تاثیر شیوع کرونا بر کاهش نرخ ازدواج از زبان معاون وزارت ورزش و جوانان
- محمدمهدی تندگویان، در نشست خبری هفته ازدواج با بیان اینکه هفته ازدواج امسال از فردا آغار می‌شود به برخی از موانع ازدواج جوانان در کشور پرداخت و گفت: موضوع ازدواج در سال‌های گذشته روند نزولی داشته و این روند به چند عامل بستگی دارد. بعضی از این عوامل طبیعی است و از این به بعد باید این کاهش را به خاطر کاهش جمعیت کشور شاهد باشیم.
وی با بیان اینکه در عرض دو دهه گذشته کاهش فرزندآوری در کشور به وجود آمده است، افزود: تاثیرات این موضوع در دهه‌های آینده خود را نشان می‌دهد. تعویق فرزندآوری زوجین هم از دیگر موضوعات است که متاسفانه فرهنگ خوبی نیست، اما به هر حال کاهش اولاد و فرزندآوری تاثیراتش را کم کم در هرم جمعتی نشان می‌دهد.
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با بیان اینکه بخش‌هایی از این موضوع به موضوعاتی مثل اقتصاد، مسکن و اشتغال مربوط است، ادامه داد: این عوامل در مجموع موجب شیب کاهشی ازدواج شده است. امسال بحث کرونا هم مشکل را مضاعف کرده است تا خیلی از کسانیکه تصمیم به ازدواج داشتند این موضوع را به تاخیر بیندازند.
وی خاطرنشان کرد: هفت هزار شغل به همت جامعه ورزش و جوانان در سال ۹۸ از طریق کمک‌های اعتباری صندوق کارآفرینی امید و بانک قرض‌الحسنه رسالت راه‌اندازی شد.
تندگویان با بیان اینکه یکی از مشکلات جوانان این است که هزینه‌هایی که پارسال می‌توانستند با آن زندگی خود را شروع کنند در حال افزایش است و اگر بخواهند زندگی را به بعد از کرونا منتقل کنند این که چه قدر باید هزینه کنند، نیازمند هشدار‌های جدی است، افزود: درخواست ما شروع زندگی بدون مراسم است که هم موجب جلوگیری از شیوع کروناست و هم حذف مراسم‌های زاید و موجب کاهش هزینه زوج‌های جوان است.
وی ادامه داد: امسال با توجه به مشکلات اقتصادی و موضوعات مربوط به کرونا شعار ما استفاده از ظرفیت خیران است، به همین دلیل همراهی خیران را شعار خودمان قرار می‌دهیم. امسال اولین بار مجمع خیرین ازدواج را تشکیل دادیم؛ در همه استان‌ها این مجمع شکل گرفته است. مجمع ملی خیرین ازدواج را هم شکل دادیم و اساسنامه آن و دفتری نیز در وزارت خانه تشکیل شده است. با تشکیل این مجمع ظرفیت خیرین در حوزه ازدواج هدفمند شده است.
ی با بیان اینکه بیش از ۱۵ هزار جهیزیه، ۵۰۰۰ مراسم ازدواج، ۳۶۰۰ وام ازدواج و ۳۲۰۰ وام مسکن از سوی خیرین برای جوانان فراهم شده است، گفت:۳۵۰۰ وام اشتغال، ۲۸۰۰ تهیه مسکن برای زوجین و ۴۰۰۰ اشتغال برای زوجین نیازمند از سوی خیرین فراهم شده است.
معاون امور جوانان با اشاره به اینکه پرداخت وام ازدواج کاملا به روز و منظم است، توضیح داد: با همه مشکلات اقتصادی دولت و ضربه‌های اقتصادی ناشی از کرونا این وام به روز پرداخت می‌شود. این وام امسال ۵۰ میلیون تومان با بازپرداخت ۷ ساله است.
