وزیر امور خارجه: کشورهای همسایه و جامعه جهانی باید به مردم افغانستان کمک کنند/ تمرکز بر راهحل سیاسی در افغانستان
وزیر امور خارجه گفت: مهمترین مسئله و نکتهای که مورد توجه قرار گرفت، تمرکز بر راه حل سیاسی در افغانستان بود. ما در این رابطه در جلسه بسته خودمان بیشتر بحث کردیم و تاکید کردیم که دولت فراگیر باید در افغانستان با مشارکت همه اقوام تشکیل شود.
وی گفت: ما با تاکید بر این که مشروعیت بینالمللی، بدون مقبولیت داخلی ره به جایی نخواهد برد و باید همه طرفها را برای تشکیل حکومت فراگیر تشویق کنیم. در عین حال همه ما نگرانیهای مشترکی داشتیم که بخشهایی از آن در بیانیه پایانی آمده است.
امیرعبداللهیان در ادامه با اشاره به نگرانی کشورهای همسایه در موضوعات وضعیت حقوق بشر و زنان در افغانستان، گسترش تروریسم داعش، گسترش فقر و آوارگی، گسترش مواد مخدر در افغانستان، امنیت مرزها و نگرانی از موج آوارگان، بیان داشت: کشورهای همسایه و جامعه جهانی باید به مردم افغانستان کمک کنند که هیئت حاکمه سرپرستی در افغانستان، دیگر اقوام را در حکومت سهیم کند و همه افغانیها در کنار هم و با وحدت ملی در کشور خودشان از این مرحله سختی که ۲۰ سال اشغال و جنگ افروزی آمریکا و متحدینش در افغانستان ایجاد کردند رها شود.
وی با تاکید بر اینکه تدابیر لازم برای مدیریت موج احتمالی ورود آوارگان به سمت ایران در فصل سرما اندیشیده میشود، گفت: ما همچنین سایر نگرانیها در حوزه امنیت مرزها، احتمال تشدید قاچاق مواد مخدر و مباحثی که مرتبط با امنیت مرزها و امنیت ملی ما میشود را بیان کردیم.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه افزود: در عین حال مسئولین و حاکمان افغانستان را نسبت به اینکه اقدامات تروریستی نباید باعث به مخاطره انداختن کشورهای همسایه شود، متوجه کردیم.
امیرعبداللهیان در پاسخ به سوالی درباره تفاوت فرمت مسکو و تهران در موضوع افغانستان، بیان داشت: نشست فرمت مسکو با حضور نمایندگان ویژه کشورهای مختلف در منطقه ما در مسکو شکل گرفت. دور اول این گفتوگوها هفته گذشته انجام شد و از طرف ما هم آقای کاظمی قمی نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان به همراه آقای موسوی همراه مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه در آن شرکت کردند. ما هر فرمتی را که به تحول صلح و ثبات و امنیت در افغانستان کمک کند، مثبت و سازنده میدانیم و از مسکو به خاطر ابتکاری به خرج داد تشکر میکنیم.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه تصریح کرد: آقای لاوروف به طور مجازی با اجلاس وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان در ارتباط بودند و سخنان ایشان را شنیدیم و بر اساس آن فکر میکنیم فرمتهای منطقه به دور از مداخلات خارجی و مداخلات جنگافروزانه بیگانگان در منطقه هرچه بیشتر تقویت شود، میتواند این پیام را به همراه داشته باشد که مسائل منطقه توسط اهل منطقه قابل حل و فصل است.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: جمهوری اسلامی ایران همچنان تمام طرفهای اصلی افغانستان را به مشارکت در تشکیل دولت فراگیر دعوت میکند و به تلاشهای خود برای تشویق همه طرفها در نیل به این هدف ادامه میدهد.
وی درباره تسهیل ارسال کمکهای انساندوستانه توسط ایران به ملت افغانستان، بیان داشت: ما تمام گذرگاههای مرزی خودمان را در سختترین روزهای بحران در افغانستان باز نگه داشتیم که هم کمکهای انساندوستانه ایران و سایر کشورها تسهیل و وارد افغانستان شوند و هم این که تبادلات مرزی ما متوقف نشود و مردم افغانستان دچار کمبود مواد غذایی و امکانات مورد نیاز بهداشتی و درمانی خودشان نشوند.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین درباره مبارزه با داعش و تروریسم در افغانستان، تصریح کرد: ما در حوزه مبارزه با داعش با مشورتهای لازم را در حوزه امنیتی به طرفهای مختلف افغانستانی خواهیم داد.
