عراقچی: هیچ راه دیگری به جز لغو همه تحریم‌ها و راستی آزمایی آن وجود ندارد
-سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در مصاحبه‌ای که داشت در خصوص جزئیات مذاکرات وین گفت: خطی که در مذاکرات وین آن را پیگیری کردیم و این هفته هم به تداوم آن خواهیم پرداخت، طبق مواضع قطعی نظام بوده و خواهد بود که اعلام شده است. ما خواهان رفع کامل تحریم‌ها هستیم؛ این شامل تحریم‌هایی می‌شود که در دوران ترامپ وضع شده است و همه تحریم‌های برجام را نیز شامل می‌شود.
وی همچنین ضمن تاکید بر لزوم لغو شدن کامل تحریم‌ها در «یک مرحله» اضافه کرد: به «گام به گام» و «مرحله به مرحله» بودن لغو تحریم‌ها اعتقادی نداریم و حتماً باید رفع تحریم‌ها را راستی آزمایی کنیم و بعد اقدامات مان را انجام دهیم؛ این سه اصل کلیدی است که راهنمای ما در مذاکرات وین هم بوده است.
عراقچی در ادامه در پاسخ به این پرسش که چه سازوکاری به منظور راستی آزمایی لغو تحریم‌ها و تضمین پایبندی به تعهدات آمریکا وجود دارد گفت: فهرست تحریم‌هایی که باید لغو شوند طولانی است و حتی از هزار و ۵۰۰ تحریمی هم که شما اشاره کردید بیشتر است، هم شامل تحریم‌های موضوعی و هم تحریم‌های مربوط به افراد و موسسات می‌شود. یکی از کار‌های مهم ما، فهرست کردن تحریم‌هایی است که باید برداشته شوند؛ کارگروه تشکیل شده در وین، این اقدام را آغاز کرده است و ادامه خواهد داد.
معاون سیاسی وزیر خارجه افزود: برای ما این اهمیت دارد که زمانی که تحریم‌ها برداشته می‌شوند آثارش را در عمل ببینیم. مثلاً اگر تحریم نفتی برداشته می‌شود به معنای یک دستور بر روی کاغذ نیست بلکه نفت باید به فروش برسد و خریداران نفت ایران بتوانند بدون هیچ مشکلی آن را بخرند و باید برای ما مسجل شود که تحریم‌ها برداشته شده است. وقتی راستی آزمایی انجام شود آن گاه ما تعهدات مان را انجام خواهیم داد.
وی همچنین در پاسخ به این که آیا تضمینی وجود دارد که طرف مقابل باردیگر نقض عهد و یا بدعهدی نکند، گفت: بدعهدی همیشه ممکن است؛ کما این که در دوره گذشته هم بود و در آینده هم ممکن است اتفاق بیافتد؛ روشی که در برجام وجود دارد و برای ما هم بیشتر از آنان وجود دارد این است که ضمانت اجرای برجام در دست خودمان است.
عراقچی افزود: اگر مشاهده کنیم که طرف‌های مقابل، تعهدات شان را انجام نمی‌دهند، ما هم تعهدات برجامی مان را کاهش می‌دهیم؛ این کاری است که در دو سال گذشته انجام دادیم. در این چارچوب؛ تعهدات مان را در پنج گام کاهش و اقتدارمان را در عرصه هسته‌ای نشان دادیم و خلاف آن چه که گفته می‌شد نتوانستند ما را به شورای امنیت بفرستند بنابراین، ضمانت اجرایی برجام در دست خودمان است.
معاون سیاسی وزیر خارجه همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا در مذاکرات اخیر در وین تضمینی داده می‌شود که دوباره مانند دوره پیشین اجرای برجام بدعهدی نکنند، اظهار داشت: در آن دوره نیز، خلاف آنچه گفته می‌شد نتوانستند ما را به شورای امنیت بفرستند یا هر کار دیگری علیه ما کنند بنابراین ضمانت اجرای برجام در دست خود ماست. در روابط بین الملل اصولا، تعهدات بین المللی این طور نیست که ضمانت اجرا داشته باشد، چون حاکمیت کشور‌ها فراتر از هر چیزی است و کشور‌ها براساس اصل حاکمیت، می‌توانند تصمیم گیری کنند.
عراقچی اضافه کرد: آن چیزی که کشور‌ها را به توافقات و معاهدات پایبند می‌کند، اصل بهره برداری از معاهده یا آن تفاهم است همان طور که اگر ما هم هر تفاهم یا معاهده‌ای در دنیا باشد که برای کشورمان هیچ نفعی نداشته باشد، قطعا به آن پایبند نخواهیم بود.
وی گفت: این که آمریکایی‌ها از برجام خارج شدند به این علت بود که دولت گذشته آمریکا اعتقاد داشت که هیچ منفعتی از ماندن در آن تفاهم برای کشورش نیست، بنابراین در آینده هم باید به شکلی رفتار کنیم که ضمانت اجرایی برجام و رفع تحریم‌ها در دست خودمان باشد.
عراقچی در پاسخ به این پرسش که در مقطع پیشین توافق هسته‌ای نیز رهبر معظم انقلاب خواسته بودند که رئیس جمهور وقت آمریکا باید با امضایش، اجرای آن را تضمین کند آیا در این مقطع نیز اگر تحریم‌ها کاملا لغو و راستی آزمایی شود و آمریکا به برجام بازگردد آیا می‌توانیم ضمانت اجرای آن را از بایدن بگیریم؟ اظهار داشت: دور قبل نیز همین طور بود که می‌بایست تعهدات مکتوب باشد و آنان تعهد کتبی کنند و همین اتفاق افتاد.
وی افزود: دفعه قبل نیز که آقای اوباما تحریم‌ها را لغو کرد دستورات اجرایی و ویورهایش صادر شد و همه این‌ها حتی در روزنامه‌های رسمی آمریکا به ثبت رسید؛ همه این‌ها کتبی بود و امضای اوباما را نیز داشت.
وی گفت: همین طور اتحادیه اروپا نیز وقتی مصوباتش در روزنامه‌های رسمی اروپا ثبت شد تعهدات کتبی بود و این بار هم به همین شکل خواهد بود.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آمریکایی‌ها می‌گفتند برخی تحریم‌ها علیه ایران مبتنی بر مصوبه کنگره است و نهاد اجرایی نمی‌تواند آن را لغو کند و صحبت از تعلیق مطرح شده بود آیا ما تعلیق را به عنوان لغو تحریم می‌پذیریم؟ اظهارداشت: این موضوع در برجام کاملا پذیرفته شده است که لغو همه تحریم‌ها در اختیار رئیس جمهور آمریکا نیست و در اختیار کنگره است و، چون کنگره، آمادگی لغو را نداشت و احتمالا نداشته باشند، رئیس جمهور از اختیارات خودش در قانون اساسی استفاده و تعلیق می‌کند.
وی همچنین تاکید کرد: اکنون نیز تحریم‌هایی که مصوب کنگره آمریکاست باید از جانب رئیس جمهور آمریکا ویو، اسقاط و مورد توقف واقع گردد و در سال هشتم برجام که کمتر از سه سال دیگر می‌شود طبق برجام کنگره آمریکا موظف است همه آن تحریم‌ها را به طور کامل لغو کند. اگر این کار انجام شود ما نیز لایحه مربوط به پروتکل الحاقی را به مجلس شورای اسلامی می‌فرستیم که درباره آن تصمیم بگیرد، این قاعده در برجام پیش بینی شده است که براساس آن در سال هشتم از اجرای توافق هسته‌ای تحریم‌های کنگره به طور کامل لغو شود.