چگونه با فقدان نزدیکانمان در کرونا کنار بیاییم؟
فربد فدایی در گفتوگو با میزان در خصوص بحرانهای روحی ناشی از شیوع بیماری کرونا گفت: مهمترین موضوعی که در مورد بیماری کرونا و همچنین موارد فوت ناشی از آن وجود دارند، استرس شدید روانی فرد مبتلا و نگرانی فراوان اطرافیانش است.
وی ضمن اشاره به اینکه اگر ابتلا به کرونا منجر به فوت بستگان شود، فشار روانی وارد بر افراد افزایش مییابد، ادامه داد: شدیدترین فشار روانی و استرس اندازه گیری شده در فقدان همسر است که اگر به آن درجه صد دهیم و بقیه فشارهای روانی را نسبت به آن بسنجیم، بروز بیماری در یکی از اعضای خانواده و خود فرد بالاتر از ۶۰ است.
این روانپزشک با بیان اینکه اگر فردی همزمان متوجه بیماری یکی از بستگان و بعد از آن فوت او شود، میزان فشار روانی تا حدی زیادی افزایش مییابد و سلامت روانی فرد به خطر میافتد، اظهار کرد: مهمترین عامل در کاهش مسائل ناشی از فقدان عزیزان بر اثر کرونا همدلی اطرافیان است.
فدایی با اشاره به اینکه برگزاری مراسم سوگواری برای متوفی جهت نشان دادن حمایت و همبستگی اجتماعی با فردی است که یکی از نزدیکانش را از دست داده است، متذکر شد: متاسفانه به دلیل شیوع بیماری کرونا برگزاری چنین مراسمهایی امکان پذیر نیست و به همین بازماندگان با فقدان بیشتری رو به رو هستند.
وی ضمن اشاره به اینکه بهتر است اطرافیان از طریق رسانههای فضای مجازی و تلفن با فردی که یکی از بستگانش دست داده همدردی کنند، افزود: اولین واکنشی که افراد در برابر فقدان آن هم بر اثر یک بیماری نظیر کرونا که به طور ناگهانی اتفاق افتاده است، از خودشان نشان میدهند، انکار است به طوری که شخص فوت عزیزانش را باور نمیکند.
این روانپزشک توضیح داد: هنگامی که فرد فوت بستگانش را باور میکند دچار یک اضطراب شدید میشود و گاهی احساس خشم نسبت به فرد متوفی پیدا میکند که چرا او را در این شرایط تنها گذاشته و یا اینکه با خود فکر میکند، چرا این اتفاق برای او افتاده است.
وی بیان کرد: پس از آن، دوران پذیرش واقعیت آغاز میشود که همراه با افسردگی است چرا که فرد مرگ فرد متوفی را به طور کامل پذیرفته و بعد از یکسال به زندگی عادی برمی گردد؛ بنابراین باید سعی کرد دوران سوگ برای بازماندگان به صورت مناسبی سپری شود و با رعایت پروتکلهای بهداشتی و ایمنی حتما به آنها سر بزنیم و مراقب نیازهای تغذیهای و بهداشتیشان باشیم تا این دوران را پشت سر بگذارند.
بحران از دست دادن نزدیکان در کودکان
این روانپزشک در خصوص بحران از دست دادن نزدیکان در کودکان عنوان کرد: کودکان بر حسب سنشان، تصوری که از فقدان و مرگ دارند، متفاوت است و آنها تا قبل از هفت سالگی برداشتی از مرگ ندارند و از نظر آنها نبودن یک فرد به این معنی است که او برای مدتی از دسترسشان دور است و به نظر میرسد شیوه سنتی که خانوادهها برای دادن خبر فوت به کودکان به کار میبرند و میگویند فرد متوفی به سفر طولانی رفته است، شیوه مناسبی باشد.
فدایی با بیان اینکه بهتر است هنگامی سن کودک بالاتر رفت، درباره این مسئله به صورت جزئیتر با او صحبت شود، اضافه کرد: کودکان نیاز به همراهی بزرگترها دارند و اگر کودکی پدر و یا مادر خود را از دست داده باشد حتما باید یکی از بستگان که اعتبار و محبت لازم را داشته باشد، جایگزین پدر یا مادر شود تا کودک کمتر فقدان را احساس کند.
وی یاد آور شد: اگر یکی از فرزندان خانواده فوت کند، پذیرش این امر برای سایر کودکان بسیار دشوار است و در این مورد پدر و مادر باید نهایت سعی خود را بکنند تا فرزندانشان احساس تنهایی نکند و بتوانند از طریق صحبت کردن، انجام بازیهای مختلف و نقاشی کردن احساسات و عواطف خودشان را به نمایش بگذارد تا هیجاناتشان منفذی برای خروج پیدا کنند.
این روانپزشک تاکید کرد: افرادی که احساسات خود در مواجهه با فوت نزدیکانشان انکار میکنند و متصورند اینگونه قویتر به نظر میرسند، که نگریند و غم خود را بروز ندهند، در آینده به شکلهای تاخیری سوگواری مبتلا میشوند و ممکن است ماهها و یا سالها بعد علائم سوگواری و افسردگی در آنها بروز پیدا کند، بنابراین انجام مراسم سوگواری با رعایت پروتکلها و همچنین اجازه دادن به بازماندگان برای ابراز عواطف و هیجانات خود یکی از مهترین نکات بهداشتی در این زمینه است.
وی گفت: بهتر است بازماندگان تصویری از متوفی را جلوی چشم خود داشته باشند و میتوانند عکس او را به دیوار اتاقشان بزنند، لوازمش را دسترس داشته باشند و یکی از معلقات شخصی او را نظیر ساعت پیش خودشان نگه دارند، به این ترتیب تحمل فقدان آسانتر خواهد شد.
فدایی اضافه کرد: همه افراد باید به خدا تونکل داشته باشند و هنگامی که انسان همه تلاشش برای نجات زندگی خویشان، نزدیکان و سایر افراد جامعه به کار بست و به نتیجه نرسید در آن صورت باید بپذیرد مصلحت بزرگتری از جانب خدا در کار است چرا که تسلیم شدن به خواست خداوند است که به انسان آرامش میدهد.
این روانپزشک توصیه کرد: مهترینتر از هر چیز دیگری پیشگیری است و توصیه می شود برای اینکه در این دوران با چنین غم و اندوهی مواجه نشویم باید دستورالعملهای بهداشتی را رعایت کنیم و توجه داشته باشیم هر گونه بی احتیاطی هر چند کوچک میتواند عواقب جبران ناپذیر ناشی از بیماری خطرناک کرونا را به همراه داشته باشد.