وی در پاسخ به سوالی درباره حضور نمایندهای از اروپا و نمایندگانی از افغانستان در نشستهای همسایگان افغانستان، گفت: ما در جلسه بسته خود این موضوع مورد بحث قرار دادیم برای عضویت نماینده ناظر نماینده اتحادیه اروپا در فرمت کشورهای همسایه اتفاق نظر وجود نداشت؛ اما برای حضور هیئت حاکمیت طالبان در قالب این فرمت مورد توجه قرار گرفت و یک اجماع اولیه حاصل شد.
وی در ادامه درباره جزئیات نشستهایی آتی گفت: بررسی جزئیات بیشتر به نشست کارشناسان ارشد و نمایندگان ویژه افغانستان در کشورهای همسایه که قبل از نشست سوم همسایگان که در پکن برگزار خواهد شد، مورد بررسی قرار میگیرد.
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره موضع ایران درباره تامین امنیت مردم افغانستان به ویژه شیعیان با توجه به حملات تروریستی اخیر به مسجد شیعیان در ولایات قندوز و قندهار، بیان داشت: ما در مورد تامین امنیت همه مردم افغانستان از جمله شیعیان که مورد حملات تروریستی داعش قرار گرفتند، هیئت حاکمه سرپرستی افغانستان را مخاطب قرار دادیم و به مسئولیت آنها اشاره کردیم و حتی پیشنهاداتی را برای جلوگیری از تکرار چنین جنایاتی علیه نمازگزاران مسلمانان و شیعیان افغانستان ارائه کردیم.
وی همچنین درباره تاریخ سفر بعدی دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران، گفت: ما قصد نداریم و رفت و آمدهای آقای گروسی را به ایران هیجانی کنیم و به مسائل طبیعی که در همکاری بین تهران و آژانس در جریان است گره بزنیم. ما یک توافق جزئی داریم که بین آژانس سازمان انرژی اتمی شکل میگیرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: تاریخهایی برای سفرهای دکتر اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی به آژانس و برعکس سفر آقای گروسی به تهران مشخص میشود؛ لذا تاریخی برای سفر آقای گروسی به تهران مشخص شده است؛ اما به نظر من این تاریخ اهمیت چندانی ندارد.
وزیر امور خارجه درباره زمان دقیق آغاز مذاکرات احیای برجام در وین، بیان داشت: ما مذاکرات هستهای را از دو هفته پیش در تهران کلید زدیم. گفتگوهایی بین معاون سیاسی وزارت امور خارجه کشورمان و انریکه مورا شروع شد و آقای دکتر باقری امروز در بروکسل برای تکمیل آن گفتگوها حضور دارد.
امیرعبداللهیان گفت: ما با آقای انریکه مورا، هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در مورد زمانی که وارد مذاکرات جدید با ۴ بعلاوه یک خواهیم شد، اینکه چگونه مذاکره کنیم و در مورد اینکه چگونه در مسائل تمرکز کنیم که همه طرفها بدون فوت وقت و در کوتاهترین زمان ممکن به تعهدات کامل خودشان در برجام برگردند.
وزیر امور خارجه کشورمان درباره اظهارات اخیر رئیس جمهور ترکیه، بیان داشت: جمهوری آذربایجان همسایه جمهوری اسلامی ایران است و بهرغم فراز و نشیبهایی که در چارچوب تنشهای رسانهای و عمدتاً از طرف دوستان و مقامات جمهوری آذربایجان بیان شد، ما تماسهای مستمری را با وزیر خارجه جمهوری آذربایجان داشتیم و فکر میکنم اکنون از تنشهای رسانه عبور کردیم.
وی با اشاره به آزاد شدن رانندگان ترانزیت ابرانی که دستگیر شده بودند، اضافه کرد: آخرین توافق ما در خصوص حرکت در مسیر درست همکاریها بود که شاخصهایی را برای آن تعریف کردیم و فکر میکنم روابط ما به دور از تنش در آن چارچوب تداوم پیدا کند کرد و مشکلاتی که برای روی دو کشور هست به تدریج از میان برداشته خواهد شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: نگاه دولت سیزدهم به همسایگان نگاه همراهی جدی است و از جمله این همسایگان جمهوری آذربایجان است که ما در چارچوب همین سیاست، همکاریهای سازنده را در کشورمان مدیریت خواهیم کرد و امیدوارم بتوانیم از ظرفیتهای موجود بین دو کشور استفاده کنیم. امیدوارم سریع پیش برویم که در نشست اکو که در ماه آینده میلادی برگزار میشود، دیدار روسای جمهور دو کشور فراهم شود.
