تمایل عربستان برای رابطه با ایران؛ ریاض به دنبال راه حلی برای خروج از یمن
- طی هفتههای اخیر گزارشهایی از تمایل عربستان برای گفتوگو با ایران منتشر شد.
اما موضوع قابل ملاحظهتر شاید مصاحبه اخیر «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان است که در آن از ابراز تمایل ریاض برای داشتن «روابط خوب» با تهران سخن گفت.
اگرچه بیانیه رسمی تاکنون در این باره منتشر نشده، اما به نظر میرسد عربستان در مواجهه با برخی بحرانها به دنبال نزدیک شدن به ایران است.
اندیشکده «کشورهای عربی خلیج فارس»، مستقر در واشنگتن، در گزارشی به این موضوع پرداخته است.
به گزارش پایگاه این اندیشکده، «مقامهای عربستان سعودی و ایران در اوایل ماه آوریل نشستی در عراق داشتهاند که این نشست محصول مجموعهای از نشستهای سطح پایینتر قبلی بوده است.»
این اندیشکده آمریکایی میگوید «محمد بن سلمان به عنوان یکی از سران عرب که همواره از ایران انتقاد میکرد اخیرا در یک مصاحبه تلویزیونی گفت که به دنبال روابط خوب با ایران است و با شرکای ریاض برای کاستن از اختلافات با ایران همکاری میکند.»
این گزارش میافزاید «امارات به عنوان یکی دیگر از کشورهای همسایه ایران در منطقه، به دلایل پیچیده خود، حتی با سرعتی بیشتر و به طور چشمگیرتر در حال حرکت به سمت گشودن روابط با ایران است؛ عربستان نیز به عنوان کشوری بزرگتر و قدرتمندتر از امارات همیشه با احتیاط بیشتری نسبت به این کشور حرکت میکند، اما این گشودگی برای روابط با ایران، با چرخشی ناگهانی از سوی ریاض همراه است و عوامل بسیاری روند تکامل محاسبات ریاض درباره گفتوگو با تهران را شکل دادهاند.»
اندیشکده «کشورهای عربی خلیج فارس» در ادامه به این نکته اشاره میکند که عربستان از حدود یک سال پیش اقدامات سطح پایینتر و کم اهمیتتر دیپلماتیک را برای برقراری گفتوگو با ایران آغاز کرده است.
این گزارش تاکید میافزاید که عربستان حتی خواهان جنگ آمریکا و ایران هم نیست چه برسد به اینکه خود به دنبال درگیری با ایران باشد.
به اعتقاد نگارنده، «نگرانیهای این چنینی در پی حمله موشکی و پهپادی نیروهای یمنی به تاسیسات آرامکو که آسیب پذیری این کشور را آشکار کرد، افزایش یافتند.»
اندیشکده «کشورهای عربی خلیج فارس» از دیگر عوامل نزدیک شدن ریاض به تهران را بحران یمن توصیف کرده و در این باره مینویسد «سالهاست عربستان سعودی پی برده که در باتلاق یمن گرفتار است؛ نیروهای عربستان و نیروهای وفادار به منصور هادی در درگیریها دائما در سالهای اخیر مواضع خود را در یمن از دست دادهاند و اخیرا نیز حوثیها (انصارالله) عملیات آزادسازی مارب را آغاز کرده اند.»
این اندیشکده میافزاید «حوثیها (انصارالله) در تلاش برای در دست گرفت مارب به عنوان آخرین سنگ نیروهای منصور هادی در شمال یمن هستند و در صورتی که مارب به دست آنها بیفتد، ریاض و نیروهای دولت هادی، عملا در شمال یمن شکست خوردهاند.»
عربستان سعودی به دنبال راهی بود تا بتواند به مداخله خود در یمن پایان دهد و با این وجود نیروهای یمنی نشان دادهاند که جنگ برای آنها بسیار خوب پیش رفته است؛ علاوه بر راه حل سیاسی در میان جناحهای یمنی، ریاض نیاز به اطمینان یافتن از این موضوع دارد که امنیت داخلی عربستان از سوی یمن تهدید نشود.
این گزارش در بخش دیگری «دولت بایدن» را فاکتور دیگری برای چرخش عربستان به سمت گفتوگو ایران توصیف کرده است.