وی با اشاره به اینکه به دنبال شیوع کرونا و کاهش میزان ازدواج پیش بینی می‌کردیم متقاضیان وام ازدواج نیز کاهش پیدا کنند، گفت: این درحالیست که تا پایان خرداد ماه سال امسال بیش از ۴۲۰ هزار نفر متقاضی وام ازدواج بودند که از این تعداد ۱۲۲ هزار نفر وام خود را دریافت کردند. این رقم در مدت مشابه سال گذشته در خصوص تعداد متقاضیان وام ازدواج بیش از ۴۱۴ هزار نفر بود که از این تعداد بیش از ۱۸۲ هزار نفر وام خود را دریافت کرده بودند. امیدواریم که افزایش این رقم ناشی از ازدواج بوده و دریافت وام صوری نباشد.
معاون امور جوانان با اشاره به اینکه بخشی از این متقاضیان ممکن است مربوط به ازدواج‌های ثبت شده در سال‌های گذشته باشند، ادامه داد: از سال ۹۶ هرکس ازدواج کرده باشد می‌تواند امسال درخواست وام بدهد.
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان با اشاره به فراهم شدن اتاق‌های عقد رایگان از سال گذشته در استان‌ها نیز گفت: افراد می‌توانند به شکل رایگان کل عقدکنان از برگزاری مراسم تا ثبت آن را به شکل رایگان انجام دهند، البته متقاضیان باید ثبت نام کنند و اگر نیازمند باشند می‌توانند از این امکانات بهره‌مند شوند.
تندگویان در ادامه به تسهیلات اشتغال فراهم شده از سوی این معاونت در سال گذشته اشاره کرد و گفت: در سال گذشته در وزارت ورزش و جوانان با کمک امکانات اعتباری صندوق امید و بانک رسالت ۷۰۰۰ شغل مستقیم را خودمان ایجاد کردیم. امسال هم وزارت کار و معاونت روستایی ریاست جمهوری اعتبارات مناسبی در این بخش دارند. بحث تعاونی جوانان را هم مطرح کردیم که در مجموع نشان می‌دهد گام‌های امیدبخشی برداشته شده است. امیدوارم با تشکیل مجلس جدید و به خصوص تغییرات بودجه و اعتباراتی که مطرح کرده‌اند شاهد تحول خوبی در حوزه تجمیع کمک‌ها باشیم.
وی با اشاره به اینکه سال گذشته طرح وام تجمیعی را مطرح کردم و حاضریم طرح را دراختیار مجلس قرار دهیم تا اگر طرح بهینه‌ای بود اجرایی شود، گفت: وام ازدواج حتی الان هم پاسخگو بخش کوچکی از مشکل ازدواج جوانان است، اما با تجمیع اعتبارات در حوزه مسکن و اشتغال و ... می‌توانیم توامان موضوع اشتغال، مسکن و ازدواج را حل کنیم.
فرزندآوری، برنامه روی میز معاونت جوانان
معاون امور جوانان با اشاره به اینکه موضوعاتی مانند فرزندآوری هم در دستور کار ماست، توضیح داد: در خصوص هدف گذاری سن وام ازدواج منظور ما این نبود که حق دریافت وام از برخی سلب شود یا می‌خواهیم حقوق افراد را محدود کنیم. بلکه هدف اصلی تعیین دستورالعمل برای جلوگیری از سوءاستفاده از این وام و بهره مندی جوانان بود.
توضیحات تندگویان درباره تعیین شرط سنی دریافت وام ازدواج
تندگویان ادامه داد: عده‌ای مطرح می‌کردند که تعیین شرط سنی دریافت وام ازدواج و حفظ این حق برای افرادی که قصد دریافت آن را دارند تا سن قانونی به معنی ضایع کردن حقوق آنهاست. باید از این افراد پرسید وقتی فرد زیر ۱۸ سال اجازه افتتاح حساب بانکی ندارد یا نمی‌تواند گواهینامه بگیرد چرا کسی معترض نمی‌شود که حقوق کسی تضییع شده است؟ اما در مورد امر زندگی مشترک که یک امر جدی است، این موضوع طرح می‌شود.
