بحران انرژی؛ مقدمه بحران‌های سخت‌تر اروپا در زمستان ۲۰۲۱

اروپا در حالی پا به فصل سرد سال می‌گذارد که بحران گازی، قاره سبز را تهدید به بحران‌های درهم تنیده و درازمدتی کرده است.

 

به گزارش «وُرد اویل و بلومبرگ»، در پی بروز بحران انرژی و کمبود گاز، سناریو‌های متعددی برای زمستان امسال اروپا قابل تصور هستند.

 

براساس سناریوی نخست، دولت‌های اروپایی در صورت تشدید کمبودها، از فروش گاز و برق به دیگر مناطق خودداری می‌کنند؛ اما سناریوی بدبینانه تر، فلج زندگی و بروز بحران‌های سیاسی و اقتصادی در اروپا را مطرح می‌کنند.

 

اما در سناریوی سوم، پیش بینی می‌شود که انرژی از کشور‌های فقیرتر به کشور‌های ثروتمندتری هدایت شود که توان پرداخت هزینه‌های بالاتر را دارند؛ این گزینه به نظر از گزینه دوم واقعی‌تر است.

 

اروپا در آستانه فرا رسیدن فصل سرد سال شاهد پربودن حدود ۷۷ درصد مخازن خود است؛ میزانی که بسیار کمتر از حد معمول در این بازه زمانی در سال‌های گذشته است و کشور‌های اروپایی را به ویژه در زمستان آسیب پذیر می‌کند.

 

 

بلوک سیاسی و اقتصادی قاره سبز تاکنون تجربه مواجهه با چنین بحرانی را نداشته است اما کارشناسان بر این باورند که جدال و بحث میان کشور‌های عضو اتحادیه اروپا اجتناب ناپذیر است؛ زیرا اپراتور‌های شبکه ادعا می‌کنند که در صورت نداشتن برق کافی برای شبکه خود، مجاز به قطع یا تغییر جریان برق از طریق کابل‌های بین کشوری هستند.

 

حتی دولت‌ها نیز می‌توانند براساس ملاحظاتی مانند حفاظت از رای دهندگان خود، این تصمیم را بگیرند.

 

اگرچه هنوز هیچ کشور اروپایی گزینه قطع صادرات انرژی را مطرح نکرده، احتمال بروز این اتفاق در صورت افزایش قیمت انرژی وجود دارد.

 

در نروژ، یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان انرژی اروپا، قیمت برق از سال گذشته هفت برابر افزایش یافته است.

 

دولت ائتلافی نروژ اعلام کرد در حال بررسی قانونی یا غیرقانونی بودن قطع فروش انرژی به اتحادیه اروپاست.

 

علاوه بر تهدید رئیس جمهور صربستان مبنی بر احتمال ممنوعیت صادرات برق، فرانسه نیز در پی اختلاف بر سر محدوده ماهیگیری با انگلیس، این کشور را به محدود کردن صادرات نفت برق جزایر کانال انگلیس تهدید کرد.

 

 

حدود ۸۰ درصد گاز مصرفی اتحادیه اروپا، از روسیه، نروژ و الجزایر تامین می‌شود.

 

برخی از بزرگ‌ترین اقتصاد‌های اتحادیه اروپا مانند آلمان که ۹۰ درصد گاز مصرفی خود را وارد می‌کند، از جمله آسیب پذیرترین کشور‌ها هستند.

 

از دیگر کشور‌های آسیب پذیر می‌توان به انگلیس، بلژیک، اسپانیا و پرتغال که از مشکل ظرفیت پایین ذخیره سازی گاز رنج می‌برند، اشاره کرد.

 

برگزیت اگرچه توان تصمیم گیری لندن برای قطع صادرات انرژی را افزایش داده، اما موضوع اصلی انگلیس این است که خود وارد کننده عمده انرژی است و در این مورد استقلال عمل از اتحادیه اروپا برایش سودی ندارد و حتی این کشور را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد.

از دیگر دلایل نگرانی اروپا درباره شدت بحران انرژی در زمستان سال جاری، انبوهی خطوط لوله گازی درهم تنیده و شبکه برق قاره‌ای به شکل فزاینده به هم متصل، هستند.

 

اگرچه این کار با هدف تجمیع منابع و ایجاد بازار یکپارچه انرژی انجام شده، اما می‌تواند برخی از کشور‌ها را در برابر توقف یا مسدود شدن جریان انرژی بسیار آسیب پذیر کند.

 

 

به طور خلاصه مهم‌ترین پیامد‌های بحران انرژی در زمستان ۲۰۲۱ در اروپا می‌توانند به صورت زیر فهرست شوند:

 

- تشدید شکاف‌ها در میان کشور‌های اروپایی در پی افزایش سرسام آور قیمت انرژی
- بحران‌های سیاسی و اقتصادی داخلی
- تشدید تنش میان سران کشور‌های اروپایی به دلیل اولویت دادن به تامین انرژی برای مردم خود
- به خطر افتادن ادعای اتحادیه اروپا برای رهبری مبارزه جهانی با تغییرات هوایی به دلیل ناتوانی بر سر تامین، انتقال و توزیع انرژی میان کشور‌های عضو
- تشدید تنش میان غرب و شرق اروپا
- کاهش رقابت صنایع اروپایی و توقف خط تولید در برخی از کارخانه‌های اروپایی
- ورشکستگی شرکت‌های بازرگانی فعال در زمینه گاز