سعد الجبری؛ معمای پیچیده آینده سیاسی عربستان و بن سلمان
- «سعد الجبری»، افسر اطلاعاتی سابق عربستان که در تبعید خودخواسته در کانادا به سر میبرد، به معمایی پیچیده برای عرصه سیاسی عربستان و «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان از یک سو و برای روابط «ریاض» و «واشنگتن» از سوی دیگر تبدیل شده است.
به گزارش «فاکس نیوز و العربی الجدید»، همزمان با اعلام شکایت «سعد الجبری» از «محمد بن سلمان» در دادگاه منطقهای واشنگتن تحت قانون حمایت از قربانیان خارجی شکنجه، پسر وی نیز در مصاحبهای با رسانه آمریکایی «فاکس نیوز»، از مقامهای سعودی خواست، سرنوشت ۲ برادر بازداشت شده اش را افشا کنند.
«خالد الجبری»، گفت «خانواده الجبری از دولت سعودی میخواهد تا شواهدی مبنی بر زنده بودن ۲ برادرش ارائه دهد.»
وی با اشاره به اینکه ۲ برادرش گروگان دولت عربستان هستند، افزود «ما هنوز نمیدانیم که آیا برادرانم زنده هستند یا خیر؟»
پسر الجبری در این مصاحبه گفت «توجیهی برای بازداشت برادرانم وجود ندارد و منطقی نیست که دولت عربستان در مورد وضعیت آنها اطلاعی ندهد؛ آنچه رخ داده یک کابوس است.»
دولت عربستان با بازداشت پسران «سعد الجبری»، قصد دارد مشاور «محمد بن نایف»، ولیعهد پیشین این کشور را تحت فشار گذاشته و ناچار به بازگشت به کشور کند.
از سوی دیگر الجبری از دولت عربستان شکایت کرده و دادگاه واشنگتن حکم احضار ۱۳ مقام سعودی از جمله «محمد بن سلمان» را صادر کرده است.
ضمن اینکه وزارت خارجه آمریکا خواستار آزادی فرزندان الجبری شده است.
در واقع روند تحولات نشان میدهد که الجبری تاکنون پیروز پرونده شکایت در دادگاه واشنگتن بوده است.
این نخستین بار است که دولت سعودی در مقابل یک فرد قرار گرفته و ناچار به پاسخگویی شده است.
یک مقام عالی رتبه دادگاه سلطنتی عربستان با متهم کردن الجبری به فساد و بی اساس و مدرک بودن شکایت وی، اعلام کرد «ریاض در حال آماده سازی پاسخ خود به دادخواستی است که توسط الجبری در واشنگتن ارائه شده است؛ الجبری قصد دارد روابط ریاض و واشنگتن را مسموم کند.»
«الجبری» در شکایت خود، «محمد بن سلمان» را به اعزام «جوخه ببر» به کانادا برای ترورش مانند آن چهکه با «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی کردند و نیز تلاش برای ترورش در زمان زندگی در «بوستون» آمریکا، متهم کرد.
موضوع الجبری اکنون به چالشی بزرگ در روابط ریاض و واشنگتن از یک سو و در دولت آمریکا از سوی دیگر تبدیل شده است؛ چرا که الجبری در سالهای خدمت در دستگاه مبارزه با تروریسم عربستان، روابط نزدیکی را با مقامهای ارشد و اطلاعاتی آمریکا برقرار کرده و شریکی قابل اعتماد برای جامعه اطلاعاتی واشنگتن شده است.
پرونده الجبری، شکاف میان رییس جمهور آمریکا و دستگاههای اطلاعاتی را تشدید کرده که نمونه آن را میتوان در مخالفت اینترپل در استرداد الجبری دید.
اینترپل استدلال کرد که درخواست عربستان با انگیزه سیاسی صورت گرفته است.
به نظر میرسد که افشاگریهای اخیر الجبری، بر روابط آمریکا با عربستان به عنوان سنگ بنای سیاست خارجی دولت ترامپ در غرب آسیا تاثیر میگذارد.
نتیجه دادگاه آمریکایی رسیدگی کننده به شکایت الجبری میتواند روابط واشنگتن و ریاض را پیچیدهتر کند؛ هرچند تغییر رویه «دونالد ترامپ» در مورد عربستان بعید به نظر میرسد؛ اتفاقی که در پی قتل خاشقجی نیز شاهد آن بودیم.
اما گذشته از همه سناریوهای قابل پیش بینی نمیتوان منکر تاثیر پرونده الجبری بر سرنوشت مخالفان پادشاهی عربستان، آینده سیاسی محمد بن سلمان و آینده روابط ریاض و واشنگتن شد.