وی افزود: هدف ما از مطرح کردن این پیشنهاد این بود که باید دستور العملی در این خصوص باشد. به هرحال هر جوانی در هر سن شرعی که هست می‌تواند ازدواج کند، اما سوال من از قانونگذار این است که اگر دختری در سن ۱۳ یا ۱۵ سالگی به هردلیلی ازدواج کرد آیا واقعا درآن سنین مادر خوبی هم می‌تواند باشد؟ آیا منظور ما از تشکیل خانواده و فرزندآوری، تشکلیل خانواده خوب نیست؟ آیا در این سنین فرد می‌تواند وامش را بازپرداخت کند؟.
تندگویان ادامه داد: موضوع ما کوک همسری یا حتی ازدواج در سنین بالا برای دریافت وام نیست، در کشور وقتی تسهیلاتی به مردم داده می‌شود و این تسهیلات ارزشمند است، ممکن است سوءاستفاده‌هایی نیز همزمان به وجود بیاید. امسال با تصمیم مجلس و افزایش رقم وام ازدواج عدد پرداختی و مدل بازپرداخت آن ارزشمند شده است، اما آیا برای این تسهیلات ارزشمند نباید یک دستورالعمل داشته باشیم؟ این هشدار ما به قانونگذار است.
وی افزود: برای مثال وام مسکن یک دستور العمل مشخص دارد. الان در صندوق کارآفرینی امید هم تضامین خاصی است که مشخص است وام به جامعه هدف می‌رسد. در حوزه ازدواج سوال من این است که اگر زوجی به شکل صوری ۱۰۰ میلیون وام گرفتند، اما وارد زندگی نشدند این مشکل کجا رصد می‌شود؟.
تندگویان با بیان اینکه این از دست دادن منابع کشور است، اظهار کرد: بحث ما این است که وام ازدواج در حال افزایش است، اما هیج دستورالعملی وجود ندارد. صرفا با یک عقدنامه ساده هم می‌توان وام ازدواج گرفت. بحث ما سد کردن راه جوانان نیست بلکه مدل پرداخت باید برای جوانان راحت‌ترین مدل با کمترین تضامین باشد، اما باید روی مدل دریافت نظارت داشته باشیم که حتما صرف امر ازدواج شود، چون الان نظارت نیست نگرانی نیز ایجاد شده است.
نگرانی از ازدواج و طلاق‌های صوری بدنبال افزایش وام ازدواج
وی با اشاره به اینکه از سال گذشته شاهد فعالیت سایت‌هایی هستیم که مشغول خرید و فروش وام یا انجام ازدواج و طلاق صوری هستند، گفت: این سایت‌ها قبلا نبود، اما از سال گذشه که وام ۳۰ میلیون تومان شد ایجاد شده است. الان ازدواج و طلاق صوری ایجاد شده است. زوجینی که سالهاست ازواج کرده‌اند ممکن است برای دریافت وام طلاق صوری بگیرند، چون دستورالعملی برای نظارت وجود ندارد.
معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان افزود: موضوع درخواست ما از رئیس جمهور این بود که با توجه به آسیب‌های به وجود آمده دریافت وام زیر ۱۸ سال و بالای ۵۰ سال باید دستورو العلملی ایجاد شود که نه حقوق زیر ۱۸ ساله‌ها از بین بروند و نه وام صرف افرادی بشود که در محدوده سن جوانی و فرزندآوری نیستند.
تندگویان ادامه داد: درخواست ما از قانونگذار اتفاقا به دختران کمک می‌کند حقوق آن‌ها در دریافت وام رعایت شود. حتی اگر وام ۱۰ درصد منجر به ازدواج اجباری شود یعنی خانواده به دنبال مشکلات اقتصادی دختر را مجبور به ازدواج کند، عملا دولت ۱۰۰ میلیون را برای ازدواج اجباری پرداخت کرده است. حتی اگر ۱۰ درصد ازدواج این افراد اجباری باشد چه کسی پاسخگو است؟.