چرایی بازگشت کودتاها به کشورهای آفریقایی
- تصاحب قدرت، تصاحب نظامی غیرقانونی، یا کودتا به آفریقا بازگشته است.
به گزارش اُ آر اف آنلاین؛ در چند سال گذشته، موجی از کودتاهای موفق یا تلاش برای کودتا در سراسر این قاره افزایش یافته است.
این کودتاها تهدیدی برای کشورهای آفریقایی است.
این کودتاها در کشورهای آفریقایی نهادهای سیاسی موجود را تضعیف میکند، خشونت سیاسی را تشویق میکند و دورنمای جنگهای داخلی را افزایش میدهد.
همه چیز در نوامبر ۲۰۱۷ آغاز شد، زمانی که رابرت موگابه، رئیس جمهور سابق زیمباوه در حبس، استیضاح و در نهایت به عنوان رئیس جمهور و رئیس حزب اتحادیه ملی آفریقا-جبهه میهنی، برکنار شد.
به دنبال آن، ۲ کودتای موفق در مالی در سال ۲۰۲۰ و در ماه می ۲۰۲۱ انجام شد.
ارتش مالی به فرماندهی سرهنگ آسیمی گویتا، معاون رئیس جمهور، باه نداو، رئیس جمهور موقت و موکتار اوان، نخست وزیر موقت را دستگیر کرد.
این تسلط نظامی در نهایت به تعلیق مالی از جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا و اتحادیه آفریقا در ژوئن ۲۰۲۱ منجر شد.
فرانسه نیز عملیات نظامی مشترک خود را با ارتش مالی به دلیل کودتا متوقف کرد، اما یک ماه بعد در جولای ۲۰۲۱ عملیات را از سر گرفت.
یک کودتای ناموفق نیز در نیجر، درست ۲ روز قبل از ادای سوگند محمد بازوم، رئیس جمهور منتخب، اتفاق افتاد.
دو کودتای موفق اخیر در گینه و سودان انجام شد.
در سپتامبر ۲۰۲۱، دولت گینه به ریاست آلفا کوند، رئیس جمهور سابق گینه، منحل شد و یک حکومت نظامی به ریاست مامادی دومبویا، رئیس جمهور موقت فعلی گینه جایگزین شد.
در سودان، توافق شکننده تقسیم قدرت بین روسای غیرنظامی و نظامی سودانی که در ۲ سال گذشته برقرار بود، زمانی که ارتش به فرماندهی عبدالفتاح البرهان قدرت را به دست گرفت و دولت غیرنظامی عبدالله حمدوک در ۲۵ اکتبر ۲۰۲۱ را منحل کرد، ناگهان پایان یافت.
استدلال ژنرال برهان مبنی بر نیاز به کودتا برای اجتناب از جنگ داخلی به طور گسترده توسط جامعه جهانی رد و محکوم شده است.
بانک جهانی کمکهای خود به سودان را به حالت تعلیق درآورده است و اتحادیه آفریقا نیز عضویت سودان را تا زمان احیای دولت غیرنظامی به حالت تعلیق درآورده است.
چرا کودتاها به آفریقا بازگشتند؟
در دهههای اولیه پس از استعمار، کودتاها در سراسر آفریقا شایع بود.
کودتاها به دلیل سطح حمایت مردمی که از آن برخوردار بودند، به ویژه در سطح محلی، اغلب به موفقیت میانجامیدند.
چنین توجیهاتی در میان آفریقاییها طنین انداز شد، زیرا آنها واقعیتهای میدانی کشورهای خود را به درستی به تصویر میکشیدند.
موج بازگرداندن سیاست چند حزبی در دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ موجی از امید را برای حکومت غیرنظامی ایجاد کرد.
این با وعده اتحادیه آفریقا و دیگر نهادهای منطقهای آفریقا برای رد درست تغییرات غیرقانونی دولت، در چارچوب بیانیه لومه، مصوب ۲۰۰۰ و منشور آفریقایی دموکراسی، انتخابات و حکومتداری در سال ۲۰۰۷ تکمیل شد.
یکی از نگرانیهای اصلی این است که انتخابات آفریقا به طور فزایندهای بحث برانگیز و با ترس همراه شده است.
با وجود این کودتاها در آفریقا با تمام لفاظیهایشان، وسیلهای برای انقلاب اجتماعی نبوده اند.
تقریباً در همه موارد، فرماندهان کودتا در آفریقا اغلب ثابت کرده اند که به اندازه همان رژیمهایی که جایگزین کرده بودند، فاسد هستند.