شیوه‌های ایجاد انگیزه در دانش آموزان

دانش آموزان به مدرسه میآیند؛ اما همه آن‌ها به یک اندازه یاد نمیگیرند؛ زیرا برخی دانش آموزان تلاش میکنند واز تلاش خود لذت (انگیزه درونی) میبرند. اما بعضی دانش آموزان برای رسیدن به پاداش (انگیزه بیرونی) تلاش میکنند. بکارگیری شیوه‌های در این بین میتواند به دانش آموزان کمک کند تا با انگیزه بیشتری به امر یادگیری مشغول شوند.

در این رابطه کریم عباسی کارشناس روان شناسی تربیتی در گفت‌وگو با میزان در باره راه کار‌های موثر برای به چالش کشیدن و ایجاد انگیزه در دانش آموزان گفت:با استفاده از تکنیک‌های ساده و سالم میتوان دانش آموزان را به یادگیری ترغیب کرد.

با دانش آموزان مباحثه بکنید
عباسی گفت:بحث و گفتگو پیرامون موضوع درسی میتواند دانش آموزان را به چالش بکشد و مطلب آموزشی را جذابتر نماید؛ زیرا مباحثه هم فعالیت‌های کلاسی را افزایش میدهد و هم یادگیری را معنی دار میکند. موضوعی که با بحث یاد گرفته شود فراموشی آن کمتر خواهد بود. برای مباحثه منطقی و سالم از سؤالات کاربردی، تحلیلی، ترکیبی و ارزشیابی استفاده کنید.

به دانش آموزان بازخورد صریح و شفاف بدهید
وی افزود: دانش آموزان میخواهند نتیجه بحث و گفت‌وگو را بدانند (آیا آنچه گفته بودند درست بوده است یا نادرست) برخی معلمان در مباحثات خود با دانش آموزان بازخورد صریح نمیدهند و این باعث سردرگمی دانش آموزان میشود، بنابراین هر چه دانش آموزان پاسخ‌های مناسب را بدانند به همان نسبت انگیزه آن‌ها به یادگیری افزایش مییابد.

از دانش آموزان بخواهید حدس بزنند
این کارشناس تربیتی گفت: از دانش آموزان بپرسید و بخواهید پاسخ را به صورت تخمینی بیان کنند. هر چه دامنه پرسش‌ها کوتاه و کلیدی باشد، به همان نسبت میزان حدس‌ها بیشتر خواهد بود. هر چه دانش آموزان بیشتر حدس بزنند، چالش انگیزی هم افزایش خواهد یافت. سؤالات صحیح – غلط، جور کردنی و چهارگزین‌های را در این قسمت قرار دهید.

دانش آموزان را در یک حالت بلاتکلیفی یا تعلیق قرار دهید
وی در مورد حالت موثر تعلیق در یادگیری گفت: ابتدا دانش آموزان را در بلا تکلیفی قرار دهید؛ زیرا بلاتکلیفی در دانش آموزان انگیزه ایجاد میکند و دانش آموزان را بیشتر به چالش میکشد. سپس اجازه دهید دانش آموزان؛ پاسخ‌های گوناگون خود را بیان کنند؛ در انتها پاسخ‌های مناسب را دسته بندی کنید و دانش آموزان را از حالت بلاتکلیفی رها سازید. سؤالات دانش و مفهومی را در این بند قرار دهید.

مطلب را به دانش آموزان تحمیل (اجبار) نکنید
عباسی افزود: در مورد پاسخ خود را به دانش آموزان تحمیل نکنید، به عبارت دیگر دانش آموزان را به یادگیری پاسخ مورد نظر خود اجبار نکنید، بگذارید دانش آموزان خودشان تفکر کنند و به پاسخ مورد نظر برسند.

متفاوت عمل کنید
این کارشناس روانشناسی تربیتی در مورد شیوه‌های تنوع و تفاوت در تدریس گفت:برای به چالش کشیدن دانش آموزان یکسان عمل نکنید، نه هر جلسه بلکه هر لحظه در تدریس خود متفاوت باشید، زیرا متفاوت بودن، تازگی ایجاد میکند و انگیزه را افزایش میدهد.

وی در پایان با بیان این نکته که اشتباه کردن جزیی از فرآیند یادگیری است گفت:دانش آموزان تصور میکنند کسانی که یاد میگیرند اشتباهی را مرتکب نمیشوند (عاری از هر گونه عیب، نقص و خطا) به این گونه دانش آموزان یاد آور شوید آن‌هایی که هیچ کاری را انجام نمیدهند هیچ اشتباهی هم نمیکنند. آن‌هایی که کار میکنند معمولا (حداقل بار اول) اشتباه هم میکنند. افراد موفق اشتباه خود را میپذیرند و برای مرحله بعد اصلاح میکنند.