چرا از سرگیری مذاکرات وین فعلاً مطلوب و منطقی نیست؟
- حمید خوش‌آیند کارشناس مسائل بین‌الملل - جمهوری اسلامی ایران فعلاً برنامه‌ای برای بازگشت به مذاکرات برجام به شکلی که در دولت قبلی استمرار داشت ندارد. در مذاکرات قبلی وین، ایران در موضع ضعف قرار داشت و از قدرت چانه‌زنی پایینی برخوردار بود و طبیعی است مذاکرات در صورتی که به توافق منجر می‌شد، چندان توفیقی برای ایران نداشت.
به نظر می‌رسد تا زمانی موضع ایران تقویت نشود، بازگشت به مذاکرات وین که اروپا و آمریکا و حتی روسیه اصرار بر آن دارند، منطقی نیست.
افزایش ظرفیت هسته‌ای از نظر کمی و کیفی طوری تا به امروز ایران تقریبا ۴ تن اورانیوم با غنای پایین ذخیره کرده است که این بیش از ۱۶ برابر حد مجاز برجام است، تسریع در واردات واکسن از چین و کشور‌های آسیایی، آغاز روند عضویت دائم ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای (سازمانی که نقش موازنه دهنده بین‌المللی در مقابل آمریکا و اروپا دارد) و همچنین تحولات جاری در افغانستان که به نوعی باعث تضعیف موضع آمریکا در منطقه شده است، رخداد‌های مهمی هستند که درحال تقویت موضع ایران شده و یقیناً می‌تواند در مذاکرات آتی پیرامون سازوکار‌های بازگشت طرفین به برجام و برداشتن تحریم‌ها، دست ایران را پر کند.
در هر صورت مذاکرات برجام از سر گرفته خواهد شد، ولی نباید از موضع ضعف این مذاکرات دوباره آغاز شد. آمریکا چاره‌ای جز رفع تحریم‌های برجامی ندارد. در روز‌های گذشته نیز این زمزمه از محافل سیاسی آمریکایی به گوش می‌رسد که بازی برد - باخت با دولت آقای رئیسی جواب نمی‌دهد و بدون ارائه ضمانت قوی مبنی بر لغو تحریم‌ها، دولت جدید ایران حاضر به بازگشت به وین نیست. در این راستا در روز‌های اخیر نماینده آمریکا در سازمان‌های بین المللی مستقر در وین اعلام کرد که واشنگتن آماده لغو تمام تحریم‌های ناسازگار با برجام است. حتی اسرائیل هم که تا چند روز پیش مخالف سرسخت برجام و ازسرگیری هرگونه مذاکرات برجامی بود، وزیر دفاع آن در گفتگو با نشریه فارن پالیسی طی اظهاراتی گفته است اسرائیل می‌تواند با برجام کنار آید.
جمهوری اسلامی در حال بازیابی جایگاه واقعی خود در مذاکرات برجامی است. در سال‌های اخیر و در دولت قبلی «عزت ملی» جمهوری اسلامی از طریق مذاکرات برجام خدشه‌دار شده بود و طرف اروپایی و آمریکا از موضع قدرت به ایران می‌نگریستند، ولی در این چند هفته‌ای که از آغاز به کار دولت جدید می‌گذرد، قواعد بازی به نفع ایران در حال تغییر است؛ که اگر اینگونه نبود هرگز وزیر جنگ رژیم صهیونیستی که تنفر عجیبی از ایران و برجام دارد، حاضر به پذیرش توافق برجام نمی‌شد. ولی در هر صورت در هرگونه تعامل و گفتگو با آمریکا و اروپا باید جانب احتیاط را گرفت.