میراث فرهنگی به بودجه‌ای بیش از صدا و سیما نیاز دارد

حمیده چوبک مدیر پایگاه تاریخی الموت و دانشیار پیشین پژوهشگاه میراث فرهنگی درباره چرایی روند فزاینده تخریب بافت‌های تاریخی و سرقت آثار باستانی به میزان گفت: من تصور می‌کنم که مساله مشارکت حقوقی و قانونی دستگاه‌های مرتبط با موضوع حفاظت از بافت‌ها و آثار تاریخی تاثیرگذاری بسیار زیادی در این موضوع خواهد داشت. وجود این مشارکت واقعا ضروری است و میراث فرهنگی به تنهایی قادر به مقابله با این نوع نارسایی‌ها نیست.

 

وی با اشاره به اینکه در سابقه مدیریتی جناب آقای ضرغامی وزیر جدید میراث فرهنگی، سابقه ریاست سازمان صدا و سیما به چشم می‌خورد افزود: اگر اشتباه نکرده باشم سه هزار میلیارد تومان بودجه صدا و سیما بوده است. صدا و سیما درواقع رسانه‌ی جامع و فراگیر کشور محسوب می‌شود. حال در مقام مقایسه تصور می‌کنم وزارتخانه میراث فرهنگی به بودجه‌ای بیش از این مبلغ سه هزار میلیارد تومان نیاز دارد تا بتواند ماموریت‌ها و وظایفش را در سراسر کشور به انجام برساند. این وزارتخانه به گونه‌ای شبیه به سازمان صدا و سیما که یک بخش برون مرزی هم دارد باید به وظایف و ماموریت‌هایی در خارج از کشور هم بپردازد؛ بنابراین با نگاه کلانی که جناب آقای ضرغامی به وضعیت میراث فرهنگی دارند من فکر می‌کنم باید همین نگاه مبنایی برای برنامه ریزی‌ها در این حوزه قرار بگیرد.

 

چوبک خاطرنشان کرد: موضوعاتی نظیر بافت‌های تاریخی که متاسفانه بیشتر شهرداری‌ها هم تمایل دارند تا آن‌ها را به عنوان بافت‌های فرسوده مورد شناسایی قرار بدهند را من فرصت‌های یک شهر می‌دانم. در هر شهری وجود این بافت‌های تاریخی ظرفیتی است که مدیران و مسولان می‌توانند روی آن مانور بدهند. البته در قانون هم این نوع مسائل پیش بینی شده است. اما لازم است تا با همکاری وزارت کشور و وزارت مسکن و شهرسازی با وزارت میراث فرهنگی نقش اجرایی مربوط به این موضوع مشخص بشود. این نهاد‌ها با هم افزایی و تعامل باید راهکار‌های لازم برای حفاظت از بافت‌های ارزشمند تاریخی را ارائه کنند و مدیران شهری را برای حفاظت از این بافت‌ها موظف کنند.

 

 

مدیر پایگاه تاریخی الموت اذعان داشت: درواقع این بافت‌های ارزشمند به عنوان منابعی که بتواند فضا‌های بهره برداری مورد نیاز یک شهر را تامین کنند باید مورد استفاده قرار بگیرند. ما در گذشته هم چنین تجربه‌هایی را داشته ایم که در بعضی موارد هم با موفقیت همراه بوده و به حفظ اثر انجامیده است. در کنار این ما با مسائلی درباره مالکیت آثار تاریخی هم مواجه هستیم که این موضوع جزو مباحث قانونی محسوب می‌شود. در شرایط کنونی که خوشبختانه شاهد یکپارچگی در مدیریت کشور هستیم انتظار این است تا معضلات قانونی مربوط به آثار تاریخی حل بشود.

 

چوبک ادامه داد: برای مثال درباره آن خانه‌های تاریخی ارزشمندی که دارای وارثان متعددی هستند این انتظار وجود دارد تا راه حل‌های قانونی ارائه بشود. این نوع خانه‌های تاریخی معمولا به دست وارثان با این تصور که دارای حقوق مالکانه هستند و می‌توانند بنا را تصرف کنند مورد تخریب قرار می‌گیرند. در حالی که اگر مسائل قانونی مربوط به این مساله حل بشود و راهکار قانونی برای ممانعت از تخریب خانه‌های تاریخی ارزشمند به دست وارثان شکل بگیرد شاهد وجود این نوع مشکلات نخواهیم بود. اما در کنار این باید راهکار‌هایی برای تشویق مالکان و رفع مشکلاتشان هم پیش بینی بشود. تحقق این مسائل نیازمند اقدام‌های زیرساختی، حقوقی و اجرایی در سایه همکاری همه نهاد‌ها و دستگاه‌های مرتبط است.