اروپا؛ مخالف ترامپ یا موافق ایران؟

- فرض را بر این می‌گذاریم که اگر شخص دیوانه‌ای مانند دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا نبود چه اتفاقی می‌افتاد؟ اتحادیه اروپا با آمریکا مشکل ندارد، بلکه مشکل قاره سبز با شخص ترامپ است که حتی معادلات درونی آمریکا را نیز به هم زده است.

هم حزبی‌های ترامپ نیز خواهان یک دوره‌ای شدن دوران ریاست جمهوری او هستند. ترامپ با سیاست‌ها و رفتار‌های خود اروپا را نیز رنجانده چرا که رئیس جمهور آمریکا این اتحادیه را تحقیر کرده است. ساز مخالف دونالد ترامپ در طول ۴ سال ریاست جمهوری، با سیاست‌های اتحادیه اروپا در تضاد است.

اگر در این مقوله رفتاری ترامپ، تنها به مسئله برجام بپردازیم، یکی از مهمترین دستاورد‌ها در طول عمر سیاسی غرب، در حال فروپاشی و نابودی است. برجام خواسته‌های غرب را برآورده کرده بود و در این میان فردی، چون دونالد ترامپ هر چه را که رشته بودند پنبه کرده است. نابودی کامل توافق هسته‌ای، فرصت را از دشمن می‌گیرد.

 

برجام بهانه و دلیلی بود برای آن که آمریکا و اروپا خواسته‌های دیگر خود را به ایران تحمیل کنند. تلاش ترامپ برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل گرچه با شکست روبرو شد، اما به واقع، همراه نشدن اروپا با آمریکا در این راه، بی‌تأثیر بود. کافی بود یکی از کشور‌های روسیه و چین قطعنامه آمریکا را وتو کند و همین شکست برای آمریکا رقم می‌خورد.

تحریم‌های تسلیحاتی ایران، تاکنون هیچ اثری بر روند پیشرفت نظامی جمهوری اسلامی نداشته بلکه باعث شکوفایی استعداد‌های نهفته جوانان باهوش و ذکاوت ایران اسلامی شده است. اگر نبود تحریم‌های تسلیحاتی، ایران باید هزینه سنگینی را برای تجهیز نیرو‌های مسلح خود از کشور‌های خارجی صرف می‌کرد.

اگر اروپا با قطعنامه آمریکا علیه ایران برای تمدید تسلیحاتی با رأی ممتنع خود مخالفت کرده است، از سر دوستی و خیرخواهی با جمهوری اسلامی ایران نیست، که اگر بود، در طول ۵ سال از امضای توافق هسته‌ای، تعهدات خود را کامل اجرا می‌کرد و دیگر نیازی به توجه به اقدامات و سیاست‌های ترامپ نبود.

 

موضوع مکانیسم ماشه نیز به قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران شباهت دارد. آمریکا از برجام رسماً خارج شده و هیچ حق قانونی در این پیمان ندارد و نمی‌تواند برای آن تصمیم گیری کند. درخواست مکانیسم ماشه از سوی آمریکا از اساس غلط است و در واقع مکانیسم ترامپ است که ایراد دارد. اروپا اگر با این مقوله نیز مخالفت کرده است، به خاطر آن است که نمی‌خواهد خود را خرج اقدام غیر قانونی دونالد ترامپ کند.

همسویی با آمریکای دوران دونالد ترامپ، برای اروپا بدنامی سیاسی به همراه خواهد داشت که برای همین حذر می‌کند.
مکانیسم ماشه به معنی بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران است، در حالی که ایران هم اکنون تحت تحریم‌های اقتصادی شدیدتر از تحریم‌های سازمان ملل است.

 

چه تحریم‌های دیگری باقی مانده که قرار است اعمال شود؟ اکنون فشار حداکثری علیه ایران کامل است. خرج کردن مکانیسم ماشه آن هم در شرایطی که ترامپ ایجاد کرده، شکست دیگری برای غرب به همراه داشت. اروپایی‌ها می‌دانستند فعال کردن مکانیسم ماشه هیچ تأثیری بر جمهوری اسلامی نمی‌گذارد و حتی باعث می‌شد که ایران نیز به طور کامل از برجام خارج شود که این تصمیم نیز در چارچوب توافق هسته‌ای اتخاذ می‌شد.

اگر مکانیسم ماشه با همراهی اروپا فعال می‌شد با توجه به شرایط حاکم، روسیه و چین موضع مخالف اتخاذ می‌کردند.  مکانیسم ماشه می‌توانست با موافقت اروپایی‌ها با درخواست آمریکا فعال شود، چرا که ترکیب گروه ۱+۵ با اکثریت کشور‌های غربی است. سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه، آلمان و آمریکا در مقابل سه کشور روسیه، چین و ایران از اکثریت برخوردارند، عصبانیت اروپا از ترامپ به خاطر این است که رسماً از برجام خارج شده و هیچ حق قانونی در این توافق ندارد.

اگر آمریکا از برجام خارج نشده بود، چه بسا اروپا با آمریکا همراهی می‌کرد. البته اقدام شورای امنیت سازمان ملل برای پذیرفتن درخواست آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه نیز از اساس غلط بود، چرا که آمریکا عضو برجام نیست که چنین درخواستی داد.

با توضیحاتی که داده شد، می‌توان به این نتیجه رسید که اروپا با ایران همراه نیست، با ترامپ مخالف است و با مهندسی در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده سعی دارد تا ترامپ بازنده ناکام و مغموم انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شود تا جو بایدن به کاخ سفید برسد.

وجود جو بایدن در مقام ریاست جمهوری آمریکا، همگرایی و همراهی اروپا و آمریکا را به شرایط دوران باراک اوباما باز می‌گرداند. حتی بیشتر و عمیق‌تر از آن دوران. کارزار اصلی ایران با اروپا و آمریکا، زمانی است که ترامپ شکست بخورد و بایدن به قدرت برسد.

تحلیل‌ها نشان می‌دهد که اگر بر اساس ذوق جریان‌هایی که در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که رقابت بین دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون بود، کلینتون پیروز انتخابات شده بود، همگرایی اروپا و آمریکا علیه ایران عمیق‌تر می‌شد. یادمان نرفته که در انتخابات دوره گذشته ریاست جمهوری آمریکا، برخی در ایران برای پیروزی هیلاری، ذوق زده بودن و حتی با اشتباه محاسباتی، نتیجه انتخابات پیش از اعلام رسمی، کلینتون را پیروز اعلام کردند و صفحه اول روزنامه‌های خود را با عکس او تزئین کردند.