دولتآبادی: کتاب خوب همانند یک گنج است
حسن دولت آبادی در گفتگو با پیرامون علل کاهش سرانه مطالعه در کشور گفت: یکی از علل کاهش سرانه مطالعه کتاب وجود جایگزینهایی همانند فضای مجازی است، امکانات دیجیتال که اغلب بیهویت و ناشناخته هستند به علت در دسترس نبودن درست کتاب ضربههای سختی را بر سرانه مطالعه وارد کرده اند.
وی در همین راستا ادامه داد: عدم وجود فرهنگ مطالعه در جامعه و بی توجهی خانواده به خرید کتاب ضربات فراوانی به سرانه مطالعه زده و به همین دلیل مطالعه به عنوان یک ضرورت و بخشی از اعمال روزانه هر فرد شناخته نمیشود لذا ما شاهد گسترش بی توجهی پیرامون مقوله مطالعه کتاب هستیم، البته در این میان عواملی همانند مشغله والدین و قیمت بالای کتاب را باید مقصران کاهش سرانه مطالعه دانست، گرچه عدم وجود حساسیتهای لازم در حوزه نشر از سوی دست اندرکاران این حوزه خود مسئلهای قابل تامل شناخته میشود.
دولت آبادی در مورد کم کاریهای شکل گرفته از سوی رسانهها ابراز کرد: نبود برنامههای منسجم و مستمر در ارائه امکانات و تبلیغات جهت شناسایی کتابهای خوب به جامعه به عنوان ضعف بزرگ حوزه فرهنگ شناخته میشود، در این میان رسانههای داخلی هم در تبلیغ کتاب بیثمر بودهاند، این در حالی است که علیرغم وجود رسانههای دیجیتال و پیشرفته همچنان گسستگی در فرهنگ مطالعه به خوبی دیده میشود.
وی تاکید کرد: ما باید به گونهای برنامهریزی کنیم که مردم بتوانند بهترین بهرهبرداری را از زمان داشته باشند و حتی در هنگام حضور در اتوبوس یا مترو مطالعه کنند، برای این منظور کتابهایی با قطع پالتویی که امکان جابجایی فراوانی دارد این امکان را میدهد که در همه مکانها افراد به مطالعه بپردازند.
نویسنده کتاب «تربیت به کمک داستان در خانه و مراکز آموزشی و تربیتی» تصریح کرد: فرهنگ مطالعه در کشور مورد توجه قرار نگرفته به همین دلیل حتی دانشجویان نیز ترجیح میدهند تا مقالات تحقیقی و علمی خود را با مراجعه به سایتها به دست بیاورند و از مطالعه شانه خالی میکنند.
دولت آبادی به برنامههای گوناگون در هفته کتاب و نمایشگاهها اشاره و ابراز کرد: برنامههای مختلفی برای ایجاد تحول در سرانه مطالعه در نظر گرفته شده و به اجرا گذاشته میشود که از آن جمله نمایشگاه کتاب را میتوان نام برد، اما باید توجه کرد که مشتری این نمایشگاهها افرادی هستند که برای تهیه و خرید کتابهای کمک آموزشی مدرسه و یا دانشگاهها در این فضاها حاضر میشوند لذا نمیتوان گفت تمام برنامهها تاثیری بر افزایش سرانه مطالعه دارد، نهایت باید تاکید کنم که متاسفانه مطالعه کنندگان بیشتر از افراد مسنتر و نسلهای قدیم هستند تا نسل معاصر و این قابل تامل است.
وی بهترین رویکرد پیرامون افزایش سرانه مطالعه را مورد بررسی قرار داد و افزود: سیاستهای تشویقی جهت توسعه سرانه مطالعه باید از مدرسه آغاز شود نگاهی به حجم مطالب گنجانده شده در کتابهای درسی و حجیم بودن به تجربه نشان داده که آنچه سبب دلزدگی و عامل دوری دانش آموزان از مطالعه کتابهای غیر درسی میشود کتابهای پر حجمی است که به اجبار به دانش آموز تحمیل شده و نتیجهای جز بیعلاقگی نسل جوان به مطالعه را در بر ندارد.
دولت آبادی تاکید کرد: در مجموع سیستم آموزش و پرورش نیازمند یک بررسی کلی است، زیرا همه دانش آموزان نباید تمام درسها را بخوانند بلکه تربیت و آموزش باید هدفمند شکل بگیرد لذا باید استعدادهای مختلف شناخته و دانشآموزان طبق استعدادهایشان طبقه بندی و سرفصلهای لازم برای آنان مد نظر قرار گیرد در این شرایط زمان و فرصت مناسب برای مطالعه کتابهای غیر دستی نیز فراهم میشود.
وی جایگاه و ارزش کتاب را مورد بررسی قرار داد و افزود: کتاب خوب همانند یک گنج است، از سوی دیگر کتاب خوب یعنی ذخیره تجربه و فکر یک نویسنده خوب، کتاب فرصت مشارکت در تجارب سایر افراد اعم از موفق یا غیر موفق را فراهم میکند و افراد صاحب تجربه نکاتی ارزنده را به مخاطب منتقل میکنند و فرصت همراهی و مشارکت در تجارب خود را به دیگران میدهند، با توجه به این نکات باید تاکید کرد، مطالعه کتاب امری بسیار ضروری برای هر جامعه محسوب میشود و آنجا که رغبت مطالعه کتاب در بین جامعه کاهش یابد باید احساس خطر کرد.
دولت آبادی بر اهمیت مطالعه در جامعه تاکید و خاطرنشان کرد: تامین منافع مالی و اشتغال سبب شده است که جامعه از مطالعه باز بماند و همان اندک افرادی که به مطالعه میپردازند نیز افراد ایثارگری بنظر بیایند که برای ارتقای فرهنگ خود و جامعه شان از جانشان مایه گذاشتند.