چگونه بازیگر شویم (۲۱۷) /مونولوگ گویی روی صحنه تئاتر

- بازیگری یکی از مشاغل محبوب در سطح جهان محسوب می‌شود، بازیگری فارغ از شهرت و ثروتی که ممکن است برای فرد بازیگر به همراه داشته باشد، جهانی است که می‌توان در آن ایفای نقش در قالب شخصیت‌های مختلف را تجربه کرد.

در این بین اکثریت مواقع بازیگری به عنوان یکی از مشاغل سخت جهان محسوب می‌شود، شاید از دور برای بسیاری اینکه بازیگری اتفاقی سخت باشد، قابل لمس نباشد اما اگر به صورت اصولی و به مفهوم واقعی به بازیگری نگاه کنیم، این هنر به واقع به تمرین، مطالعه، شهود و مطالعات فراوانی نیازمند است.

معمولا و عمدتاً آوا‌های انسان در قسمت بازدم در تنفس به وجود می‌آیند. یک شوک ناخواسته در آوا و یا یک لکنت و یا بیان نشدن یک واج و یا جویدگی‌های کلامی به طور معمول در اثر نقص تنفس به وجود می‌آید. تنفس علاوه بر تنظیم و نگهداری علایم حیاتی، در تکلم و صحبت و آوا نیز از چند جنبه برخوردار است. این جنبه‌ها عبارتند از:

۱- جنبه‌ی اول شامل صورت دینامیکی و کاینماتیکی تنفس می‌شود. دینامیک‌های تنفس گفتاری، شامل دینامیک راه هوایی تحتانی و دینامیک راه هوایی فوقانی است. در دینامیک راه هوایی تحتانی، فعالیت عضلات تنفسی قفسه‌ی سینه و شکم و فعالیت دریچه‌ی چاکنای، مورد توجه قرار می‌گیرد و در دینامیک راه هوایی و فوقانی راه هوایی دهان و بینی و فعالیت دریچه‌ی کامی – حلقی بررسی می‌شود. کاینماتیک‌های تنفس گفتاری راجع به الگو‌های حرکتی قفسه‌ی سینه و شکم بحث می‌کند.

۲- تطابق تنفسی پایدار در حین گفتار، زیر نظر سیستم اعصاب حرکتی است. به این دلیل اکثر تمرین‌های نرمش عضلانی که به آن پرداخته می‌شود همانندی‌هایی با سایر مباحث فنون بازیگری دارد. به واقع هر انسانی دارای یک بدن است و همه‌ی سازمان‌های حیاتی او در همین یک بدن است.

۳- الگو‌های غیر طبیعی تنفس شامل تنفس سینه‌ای و سندرم تهویه‌ی بیش از حد، از جنبه‌های دیگر تنفس آوا – گفتارهاست. این گونه روش‌ها در دراز مدت در بشر خستگی، اضطراب، افسردگی و گوشه گیری به همراه می‌آورد.

۴- در افراد مبتلا به اختلالات آوایی، لکنت، دیزارتری (آبریزش شدید دهان) و اختلال گفتار ناشی از نقص شنوایی و مرحله‌های صحیح تنفس گفتاری، دچار اختلال است.

۵- ارزیابی‌های سیستم تنفس به دو بخش تقسیم می‌شود: ارزیابی تنفس حین استراحت و ارزیابی تنفس حین آواسازی. دستگاه‌های مورد استفاده در ارزیابی شامل: اسپیرومتر، پنوموتاکوگراف، الکترومایوگرافی، دستگاه سنجش دم، ابزار اندازه گیری فشار سینه و شکم، کاپنوگراف، ترمیستور، فتوپلی تسیموگراف، الکترودرموگراف، دستگاه تجزیه و تحلیل صورت و جریان هوا، فشارسنج، سی اسکیپ و دیافراگم است. برای آزمایش‌های حداقل سالیانه‌ی یک بازیگر، "اسپیرومتری" مهمترین آزمایش است. با این دستگاه بازیگر متوجه پیش آمد‌های مختل کننده‌ی ریه‌ها و گنجایش تنفسی آن‌ها می‌شود.

۶- در حین انجام تنفس، الگو‌های مختلفی وجود دارد. صحیح‌ترین و بهترین الگو، الگوی حوزه‌ی کمری است که از شکم آغاز شده و به دورتادور کمر گسترش پیدا می‌کند. این تنفس با استفاده از دیافراگم است. این تنفس به تنفس دیافراگمی یا در جا‌هایی به تنفس شکمی مصطلح است، اما نه به معنای تنفس با دیافراگم و نه تنفس با شکم است. در واقع بالاترین انبساط‌ها و انقباض‌های عضلانی به وجود آوردنده‌ی تنفس، دراین حوزه اتفاق می‌افتد.

۷- یادگیری الگوی تنفس دیافراگمی به تنهای کافی نیست و بایستی کنترلف آن نیز در حین گفتار و آواسازی آموخته شود. دیافراگم دراین حوزه در حکم یک اهرم وعضله به کار می‌رود. دراین کتاب در دو سطح به شرح این الگ و مبادرت ورزیده شده است.

۸- وسایل بیوفیدبکی که جهت آموزش تنفس دیافراگمی به کار می‌رود، جهت آگاهی بخشیدن از انبساط و انقباض شکم است. برای این روش‌های نیازی به دستگاه‌های پیشرفته نیست؛ می‌توانید به انواع تقسیم‌های تنفسی و یا زمان گیری از مدت نگهداری دم در درون و یا رها کردن شدید تنفس در آب اکتفا کنید و هر نوبت آن را با نوبت‌های قبل مقایسه کنید. شنا و نحوه‌ی صحیح تنفس در آب که عبارت است از دم از دهان و بازدم از بینی می‌تواند بازخورد‌های مفیدی را در جهت شناسایی وتقویت عضله‌های تنفسی دراختیارتان قرار دهد.