مهمترین اعمال در ماه مبارک رمضان
محمدعلی کمالی نسب در گفت‌وگو با ، پیرامون اهمیت و اعمال مهم ماه مبارک رمضان گفت: ماه رمضان، ماهی است که خداوند متعال به بندگان خویش نگاه ویژه‌ای دارد، به گونه‌ای که تمام فرصت‌های رشد و تعالی انسان را فراهم می‌کند، از این رو تمام زمینه‌های بهره‌مندی انسان از این ماه وجود دارد مگر آنکه انسان ظرف وجودی خویش را واژگون در زیر باران رحمت الهی قرار داده باشد که در این صورت کاهلی از سوی بنده است نه خدای متعال.
وی به اعمال مشترک ماه مبارک رمضان اشاره و ابراز کرد: برای بهره‌مندی از این ماه مبارک اعمال و دستورات زیادی از سوی «ائمه معصومین(ع)» بیان شده است که انجام هر کدام در جای خود می‌تواند برای دنیا و آخرت انسان مثمر ثمر واقع شود، بخشی از این اعمال در کتاب «مفاتیح الجنان» مرحوم حاج شیخ عباس قمی، اقبال الاعمال سید بن طاووس و ... بیان شده است.
این کارشناس علوم قرآنی پیرامون اعمال ذکر شده در «مفاتیح الجنان» بیان کرد: اعمالی مانند غسل، نوافل، زیارت و ... در بین اعمال ماه مبارک رمضان هستند، اما در این بین دو عمل بیشتر از همه بر آن تأکید شده است به گونه‌ای که به تعبیر برخی از بزرگان ماه رمضان بهار این دو عمل است، یکی قرائت قرآن کریم و دیگری دعا، در مورد تلاوت قرآن کریم در این ماه، احادیث متعددی وارد شده است که شاید مشهورترین آن‌ها این حدیث شریف از «رسول خدا (ص)» باشد که فرمودند: «هر کس در ماه رمضان تلاوت آیه‌ای از قرآن کند، ثواب ختم قرآن در ماه‌های دیگر را دارد».
وی در همین راستا ادامه داد: روایات دیگری نیز وجود دارد که نشان می‌دهد که تلاوت هر حرفی از قرآن مجید مساوی با ختم یک دوره قرآن کریم است که این موضوع خودش شاهدی است بر اینکه قرائت قرآن در این ماه تا چه اندازه اهمیت دارد و تا چه حدی می‌تواند انسان را به سوی قرب الهی نزدیک کند.
کمالی به آداب دعا در ماه مبارک رمضان اشاره و تاکید کرد: در مورد دعا کردن نیز باید به چند نکته دقت داشت، اول اینکه دعا به صرف خلوت کردن با خدای متعال و نجوا کردن با حضرت حق ارزشمند است و نیازی نیست که حتماً انسان دعا‌های وارده از «ائمه اطهار (ع)» را قرائت کند، گرچه دعا‌هایی که از «ائمه(ع)» رسیده است بهترین دعاهاست. زیرا در آن‌ها خواسته‌هایی از خدای متعال گنجانده شده است که به ذهن بشر معمولی اصلاً خطور نمی‌کند و انسان از زبان «ائمه اطهار(ع)» آن‌ها را از خدا طلب می‌کند، از سوی دیگر در این دعا‌ها مایه‌های خشوع و تضرع وجود دارد و مطلب با زبان و لحنی ادا شده است که دل را خاشع و نرم می‌کند.
وی به نکته دیگری پیرامون جایگاه دعا اشاره و بیان کرد: برخی اوقات انسان با اختیار خویش خود را از دعا‌های «ائمه معصومین (ع)» محروم می‌کند مانند اینکه شخصی در روز یک شنبه میل به قرائت «دعای کمیل» پیدا می‌کند ولی به گمان اینکه دعای کمیل فقط مربوط به شب جمعه است آن را قرائت نمی‌کند در حالی که حتی اگر فضیلت قرائت دعای کمیل در شب جمعه بیشتر است اما قرائت آن در روز‌های دیگر اشکالی ندارد، به همین خاطر برخی از بزرگان تأکید کرده‌اند که در کنار انسان کتاب‌های دعا همیشه وجود داشته باشد، تا هر وقت که انسان گرایشی به سوی مناجات با حضرت حق پیدا کرد بتواند از آن استفاده کند، یکی از موارد دیگر که معمولاً سبب محرومیت می‌شود قرائت نکردن برخی از دعا‌ها به بهانه طولانی بودن آنهاست، در حالی که انسان می‌تواند دعا را بخش بخش کرده و هر شب قسمتی از آن را قرائت کند و خویش را از فضیلت آن دعا محروم نکند.
کمالی به توصیف ارزش و اهمیت دعا پرداخت و تاکید کرد: ادعیه مانند میوه هستند به گونه‌ای که هر کدام تأثیر خاصی بر روی روح انسان می‌گذارند به همین خاطر خیلی خوب است که انسان تلاش کند تا حداقل در طول ماه رمضان هرکدام از دعا‌های وارد در این ماه را یک بار قرائت کند تا از ثمرات ویژه هر کدام بهره‌مند شود. در میان ادعیه ماه مبارک رمضان برخی از ویژگی‌های خاصی برخوردار است که اگر انسان آن‌ها را مقدم کند شاید بهتر از دیگر دعا‌ها باشد که به عنوان نمونه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
وی دعای «ابوحمزه ثمالی» را به عنوان یکی از ادعیه ارزشمند در ماه مبارک رمضان دانست و خاطرنشان کرد: دعای ابوحمزه ثمالی که از «امام سجاد (ع)» برای ما به یادگار مانده است، به جمله «إِلَهِی لا تُؤَدِّبْنِی بِعُقُوبَتِکَ» آغاز و به جمله «وَ رَضِّنِی مِنَ الْعَیْشِ بِمَا قَسَمْتَ لِی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ»، ختم می‌شود. این دعا مشتمل بر معانی بلند و الفاظ فصیح و تعابیر بدیع است که راه توبه و انابه و تضرع و پرهیزگاری را ترسیم کرده و نعمت‌های بزرگ الهی را برشمرده و دشواری‌ها قبر، قیامت، تاریکی، تنهایی و سنگینی بار گناهان را متذکر شده است همچنین لزوم اطاعت و پیروی از «پیامبر اکرم (ص)» و خاندان معصومش ایشان را تأکید فرموده، وسعت روزی و حج خانه خدا و محفوظ ماندن از شر شیطان و زمامداران و پاک شدن از صفات ناپسند، تنبلی، سرخوردگی، غم و اندوه در این دعا در خواست شده است، در واقع این گونه می‌توان گفت که این دعا تمام نیاز‌های دنیایی و آخرت انسان را در بر گرفته است.