گلایه مقام میراث فرهنگی از ستاد کرونا/ امکان بازگشایی موزه‌ها وجود داشت

مرتضی ادیب زاده معاون میراث فرهنگی استان تهران درخصوص طرح انتقاد‌ها از عدم به کارگیری سازوکار‌های جدید برای اداره موزه‌ها و کم رونق بودن آن‌ها به میزان گفت: در استان تهران پنج موزه تحت نظر اداره کل میراث فرهنگی هستند. این‌ها موزه‌های اصلی و شاخص ما هستند که تحت نظر اداره کل میراث فرهنگی اداره می‌شوند و شامل موزه رضا عباسی، موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران، موزه فرش، موزه هنر‌های ملی و موزه نقاشی پشت شیشه می‌شوند. علاوه بر این تعداد زیادی هم موزه خصوصی در تهران داریم که مجوز لازم را دریافت کرده و در حال فعالیت هستند.

 

وی ادامه داد: با این حال با توجه به شرایط بیماری کرونا که ما از اواخر سال نود و هشت با آن مواجه شدیم موزه‌ها مدام با تعطیلی روبرو بوده اند. این تعطیلی‌ها هم بر اساس مصوبات ستاد ملی مقابله کرونا اتفاق افتاده است. با توجه به این وضعیت، فعالیت موزه‌ها بیشتر در فضای مجازی متمرکز شده و در این مدت عمده فعالیت‌ها در این فضا شکل گرفته است. در این مدت در فضای مجازی با برگزاری کارگاه‌های تخصصی، معرفی و نمایش آثار موجود در موزه ها، معرفی مخازن و نمونه‌هایی که در مخازن نگهداری می‌شود و همین طور ویترین‌هایی که دارای اشیای شاخص هستند اطلاعات یا برنامه‌هایی در اختیار علاقه‌مندان قرار داده شده است.

 

ادیب زاده خاطرنشان کرد: شاید یکی از مواردی که باید با توجه به وضع کرونا و تعطیلی‌ها آن را مثبت تلقی کنیم همین رشد فزاینده فعالیت‌های مجازی موزه‌ها باشد. وقتی انتقاد‌هایی درباره انفعال و کم کاری موزه‌ها مطرح می‌شود باید این را هم در نظر داشته باشیم که ما در شرایط کرونا هستیم و این تعطیلی‌های پی در پی از نظر کاهش چشمگیر بازدیدکنندگان یک آسیب جدی برای موزه‌ها بوده است. حتی فعالیت‌های روزانه آن‌ها هم بسیار محدود شده یا همه فعالیت‌های جنبی نظیر نمایشگاه ها، همایش‌ها و کارگاه‌ها به طور کامل تعطیل شده است. البته یک انتقادی که ما خودمان آن را وارد می‌دانیم به این بر می‌گردد که در شرایطی که باعث شد در مقاطعی تهران از وضع قرمز و حتی نارنجی خارج بشود خیلی از مکان‌ها از جمله کافه ها، رستوران ها، مراکز خرید و مجتمع‌های تجاری بازگشایی بشوند، اما موزه‌ها را همچنان بسته نگه داشتند.

 

 

وی افزود: ما از ستاد ملی مقابله با کرونا انتظار طرح مصوباتی را داشتیم که طی آن با حفظ شیوه نامه‌های بهداشتی شاهد بازگشایی موزه‌ها هم باشیم. اما این اتفاق نیفتاده و در شرایط مختلف موزه‌ها کماکان بسته مانده اند. البته ما از این فرصت تعطیلی برای اجرای پروژه‌های عمرانی و طرح‌های مرمتی موزه‌ها استفاده کردیم که در ساختمان‌های تاریخی مثل موزه آبگینه به اجرا درآمد و هم پروژه‌های عمرانی دیگری مثل تاسیسات و تجهیزات و امور مربوط به موزه‌ها پی گرفته شد که در قالب قرارداد‌هایی با تامین اعتبار در حال اجرا هستند. امسال هم همچنان به این پروژه‌ها ادامه می‌دهیم.

 

معاون میراث فرهنگی تهران تصریح کرد: این اتفاقات با توجه به شرایط خاص فعلی است که در اثر شیوع کرونا در ماه‌های اخیر با آن روبرو بوده ایم. ولی در کل اعتقاد دارم موزه‌ها نباید تبدیل به یک فضای راکد بشوند که فقط اشیایی در آن‌ها نگهداری شود و صرفا به عنوان یک مخزن امن یا ویترین در نظر گرفته بشوند. باید فراتر از این موزه‌ها پژوهش محور باشند و به صورت فعال کارگاه‌های آموزشی و پژوهشی و نمایشگاه‌های تخصصی و رویداد‌هایی را برگزار کنند که در حوزه دانش موزه داری بتوانند ارتباط گسترده‌ای را با موزه‌های دیگر، مراکز علمی و دانشگاهی و حتی در حوزه بین المللی برقرار کنند. به هر حال درحال حاضر کرونا شرایط خاصی را برای ما به وجود آورده، اما قبل از این دوره چنین ارتباطاتی وجود داشته و ما شاهد برگزاری انواع همایش‌ها و نشست‌های گوناگون بوده ایم؛ بنابراین من انتقاد‌ها درباره انفعال موزه‌ها را به طور کامل وارد نمی‌دانم. چون ما موزه‌هایی داریم که در سطح جهانی در حال گسترش روابط هستند. نمونه شاخص چنین موزه‌هایی هم موزه ملی ایران است.