تغییر معمار سیاست خارجی عمان؛ چرا «یوسف بن علوی» برکنار شد؟
- «یوسف بن علوی»، در لا به لای تحولات و اتفاقات منطقه تغییر کرد و این تغییر با گذشت چند روز از آن، واکنشی دقیق را در پی نداشت.
«بن علوی»، ۲۳ سال را در این مسئولیت سپری کرد، او بیش از ۴۰ سال در وزارت خارجه کشور پادشاهی عمان خدمت کرد.
پیش بینی می‌شد که پس از مرگ «سلطان قابوس»، پادشاه تازه کار دست به تغییراتی در کابینه عمان بزند.
«سلطان هیثم»، اگرچه می‌داند ساختاری که «سلطان قابوس»، در عمان پیاده کرده، در عمق این کشور ریشه دارد، اما تغییراتی که در کابینه ایجاد کرده نشان از تغییر سیاست نیز می‌دهد.
عمان با وجودی که در منطقه حساس و استراتژیک خلیج فارس قرار دارد، اما همواره سعی کرده تا با سیاست بی‌طرفی و میانجیگری خود را از درگیری‌ها دور کند، شاید بتوان عمان را با سوئیس در اروپا مقایسه کرد.
در طول سال‌های طولانی، عمان و ایران همواره روابط دوستانه و نزدیکی با هم داشتند و این روابط برای هر دور طرف سودمند بوده است.
«یوسف بن علوی»، «پیر سیاست» عمان است؛ وزیر خارجه پیشین این کشور، از علویون عمان است و یکی از دلایلی که او به ایران علاقه داشت به همین خاطر بود.
جدای از این، عمان به خاطر درک موقعیت و جایگاه ایران در منطقه سعی داشت تا روابط دوستانهای با ایران داشته باشد و در این راه از رفتار‌ها و سیاست‌هایی که باعث تنش می‌شد، پرهیز می‌کرد.
همزمانی تغییر «بن علوی»، با اعلام عادی سازی روابط امارات و رژیم صهیونیستی، نشانه‌ای است که می‌توان اینگونه تعبیر کرد که آیا مسقط دنباله رو ابوظبی در برقراری ارتباط با رژیم صهیونیستی است؟
عمان تاکنون روابط سیاسی و دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی نداشته است؛ سفر نتانیاهو در سال ۹۷ به مسقط را اگر پیش زمینه عادی سازی روابط مسقط با «تل آویو» بدانیم، تغییرات کابینه عمان به ویژه تغییر وزیر خارجه کهنه کار این کشور پس از اعلام رسمی عادی سازی روابط اسرائیل و امارات، می‌تواند گامی برای رسیدن به این هدف باشد.
اگر عمان همچون امارات دست به این اشتباه بزرگ راهبردی بزند، ایران نیز در واکنش به تصمیم مسقط در روابط خود با عمان تجدید نظر خواهد کرد و دیگر نمی‌توان شاهد مناسبات دوستانه و برادرانه ایران با عمان بود.
استقبال سعودی‌ها از تغییرات در کابینه پادشاهی عمان به ویژه تغییر «بن علوی»، وزیر خارجه این کشور نشان می‌دهد که عربستان سعودی در این تغییرات نقش داشته است.
«بن علوی» نه تنها باعث گسترش روابط عمان با ایران شده بود، بلکه مخالف روابط مسقط و «تل آویو» بود و اکنون این شخصیت تأثیر گذار در عمان کنار گذاشته شده و علاوه بر آنکه عمان به سوی سعودی‌ها گرایش بیشتری پیدا خواهد کرد، زمینه عادی سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی را نیز فراهم می‌کند.
قدر مسلم هر رژیم عربی که دست به عادی سازی روابط با اسرائیل بزند، تبعات سیاسی، امنیتی و اقتصادی برای آن خواهد داشت.
رژیم‌های عربی تا ابد نمی‌توانند به ایجاد خفقان سیاسی ادامه دهند و در آینده نزدیک صدای مردم کشورهایی، چون امارات و هر رژیم عربی که دست به عادی سازی روابط با اسرائیل بزند بلند خواهد شد.