورهای همسایه است که متأسفانه در عصر پسا برجام به فراموشی سپرده شده بود.
پیرو نگاه به کشورهای همسایه، آیت الله رئیسی در اولین سفر خارجی خود به تاجیکستان رفت تا در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای شرکت کند. در این اجلاس، ایران عضو دائم در سازمان همکاری شانگهای شد و به زعم خبرگان، آورده اقتصادی برای کشورمان خواهد داشت.
عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای یک موفقیت دیپلماتیک بود
آیت الله سید ابراهیم رئیسی در بازگشت از سفر سه روزه به کشور تاجیکستان در تشریح دستاورد‌های این سفر، اظهار داشت: عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای که در اجلاس تاجیکستان انجام شد، یک موفقیت دیپلماتیک بود.
رئیس جمهور افزود: حضور جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو اصلی سازمان شانگهای یک ارتباط اقتصادی قوی را برای مردم کشورمان رقم می‌زند که به معنای اتصال ایران به زیرساخت‌های اقتصادی آسیا و منابع پایدار ناشی از آن است.
قرارداد سوآپ گازی ترکمنستان، ایران و آذربایجان امضا شد
همچنین رئیس جمهور کشورمان در دومین سفر خارجی خود، به منظور شرکت در پانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی اکو به ترکمنستان رفت.
پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، یکشنبه هفتم آذر ماه به میزبانی ترکمنستان برگزار شد و رئیس جمهور در جریان این سفر، مواضع و پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران را در زمینه تقویت مناسبات منطقه‌ای و بین المللی و افزایش سطح همکاری‌ها و تبادلات اقتصادی کشورهای عضو سازمان اکو تشریح و تبیین کرد.
جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان و جمهوری آذربایجان، ۱۰ عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو را تشکیل می‌دهند.
یکی از خروجی‌های سفر رئیس جمهور به ترکمنستان، توافق سه جانبه سوآپ گاز از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از خاک جمهوری اسلامی ایران است.
بر اساس این قرارداد قرار است سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از خاک جمهوری اسلامی ایران انتقال یابد و آنطور که جواد اوجی وزیر نفت اعلام کرده این قرارداد از اول فصل زمستان عملیاتی می‌شود.
قرارداد سه جانبه سوآپ گاز ترکمنستان، ایران و جمهوری آذربایجان در گذشته به صورت موقت و در بازه‌های کوتاه مدت تری انجام می‌شد، اما در این دوره از اجلاس اکو به رسمیت شناخته شد.
مزایای قرارداد سه جانبه سوآپ گاز ترکمنستان، ایران و آذربایجان
با انعقاد این قراداد جمهوری اسلامی ایران پیامی را به همه کسانی که می‌خواهند در بازار گازی ایران حضور داشته باشند، می‌دهد که ایران حاضر است قرارداد‌های بلند مدت را بپذیرد و در دیپلماسی گاز فعال باشد.
نکته بعدی در رابطه با این قرارداد این است که ایران از یک سو روابط خود را با ترکمنستان بهبود می‌بخشد و از سویی دیگر به این کشور کمک می‌کند تا از مشکلات مالی خود نجات یابد؛ بنابراین به واسطه این قرارداد ترکمنستان بعنوان چهارمین دارنده گاز دنیا می‌تواند در بازار گاز نقش مثبتی را ایفا کند.
کاهش هزینه‌های انتقال گاز در کشور با سوآپ گازی
با توجه به اینکه انتقال گاز از جنوب کشور به شمال شرق هزینه‌هایی را برای ایران دارد لذا با سوآپ گاز اینگونه هزینه‌ها کاهش داده شده و به درآمدزایی کمک کرده و تا حدی هم به چالش ناترازی گاز که با آن مواجه هستیم، کمک می‌شود.
قرارداد سوآپ گاز آذربایجان، ایران و نخجوان
در گذشته قراردادی میان جمهوری آذربایجان، ایران و نخجوان منعقد شده بود که به واسطه این قراداد انتقال گاز از آذربایجان به نخجوان از طریق خاک ایران انجام می‌شد که با اتمام زمان این قرارداد بخاطر نیاز گازی کشور و قابل توجه نبودن رقم تجاری آن، دیگر تمدیدی صورت نگرفت.
افزایش قدرت دیپلماسی انرژی در وزارت نفت با قراداد سوآپ گازی ترکمنستان، ایران و آذربایجان
بنابراین قراداد سوآپ گازی ترکمنستان، ایران و جمهوری آذربایجان می‌تواند به تقویت روابط دیپلماتیک و ناترازی گازی کمک کند و چالش‌های وزارت نفت را در این زمینه کاهش دهد و به قدرت دیپلماسی انرژی آن بیفزاید.
ایجاد تعامل سازنده اقتصادی میان کشورهای همسایه با انعقاد قراداد سه جانبه سوآپ گاز
رضا پدیدار کارشناس انرژی در گفت‌وگو با میزان، دراین باره اظهار داشت: با انعقاد این قرارداد ابتدا گاز از ترکمنستان وارد کشور ما شده و به صورت ترانزیت وارد خاک آذربایجان می‌شود.
وی ادامه داد: به هرحال این گاز به صورت ترانزیت از کشور ما عبور می‌کند و از بابت این موضوع گازی را دریافت می‌کنیم، اما در مقابل آن پولی پرداخت نمی‌کنیم.
نایب رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی گفت: با انعقاد این قرارداد یک تعامل سازنده اقتصادی میان همسایگان در منطقه ایجاد می‌شود که برای همه مفید است.
به هر روی باید منتظر ماند و دید که رهیافت جدید دولت مردمی با چه کیفیتی ضمن جبران کاستی های دولت قبل به بزرگ شدن سفره مردم کمک می‌کند.