وی همچنین درباره تاریخ دقیق مذاکرات وین، گفت: در خصوص گفتگوهای امروز در بروکسل ما بعد از اینکه ارزیابی خودمان را آقای دکتر باقری امشب داشته باشیم تصمیم میگیریم که آیا در بروکسل زمان شروع مذاکره با ۱+۴ را اعلام کنیم یا بعد از بازگشت ایشان به تهران نیازمند مشورتهای بیشتر خواهیم بود.
وزیر امور خارجه درباره ادامه روند مذاکرات وین از نقطه متوقف شده، اظهار داشت: با فرمتی که فرمت اصلی که برای ما وجود دارد گفتگو ۱+۴ است و این فرمت را دنبال میکنیم. اما موضوعات حاشیهای ۱+۴ مسئلهای است که به طرف مقابل و کشور مقابل برمیگردد که چگونه به شکل غیرمستقیم بازگشت خودش به برجام را به انجام تعهدات کامل خودش را در این رابطه را دنبال کند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در خصوص پیشبینی هرگونه توافق جدید یا بازگشت طرفها به تعهدات خودشان، همانطور که بارها با رسانههای آمریکایی در نیویورک اعلام کردم، آن بخشی که به آمریکا بر میگردد باید آقای بایدن رئیسجمهور آمریکا نشان بدهد که اراده جدی برای بازگشت به برجام دارد.
امیرعبداللهیان اضافه کرد: ما خیلی مشتاق بازگشت آمریکا به برجام نیستیم. مهم این است که نتیجه این بازگشت آیا به نفع جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و آیا در راستای لغو تحریمها بازخواهد گشت یا در راستای ایجاد محدودیتهای جدی.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه ما بر اساس اظهارات مقامات آمریکایی فرض را بر این گذاشتیم که بایدن حسن نیت دارد، گفت: بر این اساس گفتیم که آقای بایدن ۱۰ میلیارد دلار از اموال و داراییهایی که متعلق به ایران است را برای اثبات حسن نیت آزاد کند.
وی در ادامه افزود: شخصاً معتقدم اگر آقای بایدن اراده جدی دارد باید این اراده را به منصه ظهور بگذارد و ما بتوانیم باور کنیم که آمریکاییها واقعاً در لغو تحریمها جدی هستند. هرچند آن چیزی که تعیین کننده است میز مذاکره است و هنر دیپلماتیک طرف ایرانی در کنار سایر طرفهایی که در کنار میز مذاکره حضور خواهند داشت.
امیرعبداللهیان با تاکید بر اینکه ما در جمهوری اسلامی ایران جدی هستیم، بیان داشت: اگر همه طرفها و تمام تعهدات خودشان برگردند ما هم به تعهدات خود مان باز خواهیم گشت؛ اما دولت سیزدهم عملگرا و نتیجه گرا است و نتیجه برای ما از حرف زدن زیباتر است.
سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه از نظر ما روش پسندیدهای ندارند؛ آن این است که در بعضی از موضوعات از جمله موضوع هستهای درخواست میکنند ۳ سفیر به صورت مشترک با یک مقام سیاسی ما در وزارت خارجه در خارج کشور ملاقات کنند. البته بخش ناپسندیده رفتار آنها این است که بعد از این ملاقاتها معمولاً یک بیانیه مشترک انتشار میدهند و حرفهای خودشان را به صورت یکطرفه در بیانیه میآورند و اعلام میکنند که در فلان موضوع به ایران دمارش داریم.
امیرعبداللهیان تصریح کرد: ما چه در بروکسل و چه در تهران از هر گفتوگوی دیپلماتیک دوجانبه با آلمان، انگلیس و فرانسه استقبال میکنیم، ولی گفتوگو با سه کشور اروپایی در موضوع هستهای صرفا در چارچوب ۱+۴ یعنی در کنار نمایندگان چین و روسیه که طرفهای مذاکراتی ما هستند را فرمتی معقول و قابل قبول میدانیم.